روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی با اشاره به اظهارات اخیر وزیر خارجه آمریکا در زمینه تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران نوشت: « مایک پامپئو » در حال تدوین یک استدلال حقوقی است که براساس آن واشنگتن همچنان یکی از مشارکت کنندگان توافق هسته‌ای ایران است؛ توافقی که « دونالد ترامپ » در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شده و آن را بدترین توافق تاریخ آمریکا خوانده است.
اخبار سیاسی - نیویورک تایمز در ادامه می‌نویسد که این اقدام بخشی از استراتژی پیچیده فشار به شورای امنیت سازمان ملل برای تمدید محدودیت‌های تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران یا اعمال تحریم‌های بسیار سختگیرانه است.
این استراتژی طی روز‌های گذشته از سوی مقامات دولت آمریکا به عنوان شروع چرخه‌ای برای تصویب یک قطعنامه جدید در شورای امنیت که کشور‌ها را از صادرات تسلیحات متعارف به ایران منع می‌کند تشریح شده است.
مایک پامپئو وزیر خارجه آمریکا (چهارشنبه) دهم اردیبهشت ماه در اظهاراتی گفت که بعد از لغو تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران در اکتبر ۲۰۲۰ (آبان ۹۹) آمریکا اجازه خرید سلاح را به ایران نخواهد داد.
وزیر خارجه آمریکا در ادامه اظهارات خود مدعی شد که واشنگتن همچنان عضو برجام است و گفت: «آمریکا یکی از شرکا است و در متن هم وجود دارد و چیز عجیب و غریب و جادویی نیست». مشارکت آمریکا در برجام «بدون ابهام» است.
اهداف آمریکا از اعلام اینکه هنوز عضوی از برجام هستند چه بود؟
آمریکایی‌ها درحالی که از برجام خارج شده اند سعی می‌کنند به هر وجهی در این توافقنامه دخالت کنند و در این زمینه هم همواره با فشار به اروپایی‌ها تلاش کرده اند که نگذارند قاره سبز به تعهدات خود پایبند باشد.
اما کارشناسان ذی ربط این تلاش مذبوحانه آمریکا برای اینکه خود را با وجود خروج از برجام عضوی آن بداند معطوف به دو موضوع نقض قطعنامه سازمان ملل و عدم اجازه به تعلیق محدودیت‌های تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران می‌دانند.
در همین رابطه، «فواد ایزدی:، کارشناس مسائل آمریکا و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، درباره طرح دولت آمریکا که تحت عنوان بازگشت به برجام با هدف ممانعت از رفع تحریم‌های تسلیحاتی ایران مطرح می‌شود، اظهار داشت: «آمریکا نمی‌خواهد به برجام بازگردد. ما یک قطعنامه‌ای به نام ۲۲۳۱ داریم که در آن قطعنامه، آمریکا به‌عنوان یکی از کشور‌هایی که توافق هسته‌ای برجام را با ایران امضا کردند، لیست شده است.»
موضوعی که با واکنش نماینده کشورمان در سازمان ملل روبرو شد. «مجید تخت روانچی»، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل در نیویورک پنجشنبه در توئیتی در واکنش به اظهارات روز گذشته مایک پامپئو وزیر خارجه آمریکا نوشت: پامپئو ادعا می‌کند که براساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، آمریکا یک «مشارکت کننده» است، در حالی که قطعنامه ۲۲۳۱ به مشارکت کنندگان در برجام اشاره می‌کند.
وی افزود: او (پامپئو) اشاره به برجام را حذف می‌کند، زیرا رئیس او (ترامپ) در تاریخ هشتم می ۲۰۱۸ توقف مشارکت آمریکا در برجام را اعلام کرد. به این دلیل، آمریکا هیچ ادله حقوقی برای اینکه مشارکت کننده (شراکت) در برجام است را ندارد.
نظر بسیاری از کارشناسان بین الملل این بود که ایران بر اساس توافق می‌تواند زمان پایان تحریم‌های تسلیحاتی را امروز ببیند. در همین رابطه، «یک دیپلمات اروپایی به سی‌ان‌ان گفت: شما سه کشور اروپایی امضاکننده برجام را نخواهید دید که پیشنهاد آمریکا را تایید کنند؛ چرا که پایان تحریم تسلیحاتی بخشی مشروع از توافق است.»
واکنش طرف‌های برجام به ادعای مضحک آمریکا
این درحالی بود که «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تأکید کرد آمریکا رسماً از برجام خارج شده و دیگر عضوی از این توافق چندجانبه نیست، اما می‌تواند مانند سایر اعضای شورای امنیت پیشنهاد خود برای انجام اقدامات جدید را بدهد.
۳ کشور اروپایی امضا کننده برجام اعلام کردند که پایان تحریم تسلیحاتی ایران بخشی از توافقنامه برجام است.
به غیر از اتحادیه اروپا، هیأت نمایندگی روسیه در وین به گزارش نیویورک‌تایمز مبنی بر اینکه آمریکا هنوز خود را یکی از طرف‌های برجام می‌داند تا از این طریق بتواند موجب تمدید تحریم تسلیحاتی سازمان ملل درباره ایران شود، واکنش نشان داد.
در این پیام آمده است: آمریکا در هشتم ماه مه ۲۰۱۸ / ۱۸ اردیبهشت ۹۷ گفت که به عضویت خود در برنامه جامع اقدام مشترک پایان می‌دهد و آن را از بین می‌برد. اکنون ادعا‌هایی وجود دارد که آمریکا هنوز خود را یکی از طرف‌ها [در برجام]می‌داند. آیا این یک موقعیت شبیه به «Catch-۲۲» برای ایران، شورای امنیت سازمان ملل و تمام جهان است؟
«Catch-۲۲» یک رمان آمریکایی درباره جنگ است که از نام آن برای استعاره از یک شرایط دشوار یا یک معضل استفاده می‌شود که به دلیل وجود موقعیتی متناقض و محدودیت‌های وابسته به آن، نمی‌توان از آن فرار کرد.
اخیرا، وزیر امور خارجه آمریکا در واکنش به اخبار منتشر شده درباره احتمال بازگشت کشورش به برجام با هدف سوءاستفاده از آن برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران، مدعی شد که دولت آمریکا به هیچ وجه به دنبال بازگشت به برجام نیست.
آنچه مشخص است، آمریکایی‌ها برای اینکه طرف‌های درگیر در برجام بخصوص اروپایی‌ها به تعهدات خود اقدام نکنند و این سند توافق اجرایی نشود مانند فردی که در حال غرق شدن است به هر چیزی چنگ می‌زند که این موضوع هم نمونه آشکاری از بدعهدی‌ها و خباثت‌های کاخ سفید برای رسیدن به اهداف شوم خود بود.
