جلد نخست فرهنگ جامع زبان فارسی

به گزارش افکار نیوز،نخستین کتاب از مجموعه فرهنگ جامع زبان فارسی صبح امروز طی مراسمی با حضور غلامعلی‌ حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و علی‌اشرف صادقی مؤلف این اثر در سرای اهل قلم واقع در نمایشگاه کتاب رونمایی شد. این فرهنگ بیش از هزار صفحه است که به حرف «آ» اختصاص دارد و توسط علی‌اشرف صادقی تألیف شده است.

*حداد عادل: یکی از نشانه‌های زنده بودن زبان وجود تنوع فرهنگ‌ها در آن است

براساس این گزارش، غلامعلی حداد عادل در این مراسم اظهار داشت: سال‌ها در ایران فعالیت فرهنگ‌نویسی و فرهنگ‌نگاری وجود دارد و از جمله فرهنگ‌هایی که در سالهای اخیر به چاپ رسیده است فرهنگ بزرگ سخن است که به همت استاد حسن انوری چاپ و انتشارات سخن آن را منتشر کرده است ولی با وجود این نیاز زبان فارسی به یک فرهنگ جامع همچنان وجود داشت.

وی افزود: افرادی که با فعالیت‌های زبانی و ادبی ملت‌های دیگر آشنا هستند تصدیق می‌کنند که یکی از نشانه‌های زنده بودن یک زبان تنوع فرهنگ‌ها در آن زبان است.

حداد عادل خاطرنشان کرد: اگر نادانی مرده و بی‌حرکت باشد انعکاسش در عرصه فرهنگ‌نویسی هم صفر است، زبان فارسی در دهه‌های اخیر تحول زیادی یافته است، پس از تلاش‌های دهخدا در انتشار دهخدا هنوز فرهنگ جامع دیگری در زبان فارسی که برآورنده همه نیازها باشد تألیف نشده است دلیل همان است که این کار سرمایه کلان و صبر ایوب می‌خواهد. آقای علی‌اصغر علمی که ۸ سال زحمت کشید و فرهنگ سخن را چاپ کرد کار استثنایی در عالم نشر صورت داد ولی از ناشران خصوصی انتظار نمی‌توان داشت که در ایران وارد چنین تحولاتی شود.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی ابراز داشت: فرهنگستان از زمان تأسیس این نیاز را درک کرد و این مهم از زمان مرحوم حبیبی مطرح بود تصمیم‌گیری‌هایی شد و خوشبختانه مدیریت این کار بر دوش علی‌اصغر صادقی قرار گرفت و همه افرادی که در ۵۰ سال اخیر در عرصه زبان و ادب کار کردند به جامعیت و اعتدال ایشان معترفند. نزدیک به ۱۸ سال است این کار آغاز شده و امروز خوشبختانه میوه نوبرانه آن چیده می‌شود.

به گفته حداد عادل، فرهنگ جامع زبان فارسی پدیده‌ای است در عالم نشر و حوزه زبان و ادب فارسی این فرهنگ در چند چیز با دهخدا متفاوت است؛ نخست اینکه این فرهنگ از پیشرفت‌های دانش فرهنگ‌نگاری بهره‌مند شده است زیرا این دانش در زمان دهخدا و ایران وجود نداشت. نکته دوم اینکه این فرهنگ از ابزارها و وسایل پیشرفته امروزی بهره‌مند شده است؛ نکته آخر اینکه گروه پژوهشگر و افراد توانمند و در رأس آنها آقای صادقی با آشنایی و تسلط به ادب ایران زبان فارسی معاصر و گذشته و آشنایی با رسم‌های فرهنگی و … این خصوصیات باعثشده گام امیدبخشی بر عرصه فرهنگ‌نویسی زبان فارسی برداشته شود که بنده این موضوع را نشانه زنده بودن زبان فارسی می‌دانم و انتشار این فرهنگ با صنایع بالادستی در عالم صنعت قابل مقایسه است.

حداد عادل در پایان سخنان خود افزود: فرهنگی نظیر این فرهنگ مولد دهها و صدها کتاب لغوی و فرهنگی در زبان فارسی خواهد بود از این پس در هر کشوری در دنیا بخواهند فرهنگی به زبان فارسی دو زبانه یا چند زبانه تألیف کنند قطعاً اولین و غنی‌ترین مرجع آنها فرهنگ جامع زبان فارسی خواهد بود یعنی یک سرمایه‌گذاری بزرگ است و زیرساختی پایه‌دار برای توسعه و گسترش زبان فارسی است.

وی یادی از دکتر حبیبی کرد و آرزوی او برای تألیف این فرهنگ جامع سخن گفت.

* انوری: درج ۱۵۰۰ منبع در فرهنگ جامع فارسی بی‌مانند است

حسن انوری محقق در این مراسم اظهار داشت: این فرهنگ اولین فرهنگی است که به طور علمی در ایران با پیکره وسیع به وجود آمده است این اثر عصر سه‌شنبه به دست بنده رسید که یادداشت‌هایی بر آن نوشتم. پیکره این فرهنگ شامل منابع نوشتاری از کهن‌ترین تا زمان حال است از جمله نوارهای صوتی و ….

وی افزود: این اولین بار است در ایران فرهنگی این چنین گسترده به سرانجام رسیده است؛ حدود ۶۰ صفحه فهرست شواهد در آن درج شده و در هر صفحه ۲۵ عنوان ذکر شده است و در نهایت ۱۵۰۰ منبع برای شواهد ذکر شده است که این مهم در ایران بی‌سابقه است و در فرهنگ دهخدا و هیچ فرهنگ دیگری این همه منابع تدارک دیده نشده است.

* صادقی: ۱۸ سال پیش آغاز به تدوین این فرهنگ کردیم

علیاشرف صادقی مؤلف این اثر در این مراسم گفت: کار این فرهنگ ۱۸ سال پیش آغاز شد اما به صورت جدی ۱۸ سال کار نکردیم ابتدا به جذب پژوهشگر پرداخته و دستی کار را ادامه دادیم اما این کار پرمخاطره بود و آسیب فراوان داشت از این رو اطلاعات را به رایانه دادیم و مدخلگزینی آغاز شد و ما از آن به عنوان پیکره زبان فارسی نام میبریم که متشکل از هزار متن از آغاز تا به امروز است که معادل ۱۲۰۰ مجلد است و برخی کتابها بیش از یک جلد دارد و متجاوز از ۵ میلیون رکورد است این فرهنگ یک فرهنگ تاریخی است به این معنی که از آغاز ادبیات فارسی شواهد را استخراج کردیم که در فرهنگنامه درج شده است.