تروئیکای اروپا مخالفت خود با تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی ایران را موفقیتی تاریخی(!) در عرصه دیپلماسی عنوان کرده و آن را مصداق پایبندی(!) خود به سند برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد قلمداد می‌کند! در این میان، برخی رسانه‌های داخلی جریان طرفدار مذاکره دوباره با آمریکا، با تکیه بر مخالفت سازماندهی‌شده و هدفمند اروپاییان با خواسته آمریکا و یاد کردن از آن به عنوان یک «پیروزی دیپلماتیک»، خواسته یا ناخواسته در صدد تکمیل «فاز دوم» نقشه مشترک «واشنگتن/ اتحادیه اروپایی» در قبال کشورمان هستند!
به راستی صورت مسأله چیست؟ آیا آنچه در آخرین جلسه شورای امنیت سازمان ملل با هدف بررسی تمدید تحریم تسلیحاتی ایران گذشت، مصداق «مخالفت ذاتی» و «استقلال‌طلبانه» اروپاییان با کاخ سفید بود یا حکایت از «مخالفت محاسبه‌شده» و «هدفمند» با واشنگتن، آن هم ذیل یک نقشه مشترک دارد؟! متاسفانه گزینه دوم صحیح است! با تجمیع 2 گزاره «تصویب قطعنامه ضدایرانی اخیر در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» و «مخالفت اروپاییان با تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی ایران» به وضوح درمی‌یابیم اروپاییان در حال تکمیل فاز دوم «نقشه مشترک خود و آمریکا» با هدف «تمدید محدود تحریم تسلیحاتی ایران» هستند. هنوز بازیگران اروپایی بر سر مدت زمان تمدید این تحریم، به خروجی و نتیجه‌ای واحد نرسیده‌اند. برخی بازیگران اروپایی معتقدند این مدت زمان باید 3 ساله و برخی دیگر، معتقدند باید 6 ماهه باشد تا پس از آن، دولت جدید آمریکا در ماه مارس سال آینده ( فروردین‌ماه 1400) تصمیم به لغو یا عدم لغو این تحریم‌ها و محدودیت‌ها بگیرد!
در این بازی مشترک، مقامات آمریکایی نخست گزاره‌ای نشدنی به نام «تمدید نامحدود تحریم‌های تسلیحاتی ایران» را مطرح کرده‌اند. پس از آن، بازیگران اروپایی ضمن مخالفت با این گزاره، بر 3 هدف اصلی خود متمرکز هستند.
نخست اینکه خود را به عنوان «ناجی برجام»(!) تلقی کرده و نزد افکار عمومی جهان، روی این مسأله مانور دهند.
دوم مخالفت خود با تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی ایران را به عنوان یک برگ برنده، در مذاکرات برجامی بعدی‌شان با کشورمان نگاه داشته و آن را مصداق عینی حمایت از ایران در مقابل واشنگتن جلوه دهند!
سوم از ایران بخواهند با توجه به این مخالفت(مخالفت با تمدید نامحدود تحریم‌های تسلیحاتی ایران)، به گزینه «نرم‌تر»، یعنی «تمدید محدود تحریم تسلیحاتی» تن دهد. بر همین اساس، کشورهای اروپایی در حال تهیه پیش‌نویس قطعنامه تمدید محدود و موقت تحریم تسلیحاتی ایران هستند. این پیش‌نویس، احتمالا توسط انگلیس و فرانسه (به عنوان 2 عضو دائم غربی شورای امنیت) در میان اعضای این شورا توزیع می‌شود. اساسا تعجیل مقامات اروپایی در تصویب قطعنامه ضدایرانی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مقدمه‌ای برای ارائه همین طرح در شورای امنیت بود. همان‌گونه که مشاهده می‌کنیم، اکنون با یک «بازی حساب‌شده» مشترک از سوی آمریکا و تروئیکای اروپا مواجهیم! واشنگتن قرار است در فاز دوم این بازی، نقش منفعلانه‌ای اتخاذ کرده و حتی به قطعنامه پیشنهادی اروپاییان، رأی «ممتنع» دهد؛ به این معنا که مقامات آمریکایی به گزینه‌ای کمتر از «تمدید نامحدود تسلیحاتی ایران» راضی نمی‌شوند! با این حال نباید فراموش کرد که این مخالفت ظاهری نیز در محاسبات مشترک واشنگتن و تروئیکای اروپا لحاظ شده و حتی سخنان و مواضع طرفین (مقامات آمریکایی و اروپایی) پس از این مسأله نیز از سوی وزارت خارجه آمریکا و 3 کشور آلمان، انگلیس و فرانسه بارها مرور شده است. آنچه مسلم است اینکه ساده‌انگاری در قبال مخالفت ظاهری اروپاییان با تمدید تحریم تسلیحاتی ایران و غافل شدن از فاز دوم و اصلی این نقشه، ثمره‌ای جز وارد آمدن شوکی دیگر از سوی اروپاییان فریبکار و بدعهد نخواهد داشت. قاعدتا وزارت امور خارجه کشورمان به عنوان نهاد و مجموعه‌ای که جنبه‌های پنهان و آشکار مناسبات دیپلماتیک آمریکا و بازیگران اروپایی را رصد می‌کند، باید تاکنون متوجه این نقشه شده باشد. حداقلی‌ترین اقدامی که در این باره باید انجام داد، «پرده‌برداری از این بازی مشترک» و تاکید بر «عدم پذیرش تمدید موقت تحریم تسلیحاتی ایران» است. به عبارت بهتر، وزارت امور خارجه ما باید صراحتا اعلام کند پس از پایان یافتن روز 18 اکتبر سال جاری (27 مهر‌ماه)، حتی ثانیه‌ای تن به تمدید تحریم‌های تسلیحاتی خود نخواهد داد و هرگونه «اقدام» و «تلاش» بازیگران اروپایی در این راستا را به‌مثابه اعلام خروج رسمی آنها از برجام تلقی خواهد کرد.
اگر قرار است مقامات دستگاه دیپلماسی کشورمان از بازی مشترک آمریکا و تروئیکای اروپا رونمایی و آن را برای افکار عمومی تشریح کنند، اکنون زمان آن است! بدون شک پس از اجرای این نقشه، توئیت‌های آقای ظریف درباره «خیانت اروپاییان» و «آنچه در جلسات پنهان آنها با آمریکا می‌گذرد»، دیگر ارزشی برای کشور و ملت نخواهد داشت!
نوید مومن
