خانه اعیانی دیروز، مخروبه امروز

خانه فرج ­الله­ خان ، در محله پامنار ، از خانه ­های اعیانی دوره قاجار است. این خانه در سال ۱۳۹۶ به ثبت ملی رسید.

این بنا شامل دو حیاط بوده است. پلان هر دو بخش به شکل مستطیلی کشیده است و ساختاری برون­گرا دارد. حیاط اول که در سمت شرق قرار دارد، نسبت به حیاط غربی بزرگ­تر است. پیرامون این حیاط ایوانچه هایی وجود دارد و در قسمت شمالی حیاط، بقایای ساختمانی یک طبقه که دو پله از سطح زمین بالاتر است، به چشم می­خورد . متاسفانه به دلیل عدم رسیدگی، تنها بخشی از دیوار‌های این قسمت باقی مانده و بقیه به مرور زمان تخریب شده است. 

از طریق ضلع غربی حیاط اول، می توان به حیاط دوم رسید. حیاط دوم نسبت به حیاط دیگر عقب‌نشستگی دارد. در ضلع غربی حیاط، عمارتی شامل دو طبقه و زیرزمین قرار دارد. زیرزمین شامل تالاری شاه­نشین با پلان چلیپایی شکل  و دو اتاق مستطیل کشیده در دو طرف است.

پلان طبقه اول نیز مشابه زیرزمین است، با این تفاوت که اتاق­ها ارسی­ های چوبی رو به حیاط دارند. این تقسیم فضایی در طبقه دوم نیز تکرار شده، اما در این طبقه یکی از اتاق­ها که در جنوب شاه­نشین قرار دارد، حذف شده است.

دیوار‌ها و سقف در تمام بخش­های داخلی دارای تزیینات­ گچ­بری با نقوش گیاهی و طاق­نما‌هایی مقرنس ­کاری شده هستند. فضا‌های خدماتی مانند آشپزخانه و سرویس­های بهداشتی نیز در قسمت شرقی و شمال شرقی حیاط دوم جای گرفته­ اند.

خانه اعیانی دیروز، مخروبه امروز

متاسفانه  خانه فرج‌الله خان، با وجود ثبت در فهرست آثار ملی، روزبه‌روز ویران‌تر شده و هیچ اقدامی برای ساماندهی و مرمت این خانه تاریخی صورت نگرفته است.

 با وجود پیگیری های مکرر خبرنگار ما برای جویاشدن علت عدم رسیدگی به این اثر تاریخی، معاونت میراث فرهنگی استان تهران، هیچ گونه واکنشی نشان نداده و پاسخی برای این موضوع مطرح نکردند.

این خانه تاریخی که اکنون تنها مخروبه ای  از آن باقی مانده است، در خیابان پامنار، خیابان حق‌پرست، کوچه‌ی رحیمی قرار دارد.