«نفس» با غیرت زنانه ساخته شد/ حضور بچه سرتق‌ها در پشت صحنه

صبح امروز جمعه ۱۶ بهمن‌ماه نشست خبری فیلم سینمای «نفس» به کارگردانی نرگس آبیار با حضور محمدحسین قاسمی، ابوذر محمدی تهیه‌کنندگان فیلم، گلاره عباسی، شبنم مقدمی، پانته‌آ پناهی‌ها، مهران احمدی و ساره نورموسوی بازیگران فیلم، اصغر نژاد ایمانی طراح صحنه و لباس، نیکزاد فیلمبردار، نیما حسنی‌نسب و محمدرضا مقدسیان منتقدان فیلم در برج میلاد برگزار شد.

در ابتدای این نشست، نیما حسنی‌نسب در ارتباط با برگزاری نامناسب سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر گفت: امروز اول به احترام عوامل فیلم و اصحاب رسانه در این نشست حضور پیدا کردم اما باید به آقای حیدری دبیر جشنواره و دیگر دوستان فعال در این جشن بگویم که جشنواره فیلم فجر امسال شرم‌آور برگزار شد. ما ساعت ۴ صبح بعد از تماشای یک فیلم مزخرف به خانه‌های خود رفتیم و امروز صبح اینجا هستیم. درود به شرافت خبرنگاران که با تمام این سختی‌ها، صبح زود در برج میلاد حضور پیدا کردند. امروز عوامل فیلم «نفس» ساعت ۱۰ صبح در برج میلاد حضور داشتند اما به دلیل نداشتن کارت اجازه ورود به کاخ را به آنها نمی‌دادند. نمی‌دانم چند کارت صادر شده است که شب گذشته تعداد زیادی آدم به کاخ جشنواره آمده بودند. این در حالی است که عکاس آتلیه بولتن کارت ندارد. شنیده‌ام که ۷ هزار کارت روز گذشته برای افراد مختلف صادر شده است، به گونه‌ای که امسال بچه‌ها با پرستارهایشان به کاخ جشنواره می‌آیند.  قبل از جشنواره فیلم فجر که اصحاب رسانه و منتقدان فریاد می‌زدند که این برنامه‌ریزی مناسب نیست، آقای حیدری تنها در تلگرام بعد از گفتن خسته نباشید قول می‌داد که به این مسأله رسیدگی می‌شود. یک هفته قبل از برگزاری جشنواره به من گفتند تا در نشست «نفس» حضور داشته باشم و من از آنها خواستم به من چند روز قبل اطلاع دهند. امروز صبح ساعت ۹:۴۷ به من زنگ زدند و می‌گویند ۱۰ صبح نشست برگزار می‌شود.

وی با اشاره به آثار نرگس آبیار توضیح داد: بعد از ساخت «شیار ۱۴۳» که با اقبال غیرعادی و استقبال بالایی میان مخاطبان سینما، منتقدان و اصحاب رسانه همراه شد، این پیش‌بینی می‌شد که ساختن فیلم حرفه‌ای به دور از این حاشیه‌ها سخت باشد و این فیلمساز دچار وسواس و دلواپسی‌های خوب در مورد واکنش‌هایی که برای فیلم آینده‌اش به وجود می‌آید، شود. خوشبختانه این کارگردان چنین استرس‌هایی نداشت و به سرعت کار خود را آغاز کرد و توانست با کنار گذاشتن تمام المان‌ها و موفقیت‌هایی که در فیلم قبلی خود داشت، فیلمی متفاوت بسازد.

این منتقد بیان کرد: نرگس آبیار به سمت یک تجربه متفاوت در لحن و روایتی متفاوت رفت که نشان‌دهنده کار جاه‌طلبانه این کارگردان است. او توانست بخشی از تاریخ معاصر کشور را از نگاه و زبان یک کودک به صورت فانتزی به تصویر بکشد.

نرگس آبیار کارگردان فیلم سینمایی «نفس» در پاسخ به این پرسش که آیا این فیلم را به صورت یک سریال تولید می‌کند یا خیر، گفت: اگر اکران این فیلم در جشنواره‌های بین‌المللی خوب پیش رود، ممکن است آن را به یک سریال تبدیل کنم. سکانس‌های خیلی خوبی از این فیلم گرفته شد که متاسفانه به دلیل آنکه تماشاگران ایرانی حوصله فیلم‌های طولانی ندارند، حذف شد اما به تبدیل کردن این فیلم به یک سریال فکر می‌کنم.

وی ادامه داد: من همیشه در فیلم‌های خود به دنبال این هستم که بازی‌ها به چشم نیاید و از فیلم بیرون نزند. همچنین تمام تلاش خود را می‌کنم تا طراحی‌ها و میزانسن در خدمت فیلم باشد. ما در این فیلم فانتزی و تخیل کودکانه داشتیم و از جلوه‌های ویژه بسیار خوبی استفاده کردیم، به گونه‌ای که تمام فیلم در تابستان فیلمبرداری شده است اما صحنه‌های زمستان بسیاری خوبی داشتیم. بسیاری از دوستان فکر می‌کردند که صحنه‌های آمدن امام (ره)، رفتن شاه و روز عاشورا، صحنه‌های آرشیوی است در حالی که تمام این سکانس‌ها بازسازی شده است.

وی با اشاره به اینکه تمام تلاش خود را داشتیم تا یک فیلم رئال باورپذیر و در عین حال فانتزی داشته باشیم، توضیح داد: در «نفس» ۴ بچه سرتق بازی می‌کردند که همه‌اش با هم دعوا می‌کردند و ما یک نفر را گذاشته بودیم که اینها را از هم جدا کند. این فیلم پشت صحنه بسیار خوبی داشت و با توجه به اینکه عوامل به یاد دنیای کودکی خود می‌افتادند، «نفس» را بسیار دوست داشتند.

کارگردان فیلم «شیار ۱۴۳» بیان کرد: ساره نورموسوی بازیگر نقش بهار خیلی خوب گریه می‌کرد و خیلی خوب می‌خندید و بازیگر بسیار باهوشی بود.

این کارگردان در پاسخ به این پرسش که چرا گریم در این فیلم با توجه به روند داستان تغییر نمی‌کند، توضیح داد: در این فیلم یک تاریخ ۳ ساله از سال ۵۷ تا ۶۰ به تصویر کشیده شده است و ما باید یک رشد نرم را در شخصیت‌های داستان نشان می‌دادیم.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا او یک جادوگر است، تاکید کرد: «نفس» حاصل یک کار گروهی است و همه با هم این فیلم را تولید کردیم. فیلم «نفس» با توجه به موضوع، بازی‌ها و معصومیتی که دارد بعدا درک می‌شود. ما در این فیلم تلاش داریم تا نشان دهیم که جنگ می‌تواند تمام رویاهای کودکانه را از بین ببرد.

محمدحسین قاسمی تهیه‌کننده این فیلم در ادامه بیان کرد: این کار بر اساس یکی از رمان‌های نرگس آبیار به نام «نفس» ساخته شده است. ما در طول جنگ ۲ هزار و ۹۰۶ کودک داشتیم که همه شهید شدند و متاسفانه هیچکس تا به حال به آن نپرداخته است. هدف ما این بود که به رؤیاها و زندگی کودکانه در آن برهه زمانی بپردازیم و هیچ چیز بهتر از سینما نمی‌تواند چنین مفاهیمی را دنبال کند.

پانته‌آ پناهی‌ها بازیگر این فیلم سینمایی گفت: بازی در «نفس» برای من یک تجربه عجیب و چالش برانگیز بود و خوشحالم که بعد از آشنایی با نرگس آبیار، بازی در این فیلم را پذیرفتم.

شبنم مقدمی یکی دیگر از بازیگران فیلم «نفس» در ادامه بیان کرد: من کمترین سهم را در این فیلم داشتم اما با توجه به به نقش کوتاهی که بازی کردم کارم نسبت به بقیه سخت‌تر بود. البته بخش‌هایی از بازی من در این فیلم حذف شده است. یکی از مهمترین چالش‌های من در این نقش لهجه شخصیتی بود که بازی کردم.

گلاره عباسی نیز بیان کرد: نقش معلم در این فیلم را بسیار دوست داشتم و خوشحالم  که سهمی هر چقدر کوچک از یک فیلم پاک و معصوم داشتم. زمانی که فیلم را دیدم متوجه شدم که «نفس» پاک‌تر از آنچه فکر می‌کردم شده است.

نرگس آبیار کارگردان این فیلم با اشاره به اینکه از موسیقی تلفیقی ایرانی و کُولی استفاده شده است، گفت: خوشبختانه موسیقی این فیلم خوب از آب درآمد و آنطور که می‌خواستم تنها موسیقی مخاطب را به هیجان نمی‌آورد، بلکه صحنه‌ها و بازی‌ها بود که باعث رضایت مخاطب می‌شد.

وی ادامه داد: یکی از مهمترین بخش‌های «نفس» انیمیشن‌های استفاده شده در این کار است. برای ساخت بخش‌های انیمیشن زمان زیادی گذاشتیم و با گروه‌های مختلفی صحبت کردیم تا در نهایت با جمشید گوهری و امین حق‌شناس برای ساخت این بخش‌ها به توافق رسیدیم. ما به دنبال ساخت انیمیشن هالیوودی نبودیم و می‌خواستیم انیمیشن‌هایی که ساخته می‌شود نگاهی کودکانه داشته باشد.

در ادامه این جلسه نیکزاد فیلمبردار این فیلم بیان کرد: در یک اثر سینمایی هماهنگی بین طراح صحنه، فیلمبردار و جلوه‌های ویژه از اهمیت بسیاری برخوردار است. اگر تصویرها در این فیلم خوب شده است به دلیل کار گروهی است. دوربین در «نفس» قرار بود سیار باشد و جریان زندگی در آن دیده شود چرا که دوربین باید از نگاه یک کودک به دنیا نگاه می‌کرد.

این فیلمبردار با اشاره به وضعیت سینماهای کشور گفت: تمام هزینه‌های مربوط به DCP انجام شد تا فیلم در نهایت به صورت دوبعدی روی پرده سینما دیده شود. ما در ایران تنها ۱۲ سالن Dسینما داریم و بقیه سالن‌ها Eسینما است. در چنین شرایطی سینماداران ما به جای آنکه برای نمایش فیلم‌ها از دو لامپ Eسینما استفاده کنند، برای کم کردن هزینه از یک لامپ استفاده می‌کنند. متاسفانه مدیران سینمایی کشور بعد از سالها نتوانستند سالن‌های مناسبی را برای مردم در حوزه سینما بسازند. ما حتی بعد از سالها یک کاخ جشنواره مناسب سینما نداریم. در کشوری که انقلاب فرهنگی دارد، باید به مردم، نگاه و فرهنگ آنها احترام بگذارد.

ساره نورموسوی بازیگر نقش «بهار» گفت: خانم آبیار برای ساخت این فیلم بسیار تلاش کرد. بعد از دیدن «نفس» متوجه شدم که این فیلم بسیار تاثیرگذار است و همه برای ساخت آن تلاش بسیاری کردند. به عنوان مثال دوربین بسیار سنگین بود و عمو نیکزاد کمرش درد می‌گرفت.

نیما حسنی‌نسب منتقد سینما بیان کرد: «نفس» فیلم مهم و قابل تأملی است و باید فرصت مناسبی برای نقد آن به وجود آید. در زمانی که تهیه‌کنندگان سینما دو سوم از بودجه‌ای که برای ساخت یک فیلم به دست می‌آورند، آپارتمان می‌خرند و با یک سوم آن فیلم تولید می‌کنند، ساخت چنین فیلمی قابل احترام است. در قدیم اگر کار مهمی انجام می‌شد می‌گفتند که این کار مردانه است اما ساخت فیلمی با چنین وسعتی تنها با یک غیرت زنانه انجام می‌شود. از این به بعد در سینما به جای اینکه بگوییم مردانه فیلم بسازیم، باید بگوییم زنانه فیلم بسازیم.

وی بیان کرد: سینمای ایران نیاز دارد که دوربین خود را از شهرک‌ها و آپارتمان‌ها بیرون بیاورد و در فضای باز فیلم‌ها ساخته شود.

در ادامه این مراسم، مرتضی رنجبران روابط عمومی سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر در جلسه حاضر شد و در پاسخ به اعتراض‌های حسنی‌نسب گفت: برای تمام عوامل فیلم «نفس» کارت صادر شده است و اگر مشکلی برای حضور عوامل پیش آمده است به این دلیل است که کارت خود را همراه نداشته‌اند. آقای حسنی‌نسب گفت ۷ هزار کارت صادر شده است اما نصف این عدد هم کارت صادر نشده است. بهتر است قبل از اعلام، آمار درست بگیرید. اگر شب گذشته درهای سالن باز شد به دلیل حجم و استقبال مردم برای دیدن فیلم «لانتوری» بود و این تصمیم مدیریت کاخ بود.

وی ادامه داد: حضور بچه‌ها در برج میلاد به این دلیل است که برخی از بازیگران فیلم‌ها کودک هستند. طی این روزها نه دست‌اندرکاران اجرایی فرزندان خود را آورده‌اند و نه برای همسر و فرزند شخصیت خاصی کارت صادر شده است و ما همه توصیه‌های لازم را در زمینه حضور افراد داشته‌ایم.

حسنی‌نسب در پایان در پاسخ به صحبت‌های رنجبران گفت: متاسفانه تلاش شما برای برگزاری مناسب جشنواره به نتیجه درستی نرسیده است. این حجم آدم در کاخ جشنواره از کجا آمده‌اند. حتما برای آنها کارت صادر شده است. عددی که من اعلام کردم توسط یکی از تهیه‌کنندگان معتبر به من اعلام شده است. شب گذشته بسیاری از اصحاب رسانه و منتقدان از جمله من مجبور بودیم که برای دیدن فیلم روی زمین بنشینیم. اگر کارت اضافی صادر نشده است، پس چه کسی روی زمین نشست.