آموزش گفت‌وگو نویسی در پانزده گام

به گزارش افکار نیوز،علی الله سلیمی: کتاب «گفت‌وگو نویسی؛ فنون و تمرین‌هایی برای نوشتن گفت‌وگو‌های قوی» نوشته‌ گلوریا کمپتون با ترجمه فهیمه محمد سمسار به اصول پانزده گانه گفت و گو نویسی از منظر نویسنده کتاب می پردازد که در آن با کمک مثال هایی از ادبیات جهان، این مسئله برای مخاطب توزیع داده می شود.

برای خیلی از نویسندگان، گفت‌وگو نویسی در داستان از سخت ترین بخش های کار نویسندگی است که معمولاً آنها را دچار وسواس می کند تا بارها دیالوگ‌هایی را که از زبان شخصیت های داستانی خود بیان می کنند با خود زمزمه کنند و موقعی که به بافت طبیعی کلمات و آهنگ رضایت بخش جمله مطمئن شدند، به سراغ بخش بعدی داستان خود بروند.

شاید برای همین است که اغلب کارشناسان ادبی معتقدند، گفت‌وگو، بدون شک یکی از ارکان اساسی رمان و قصه کوتاه است و چه بسیار آثاری که در آن‌ها ناتوانی نویسنده در نوشتن گفت‌وگو، به کل اثر ضربه زده و به رغم قابلیت‌های دیگر اثر، آن را به اثری کم رمق بدل کرده است.

نویسندگانی چون ارنست همینگوی و آنتوان چخوف، از جمله استادان مسلم گفت‌وگونویسی در ادبیات جهان هستند. کمتر کسی است که گفت‌وگوهای به یادماندنی قصه‌هایی چون «آدم‌کش‌ها»، «گربه زیر باران» و «تپه‌هایی به شکل فیل‌های سفید» ارنست همینگوی را از یاد برده باشد. گفت‌وگوهایی که تمام دیگر عناصر قصه روی دوش آن‌ها سوار شده‌اند و می‌توانند نقشی آموزشی برای نویسندگان جوان داشته باشند. در کشور ما منابع کم و محدودی در این زمینه وجود داشته و دارد، اما به تازگی کتابی منتشر شده که تا حدود زیادی خلع های موجود در این زمینه را پر می کند.

این کتاب با عنوان «گفت‌وگو نویسی؛ فنون و تمرین‌هایی برای نوشتن گفت‌وگو‌های قوی» نوشته‌ گلوریا کمپتون است که با ترجمه فهیمه محمد سمسار راهی بازار کتاب ایران شده است.

گلوریا کمپتون، استاد داستان‌نویسی در دانشگاه‌های آمریکا است و کتاب حاضر، اثر مهم و تاثیر گذار او در زمینه گفت و گو نویسی است. این کتاب شامل پانزده فصل است و نویسنده در آن به نقش کلیدی و پر اهمیت عنصر «گفت‌وگو» در قصه و رمان و همه‌ بایدها و نبایدهایی که نویسندگان برای نوشتن گفت‌وگوهای قوی باید بدانند، پرداخته است.

مسائلی همچون غلبه بر ترس در گفت‌وگونویسی، متناسب کردن گفت‌وگو با نوع داستان، استفاده از گفت‌وگوهایی که داستان را پیش می‌برد، ترکیب روایت، گفت‌‌وگو و حادثه در داستان، زبان شخصیت‌ها و ویژگی‌های فردی آن‌ها در گفت‌و‌گو، استفاده از گفت‌وگو برای توصیف زمان و مکان و پس زمینه داستان، تنظیم سرعت گفت‌وگو در داستان از مواردی هستند که در در این کتاب از آن‌ها سخن به میان آمده است.

آن‌چه این کتاب را از کتاب‌های دیگری که در زمینه گفت‌وگو نویسی منتشر شده، متمایز می‌کند، مثال‌‎هایی از گفت‌وگوهای قوی است که نویسنده آن‌ها را از میان کتاب‌ها و رمان‌های پرفروش و موفق دنیا انتخاب کرده و در هر فصل از کتاب آورده است. کتاب گفت‌وگو نویسی؛ فنون و تمرین‌هایی برای نوشتن گفت‌وگو‌های قوی، مسلما برای نویسندگان مبتدی که در جست‌وجوی متونی آموزشی برای یادگیری فنون قصه نویسی‌اند، جنبه کاربردی و آموزشی خواهد داشت.

ویژگی دیگر کتاب گفت‌وگو نویسی؛ فنون و تمرین‌هایی برای نوشتن گفت‌وگو‌های قوی، آن است که به نمایشنامه و فیلمنامه‌نویسان کمک می کند تا بتوانند تکنیک درست گفت وگو را در متن های نوشتاری خود به کار گیرند و مخاطب را تا پایان اثر بکشانند و گفت وگو را به عنوان نقش کلیدی اثری که مخاطب را ترغیب به خواندن کتاب می‌کند مورد پرداخت قرار دهند، چون کتاب‌های بسیاری وجود دارند که به دلیل این که گفت وگو در آنها خوب تعبیه نشده باعثخستگی مخاطب می شوند، یعنی همانطور که یک گفت وگوی قوی می‌تواند به پیشبرد داستان کمک کند یک سلسله گفت وگوی ضعیف باعثافت داستان می‌شود، چون یکی از دشوارترین مهارت‌های داستان نویسی همین عنصر گفت وگو است.

این مسئله از آن جهت اهمیت دارد که گفت وگوی هدفمند به زیبایی اثر و داستان می‌افزاید و انگیزه نویسنده را به خوبی روشن می‌کند. فهیمه محمد سمسار در جایگاه مترجم این اثر آموزشی، در طول اثر سعی کرده برای حفظ زیبایی و روان بودن متن، در پاورقی توضیحاتی را ارائه دهد که برای مخاطب راهگشا باشد. این کتاب علاوه نویسندگان، حتی برای روزنامه نگاران و خبرنگاران و همه کسانی که در شغل شان با گفت وگو سر و کار دارند، اثر کاربردی و مفید است.

کتاب حاضر دومین اثر از مجموعه ۱۰ جلدی کتاب‌ های آموزش نویسندگی است که دفتر آفرینش‌های ادبی حوزه هنری انتشار آنها را در دستور کار خود قرار داده است. جلدهای بعدی این مجموعه عبارت است از «همه‌چیز درباره نویسندگی خلاق»، «اسرار و ابزار طنزنویسی»، «شخصیت‌پردازی نمایشی در داستان»، «شرح‌حال‌نویسی»، «ویژگی شخصیت‌ها»، «صحنه‌پردازی در داستان»، «رمان‌نویسی»، «زاویه دید در داستان»، «ویرایش داستان» که انتشارات سوره مهر به مرور آنها را منتشر خواهد کرد.

چاپ اول(۱۳۹۱)کتاب گفت وگو نویسی؛ فنون و تمرینهایی برای نوشتن گفتوگوهای قوی نوشته گلوریا کمپتون با ترجمه فهیمه محمد سمسار با شمارگان۲۵۰۰نسخه، ۵۰۲ صفحه قطع رقعی و قیمت ۱۹۹۰۰ تومان از سوی توسط انتشارات سوره مهر در تهران چاپ و منتشر شده است.