مروری بر نامزدهای اسکار ۲۰۱۴

به گزارش افکارنیوز، ‌ شصت و ششمین دوره جوایز سینمایی اسکار در حالی بامداد دوشنبه(۱۲ اسفند) در دالبی تئاتر لس‌آنجلس برگزار می‌شود که از میان ۷۶ کشوری که فیلمهای خود را برای حضور در بخش بهترین فیلم خارجی به آکادمی داده‌اند در نهایت فیلمهای «زیبایی بزرگ»(ایتالیا)، «سقوط دایره شکسته»(بلژیک)، «شکار»(دانمارک)، «تصویر گمشده»(کامبوج) و «عمر»(فلسطین) برای اسکار خارجی رقابت می‌کنند. از آنچه از نتایج سایر جوایز سینمایی و پیش‌بینی منتقدین برمی‌آید امسال نیز سینمای ایتالیا با «زیبایی بزرگ» ساخته «پائولو سورنتینو» بخت اصلی کسب اسکار این رشته از جوایز آکادمی است.

«زیبایی بزرگ» که جایزه بهترین فیلم خارجی جوایز گلدن گلوب و بفتا را نیز به‌دست آورده است، در جوایز آکادمی اروپا مهمترین جوایز از جمله بهترین فیلم، کارگردانی و بازیگر نقش اصلی مرد را به‌دست آورده است و از سوی جشنواره فیلم هالیوود و همچنین انجمن منتقدین فیلم بوستون به عنوان بهترین فیلم خارجی سال ۲۰۱۳ معرفی شده است.

داستان فیلم «زیبایی بزرگ» که در واقع نسخه به‌روزشده فیلم «زندگی شیرین» ساخته «فدریکو فلینی» است، درباره‌ی نویسنده‌ای سالخورده‌ای است که به لطف رمان معروفی که ۴۰ سال پیش نوشته همیشه مطرح بوده و اکنون در ۶۵ سالگی زندگی یکنواختی دارد. در همان حال که وی به این فکر می‌کند که نوشتن را از نو آغاز کند، شیوه زندگی لذت‌جویانه و ثروت‌اندوزی خود را زیر سئوال می‌برد.

فیلم «شکار» ساخته «توماس وینتربرگ» از دانمارک دیگر نامزد این بخش است که در سال ۲۰۱۲ در جشنواره کن نامزد نخل طلای این رویداد سینمایی بود و در نهایت سه جایزه از جمله بهترین بازیگر مرد و بهترین فیلم معنوی را از آن خود کرد و «وینتربرگ» به همراه «لیندهولم» جایزه بهترین فیلمنامه را نیز از جوایز فیلم اروپا به‌دست آوردند. «شکار» روایتگر داستان معلمی است که پس از اتهام سوءاستفاده از کودکان، در پی اثبات بی‌گناهی و حفظ آبرویش است.

فیلم «عمر» به نمایندگی از سینمای فلسطین پنجمین اثر بلند داستانی «ابو اسعد» و دومین فیلمی است که در میان آثار سینمایی وی، پس از «بهشت همین‌ حالا» در سال ۲۰۰۵، به لیست نامزدهای نهایی جوایز اسکار راه یافته است. داستان فیلم به صورت کلی درباره یک کارگر نانوایی به اسم «عمر» است که هر روز خود را در تیررأس سربازان اسرائیلی قرار می‌دهد و از دیوار امنیتی اسرائیل بالا می‌رود تا زن مورد علاقه‌اش «نادیه» را ملاقات کند. ازدواج عمر و نادیه پس از اینکه عمر توسط سربازان اسرائیلی در یک درگیری بازداشت می‌شود، به هم می‌خورد و عمر در بازداشتگاه رژیم اشغالگر زیر شکنجه‌های شدیدی قرار می‌گیرد.

فیلم «سقوط دایره شکسته» ساخته «فلیکس فن گرونینگن» برنده جایزه بهرین فیلم جوایز لوکس پارلمان اروپا و همچنین برنده جایزه منتخب تماشاگران از جشنواره برلین یکی دیگر از نامزدهای اسکار فیلم غیرانگلیسی امسال است که توصیف‌کننده یک داستان عاشقانه و زندگی خوشبخت است که ناگهان به یک تراژدی مبدل می‌شود. «فن گرونینگن» به زیبایی رابطه میان پدر و مادر و دخترشان را در فیلم به تصویر می‌کشد و همچنین نحوه فیلمبرداری و ساختار غیرخطی فیلم از دیگر مشخصات قابل ملاحظه این نماینده سینمای بلژیک در میان نامزدهای نهایی اسکار در شاخه بهترین فیلم خارجی است.

فیلم «تصویر گمشده» ساخته «ریتی پان» از کامبوج برنده جایزه بخش نوعی نگاه جشنواره فیلم کن پنجمین فیلم نامزد در بخش بهترین فیلم خارجی است. این فیلم نیمه‌مستند درباره «خِمِرهای سُرخ»، گروهی با تفکرات و ایدئولوژی مائویستی، است که از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۷۹ میلادی بر کشور کامبوج حکومت می‌کردند. این حکومت برآمده از حزب کمونیست کامبوج بود و روش حکومتی آنها به گونه‌ای بود که منجر به نسل‌کشی و قتل‌ عام میلیونها نفر شد.

مروری بر تاریخچه بخش بهترین فیلم غیرانگلیسی

بخش غیرانگلیسی جوایز اسکار یکی از جذاب‌ترین شاخه‌های جوایز اسکار است و فیلم‌های بلندی که خارج از آمریکا تولید شده باشند و دیالوگ‌های به کار رفته در آن‌ها عمدتا غیرانگلیسی باشند، مجاز به رقابت در آن هستند.

زمانیکه اولین مراسم اعطای جوایز اسکار در ۱۶ می ۱۹۲۹ برای تقدیر از بهترین فیلم‌های سال ۱۹۲۷ برگزار شد، بخش جداگانه‌ای برای فیلم‌های غیرانگلیسی تعریف نشده بود. اگرچه آکادمی اسکار بین سال‌های ۱۹۴۷ تا ۱۹۵۵ جوایز افتخاری به بهترین فیلم‌های غیرانگلیسی ساخته‌شده در خارج از آمریکا اعطا می‌کرد، ‌ اما این جوایز مبنای قابل قبولی نداشتند.

در سال‌های برگزاری این جایزه، فیلم‌های محصول کشورهای اروپایی یکه‌تاز بی‌رقیب این عرصه بوده‌اند؛ به طوری ‌که از ۶۳ جایزه بهترین فیلم غیرانگلیسی اسکار تا به امروز، ۵۱ جایزه نصیب فیلم‌های اروپایی شده است و سهم کشورهای آسیایی تنها شش جایزه، کشورهای آفریقایی سه جایزه و کشورهای قاره آمریکا نیز سه جایزه اسکار بوده است.

یکی از انتقاداتی که همیشه به آکادمی اسکار در برگزاری این بخش وارد می‌شود، محدود بودن کشورها در معرفی تنها یک فیلم است. قانون آکادمی اسکار می‌گوید «هر کشور، یک فیلم» و این قانون اگرچه فرصت برابری برای همه کشورها در این رقابت ایجاد می‌کند، اما ازسوی دیگر موجب می‌شود تا کشورهایی چون ایتالیا، آلمان یا فرانسه که از سینمای پویا و قدرتمندی بهره می‌برند، مجبور به نادیده گرفتن برخی فیلم‌های مطرح خود شوند.

دیگر محدودیتی که قانون این بخش ایجاد می‌کند، گریبان کمپانی‌های سازنده آن را می‌گیرد. در برخی موارد چندین کشور مشترکا اقدام به ساخت یک فیلم می‌کنند و از آنجایی که هیچ‌ یک نمی‌توانند منحصرا آن را متعلق به خود بدانند، در نتیجه آن فیلم به رغم شایستگی از حضور در رقابت اسکار بازمی‌ماند؛ نمونه بارز آن «خاطرات دوچرخه»(۲۰۰۴) محصول مشترک چند کشور بود که نتوانست از سوی هیچ یک از سازندگان به اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی معرفی شود. هرچند این فیلم جایزه اسکار بهترین موسیقی را کسب کرد و در جشنواره‌های متعدد تحسین شد.

در تمام دوره‌های برگزاری بخش غیرانگلیسی جوایز اسکار، فیلم‌های ایتالیایی مجموعا ۱۳بار موفق به کسب جایزه اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی شده و در مجموع ۲۷ بار نامزد این جایزه بوده‌اند.

زمانی که بحثبه کارگردانان رکورددار کسب اسکار خارجی می‌رسد، تنها حرف از سینمای ایتالیا به میان می‌آید و به نظر نمی‌رسد فیلم‌سازان فرانسوی تا سال‌ها بتوانند به این رکورد نزدیک شوند. «فدریکو فلینی» و «ویتوریو دسیکا» در مقام کارگردان هریک توانسته‌اند چهار بار این جایزه معتبر را کسب کنند و از این حیثهمچنان رکورددار تاریخ محسوب می‌شوند.

فلینی در سال‌های ۱۹۵۶ برای «جاده»، ۱۹۵۷ برای «شب‌های کابیریا»، ۱۹۶۳ برای «هشت‌ونیم» و در سال ۱۹۷۴ برای «آمارکورد» چهار اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی را برای سینمای ایتالیا به‌ همراه آورد.

«دسیکا» هم با فیلم‌های «واکسی»، «دزد دوچرخه»، «دیروز، امروز، فردا» و «باغ خانواده فینتسی کونتینی» توانست چهار جایزه اسکار خارجی را برای سینمای کشورش به دست آورد.

در زیر نگاهی به برندگان دوره‌های گذشته جایزه‌ بهترین فیلم غیرانگلیسی اسکار می‌اندازیم:

«عشق» اتریش(۲۰۱۳)؛ «جدایی نادر از سیمین» ایران(۲۰۱۲)؛ «در دنیای بهتر» دانمارک(۲۰۱۱)؛ «راز چشم‌هایش» آرژانتین(۲۰۱۰)؛ «عزیمت» ژاپن(۲۰۰۹)؛ «خائنین» اتریش(۲۰۰۸)؛ «زندگی‌های دیگران» آلمان(۲۰۰۷)؛ «توتسی» آفریقای‌ جنوبی(۲۰۰۶)؛ «دریای درون» اسپانیا(۲۰۰۵)؛ «تهاجم بربرها» کانادا(۲۰۰۴)؛ «هیچ‌جا در آفریقا» آلمان(۲۰۰۳)؛ «سرزمین هیچ‌کس» بوسنی(۲۰۰۲)؛ «ببر خیزان، اژدهای پنهان» تایوان(۲۰۰۱)؛ «همه‌چیز درباره مادرم» اسپانیا(۲۰۰۰)؛ «زندگی زیباست» ایتالیا(۱۹۹۹)؛ «کاراکتر» هلند(۱۹۹۸)؛ «کولیا» جمهوری‌ چک(۱۹۹۷)؛ «خط آنتونیا» هلند(۱۹۹۶)؛ «آفتاب سوخته» روسیه(۱۹۹۵)؛ «بل اپوک» اسپانیا(۱۹۹۴)؛ «ایندوچین» فرانسه(۱۹۹۳)؛ «مدیترانه» ایتالیا(۱۹۹۲)؛ «سفر امید» سوییس(۱۹۹۱)؛ «سینما پارادیزو» ایتالیا(۱۹۹۰)؛ «پله فاتح» دانمارک(۱۹۸۹)؛ ‌ «ضیافت بابت» دانمارک(۱۹۸۸)؛ «حمله» هلند(۱۹۸۷)؛ ‌ «گزارش رسمی» آرژانتین(۱۹۸۶)؛ «حرکات خطرناک» سوئیس(۱۹۸۵)؛ «فانی و الکساندر» سوئد(۱۹۸۴)؛ «آغاز دوباره» اسپانیا(۱۹۸۳)؛ «مفیستو» مجارستان(۱۹۸۲)؛ «مسکو اعتقادی به گریه ندارد» روسیه(۱۹۸۱)؛ «طبل حلبی» آلمان‌ غربی(۱۹۸۰)؛ «دستمالتو در بیار» فرانسه(۱۹۷۹)؛ «مادام روزا» فرانسه(۱۹۷۸)؛ «سیاه و سفید رنگی» ساحل‌ عاج(۱۹۷۷)؛ «درسو اوزالا» روسیه(۱۹۷۶)؛ «آمارکورد» ایتالیا(۱۹۷۵)؛ «روز برای شب» فرانسه(۱۹۷۴)؛ «جذابیت پنهان بورژوازی» فرانسه(۱۹۷۳)؛ «باغ خانواده فینتسی کونتینی»(۱۹۷۲)؛ «بازپرسی درباره یک شهروند دور از سوءظن» ایتالیا(۱۹۷۱)؛ «Z» الجزایر(۱۹۷۰)؛ ‌ «جنگ و صلح» شوروی سابق(۱۹۶۹)؛ «قطارهای تحت مراقبت» چک‌واسکواکی(۱۹۶۸)؛ «یک مرد و یک زن» فرانسه(۱۹۶۷)؛ «مغازه در خیابان اصلی» چک‌واسلواکی(۱۹۶۶)؛ «دیروز، امروز، فردا» ایتالیا(۱۹۶۵)؛ ‌ «هشت‌ونیم» ایتالیا(۱۹۶۴)؛ «یکشنبه‌ها و سیبل» فرانسه(۱۹۶۳)؛ «در یک آینه» سوئد(۱۹۶۲)؛ «چشمه باکرگی» سوئد(۱۹۶۱)؛ «اورفئو سیاه» فرانسه(۱۹۶۰)؛

عموی من فرانسه (۱۹۵۹)؛ شبهای کابیریبا ایتالیا (۱۹۵۸)؛ استرادا ایتالیا (۱۹۵۷)؛ سامورایی، افسانه موساشی ژاپن (۱۹۵۶)؛ دروازه جهنم ژاپن (۱۹۵۵)؛ بازیهای ممنوعه فرانسه (۱۹۵۳)؛ راشامون ژاپن (۱۹۵۲)؛ دیوارهای مالاپاگا فرانسه (۱۹۵۱)؛ دزد دوچرخه ایتالیا (۱۹۵۰)؛ موسیو ونسان فرانسه (۱۹۴۸)؛ واکسی ایتالیا (۱۹۴۷).