اما و اگرهای انتخاب نماینده ایران در اسکار

در روزهای گذشته گمانه‌زنی‌ها درباره نماینده ایران برای حضور در رقابت بهترین فیلم بخش بین‌الملل اسکار ۲۰۲۱ بالا گرفته است و صاحبان فیلم‌های مهم سال گذشته هر کدام به نوعی در حال خبرسازی هستند و از حضور خود در میان گزینه‌های معرفی به اسکار خبر می‌دهند. فیلم‌هایی که شاید همه ویژگی‌های حضور در این رقابت را نداشته باشند اما از این فرصت برای انداختن نام فیلم خود بر سر زبان‌ها بهره می‌برند و استفاده تبلیغاتی می‌کنند.

شرط اول اما از نگاه آکادمی اسکار اکران حداقل یک هفته‌ای فیلم مورد نظر، در فاصله زمانی بین اول اکتبر ۲۰۱۹ تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۰ (۹ مهر ۱۳۹۸ تا ۱۱ دی ۱۳۹۹) در کشور مبدا است. این شرط تنها برای پذیرفته شدن نماینده هر کشور در رقابت کلی است. اما اینکه فیلم باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد تا مورد توجه اعضای آکادمی اسکار قرار بگیرد و وارد لیست ده فیلم برگزیده شود و پس از آن در میان ۵نامزد دریافت جایزه بخش بین‌الملل قرار بگیرد سوالی است که پاسخ آن می‌تواند بخشی از بازی تبلیغاتی برخی از فیلم‌های سینمای ایران در روزهای گذشته را خنثی کند.

رائد فریدزاده معاون امور بین‌الملل بنیاد سینمایی فارابی و سخنگوی هیات معرفی نماینده سینمای ایران به اسکار در پاسخ به این سوال گفت: مکانیزم اسکار مشخص است. فیلم‌ها برای اعضا نمایش داده می‌شود و از یک لیست وسیعی آغاز می‌شود تا به آن لیست یازده فیلم برسد و بعد هم ۵فیلم نهایی. بالطبع هر فیلمی که در عرصه بین‌المللی دیده شده باشد و امکان این را داشته باشد که یک پخش کننده قَدَری در جهان داشته باشد و در عرصه بین‌المللی به خوبی پخش شده باشد و در جشنواره‌ها جوایزی را کسب کرده باشد و نقدهای خوبی درباره‌اش در نشریات بین‌المللی نوشته شده باشد، امکان دیده شدنش خیلی بیشتر است تا فیلمی که فقط در داخل دیده شده باشد و پخش‌کننده بین‌المللی نداشته باشد و فقط یک پخش داخلی داشته باشد.

فریدزاده در ادامه گفت: اینها همه نکاتی است که قاعدتا هیات انتخاب درباره‌اش بحث می‌کند و نظر می‌دهد و ان‎شالله گزینه مناسب را انتخاب خواهد کرد.

از لیست فیلم‌های مهم سینمای ایران ، چه آنهایی که سال گذشته در جشنواره فیلم فجر درخشیدند و چه آنهایی که در ماههای گذشته در جشنواره‌های سینمایی جوایز و عناوینی کسب کردند اما اغلب آنها هنوز رنگ پرده سینما به خود ندیده و اکران نشده‌اند. فریدزاده درباره اینکه مکانیزم هیات انتخاب برای این قبیل فیلم‌ها که برخی از آنها مانند « خورشید » مجید مجیدی به تازگی پروانه نمایش دریافت کرده‌اند و برخی مانند «درخت گردو»ی محمدحسین مهدویان برای اکران محدود یک هفته‌ای برنامه دارند چیست گفت: معاونت نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی لیست فیلم‌هایی که در جدول اکران قرار دارند را برای ما می‌فرستند. بنابراین هر کدام از فیلم‌هایی که متقاضی حضور در اسکار هستند اگر اکرانشان تا تاریخ مورد نظر اسکار (قبل از ۱۱دی ۹۹) مورد تایید معاونت نظارت و ارزشیابی قرار بگیرد، می‌توانند جز گزینه‌ها باشند.

فریدزاده البته اکران آنلاین را هم یکی از راهکارهای سازندگان فیلم‌ها برای حضور در لیست گزینه‌های نماینده ایران برای اسکار دانست و گفت: امسال در آیین‌نامه جدیدی که منتشر شد در بخش بین‌الملل اسکار ذکر شده که در صورتی که سینماها بسته باشند و امکان اکران تجاری وجود نداشته باشد، اکران آنلاین هم لحاظ خواهد شد.

او در ادامه با بیان اینکه این تبصره برای فیلم‌هایی است که به دلیل کمبود سالن یا بازگشایی نشدن سالن‌ها، با تایید سازمان مربوط به امور سینمایی هر کشوری اکران آنلاین شده‌اند، گفت: قاعدتا باید فیلم مورد نظر یک هفته اکران تجاری شده باشد مگر در شرایطی که این امکان نیست. در این شرایط اگر فیلم اکران آنلاین شده باشد هم می‌تواند به عنوان نماینده یک کشور به رقابت اسکار فرستاده شود.

سخنگوی هیات انتخاب نماینده ایران برای حضور در بخش بین‌الملل رقابت اسکار در ادامه در پاسخ به این سوال که چرا هنوز اعضای این هیات معرفی نشده‌اند گفت: نامه‌نگاری‌ها برای هیات انتخاب انجام شده. درحقیقت اعضای پیشنهادی از طرف خانه سینما اعلام می‌شود و بعد که آنها اعلام کنند ان‌شالله جلسات این هیات تشکیل خواهد شد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا در این شرایط هیات انتخاب فرصت می‌کند درباره همه فیلم‌ها به گفت‌وگو بنشینند و همه گزینه‌های موجود را بررسی کنند، گفت: چون امسال مهلت انتخاب نماینده کشورها دوماه به تاخیر افتاد، تا اول دسامبر (یازدهم آذر) برای معرفی نماینده کشورها فرصت هست. تا آن زمان ان‌شالله اعضای هیات انتخاب معرفی شده و تا قبل از موعد مقرری که اسکار اعلام کرده ان‌شالله جلسات برگزار می‌شود و نماینده ایران به اسکار معرفی خواهد شد.