راه‌های نرفته دولت برای تحقق اقتصاد مقاومتی

 مسئله اقتصاد مقاومتی و تاریخچه آن انقدر حائز اهمیت است به طوری که رهبر معظم انقلاب هرساله در دیدار با اعضای هیئت دولت این موضوع اساسی و مهم را به مسئولان دستگاه‌ها و نهاد‌های دولتی و غیردولتی گوشزد می‌کنند.

اخبار سیاسی- بررسی‌ اندیشه‌های رهبر معظم انقلاب در حوزه اقتصاد مقاومتی و نقش سیاست‌گذاری دولت در این حوزه گزینه‌ای  مناسب و صحیح برای پرهیز از  ابهام در صحت‌وسقم اهمیت اقتصاد مقاومتی در کشور است .

البته موضوع «جدی گرفتن اقتصاد مقاومتی» تنها از اهمیت سیاسی و اقتصادی برخوردار نیست بلکه رسالتی تاریخی هم دارد که برعهده کارشناسان و محققان کشور است.

اقتصاد مقاومتی با قدمتی چندین ساله در دولت‌ها

چندین سال است که به دلیل وجود تحریمها و برخی از چالش‌های اقتصادی در کشور، روش و راهکار رهبر انقلاب و دولت برای مقابله با این مسائل، اجرا و جدی گرفتن اقتصاد مقاومتی است، همچنین لازم است که برای پرداختن به اقتصاد به ویژه اقتصاد مقاومتی تمامی وابستگی‌های خارجی کاهش پیدا کند و به جای آن دولت  بر  تولید داخلی کشور و تلاش برای خوداتکایی تاکید و تلاش کند.

حال تمامی دولت‌ها از همان ابتدا کار خود، برنامه‌ها و تدابیری را برای پرداختن به پرونده نامحدود اقتصاد مقاومتی ارائه می‌کنند اما آن چیزی که از اولیت برخوردار است، نحوه اعمال تصمیم‌ها در حوزه  اقتصاد مقاومتی است.

روحانی هم از این قافله عقب نماند و در جلسات و سخنرانی‌های خود اشاره‌ای به برنامه‌های اجرا شده دولت در بخش اقتصاد مقاومتی می‌کرد؛ او ۲ سال پس از شروع کار خود یعنی ۱۸ اسفند سال ۹۵ اعلام کرد که «ما پیروز اقتصاد مقاومتی هستیم، چون یک ملت بزرگ و یک دولت کارآمد و یک رهبری فرهیخته و آگاه وجود دارد».

رئیس جمهور در  اردیبهشت سال ۹۵ به دلیل اهمیت موضوع اقتصاد و هدایت آن به مسیری درست و جامع، طرح پایلوت اقتصادی را مطرح کرد و مقرر شد که استان‌هایی همچون آذربایجان شرقی، کرمان و لرستان به عنوان پایلوت‌های اقتصادی استانی شناخته شوند.

پایلوت اقتصادی، تدبیری کلان در حوزه اقتصادی و سیاسی است که به دولت اجازه می‌دهد پروژه‌ها و برنامه‌های ملی در قالب وسیعی در استان‌های پرجمعیت را به خوبی مدیریت کند و آن پروژه با آمادگی بیشتری به اجرا درآورد.

در همین راستا عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور حدود ۴ ماه بعد یعنی در شهریور همان سال اعلام کرد که عملکرد چهارماهه سه استان کرمان، آذربایجان شرقی و لرستان در زمینه اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی مطلوب است.

اما در حال حاضر که ۴ سال از کلیدخوردن چنین طرحی می‌گذرد، محمدرضا پورمحمدی استاندار آذربایجان شرقی در ۲۳ شهریور امسال با اشاره به وضعیت کنونی پایلوت اقتصادی در استان متبوع خود بیان کرد که مسئله پایلوت اقتصادی استان‌ها مزیت‌های فراوانی برای استان ما، کرمان و لرستان تا به امروز داشته اما طبیعتا مورد بی‌توجهی برخی از مسئولان هم قرار گرفته است.

او بر این باور است که عملکرد استان آذربایجان شرقی در حوزه اقتصادی مثبت بوده و طرح پایلوت اقتصادی کمک بسیار زیادی به رفع مشکل بیکاری و تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام کرده است.

برنامه‌ای ۱۲ گانه در قاب اقتصاد مقاومتی

البته این تنها اقدام دولت در سال ۹۵ نبود، روحانی همان سال برای رسیدگی به مسئله اقتصاد مقامتی طرحی را تحت عنوان «برنامه‌های ۱۲ گانه اقتصاد مقاومتی» به تمامی وزارتخانه‌ها و نهاد‌های ذیربط ابلاغ کرد که در این طرح به برنامه‌هایی همچون توسعه صادرات غیرنفتی، دولت الکترونیک، جذب سرکایه‌گذار خارجی، مبارزه با فساد‌های اقتصادی، گفتمان‌سازی اقتصاد مقاومتی اشاره شده بود.

اما در ۴ دی همان سال، مرکز پژوهش‌های مجلس گزارشی از بررسی این طرح ۱۲ گانه ارائه داد، در این گزارش اعلام شده بود که همکاری بین قوا در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی محقق نشده و مولفه مقاومت و رفع آسیب پذیری اقتصاد به معنای دقیق کلمه در بسیاری از پروژه‌ها دیده نشده است.

با این حال، حسین صمصامی کارشناس سیاسی و اقتصادی در ۳۰ بهمن سال ۹۵ با اشاره به عملکرد دولت در زمینه تحقق اقتصاد مقاومتی بیان کرد که اقدام عملیاتی قابل ملاحظه­ و ملموسی در زمینه اقتصاد مقاومتی مشاهده نشده و بیشتر اقدامات در حد مصوبات و نقاشی روی کاغذ بوده و اقدامات مستمر خود دولت هم این را نشان می‌دهد.

 دولت و راه پر پیچ و خم اقتصاد

در ۲۶ فروردین سال ۹۶، رئیس جمهور برای تحقق اقتصاد مقاومتی ۵ اقدام را همچون افزایش ظرفیت تولید و کاهش واردات، کاهش نرخ تورم، کاهش قاچاق کالا، توسعه صادرات و رونق بخش کشاورزی در دستور کار خود قرار داد.

این در حالی است که ولی داداشی سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس دهم در ارتباط با ۵ اقدام در نظر گرفته شده و میزان اهمیت مسئولان به این برنامه اظهار کرد که با توجه به تاکید مقام معظم رهبری و اهمیت سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، دولت در سال ۹۶ و ۹۷ این اقدامات را به خوبی عملی نکرد.

حال نکته جالب اینجاست که اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور در ۲۳ اسفند سال ۹۶ اعلام کرد که مجموعه عملکرد اقتصاد مقاومتی در سال ۹۶ و ۹۷ قابل دفاع و برای کشور افتخار آفرین است.

 پایان کار دولت و سرانجام اقتصادی از جنس مقاومت!

حفظ ارزش‌های اقتصادی و توجه به موضوع اقتصاد مقاومتی طبیعتا اقتدار ملی با خود به همراه دارد، اما با توجه به اینکه رهبر معظم انقلاب تاکید چند‌ساله‌شان بر مسئله اقتصاد مقاومتی است، باید دولت این موضوع را در کشور بیش از پیش جدی می‌گرفت تا بتواند نظر مسئولان، نمایندگان مردم را جلب کند، زیرا جلب رضایت مردم در قالب اعتماد شکل می‌گیرد.

شهاب نادری نماینده ادوار مجلس در ۱۷ شهریور بیان کرد که دولت در حوزه اقتصاد مقاومتی رفوزه شده و لازم است که به این موضوع توجه‌ بیش از حدی داشته باشد، زیرا تاکید مقام معظم رهبری هم بر تحقق اقتصاد مقاومتی قابل انکار و فراموشی نیست.

حال تنها چند ماه به پایان دولت مانده و باید ببیینیم برنامه مسئولان جهت پیشرفت در بخش اقتصاد مقاومتی و سربلندی کشور در این زمینه چیست، آیا در این چندماه برنامه یا تدبیری جدید و اصولی برای اقتصاد کلان کشور اتخاذ می‌شود و یا تنها نامی از آن در دولت تدبیر و امید باقی خواهد ماند؟