از سیر تا پیاز ساخت سرود رسمی تیم ملی در جام جهانی

یکشنبه شب تالار وحدت میزبان هنرمندان، فوتبالیست‌ها و مسئولانی بود که دور هم جمع شدند تا از «یازده ستاره» به‌عنوان سرود رسمی تیم ملی کشورمان و چند اثر دیگر رونمایی و بازیکنان تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی 2018 را بدرقه کنند. البته بعد از پرداختن به گزارش این رویداد و حواشی‌اش در فضای مجازی می‌توانید گفت‌وگوهای کوتاه ما را درباره این سرود در ادامه بخوانید.

قطعاتی که اجرا شدند

«یازده ستاره» با آهنگسازی بابک زرین، خوانندگی سالار عقیلی و آهنگسازی احسان افشاری ساخته شده است. البته جز این قطعه، اثر دیگری هم به نام «پیروزی خورشید» با ترانه‌ای از عبدالجبار کاکایی آهنگسازی فریدون شهبازیان و خوانندگی سالار عقیلی ساخته و اجرا شد. رهبری این دو قطعه را شهبازیان به عهده داشت و دو قطعه بی‌کلام هم با نام های«زنده باد تیم ملی» و «سرود قهرمانان» از سوی ارکستر سمفونیک تهران و به رهبری شهرداد روحانی اجرا و تقدیم تیم ملی فوتبال کشورمان شد. از بخش‌های جالب این شب می‌توان به اجرای قطعه‌ای پرتغالی و تقدیم آن به کارلوس کی‌روش سرمربی تیم ملی اشاره کرد. به گفته روحانی این قطعه با تنظیم عرفان وکیلی آماده شده بود و اجرای آن، کی روش را بسیار تحت تاثیر قرار داد.

خداحافظی شیرین

بخش پایانی این برنامه هم بدرقه تیم ملی فوتبال ایران بود. در اجرای این بخش خادمان حرم رضوی هم حضور پیدا کردند و بازیکنان تیم ملی را از زیر قرآن رد کردند و پس از برگزاری این مراسم، اعضای تیم ملی به سمت فرودگاه رفتند.

مهمان‌های غیرموسیقایی

در میان نام‌های منتشر شده از مهمانان تا دلتان بخواهد با چهره‌های فوتبالی و بازیگران مواجه هستیم و تقریبا نامی از مهمانان موسیقایی مراسم منتشر نشده است. این هم اتفاق جالبی است که در رویدادی مرتبط با موسیقی جای چهره‌های شناخته شده این عرصه خالی است،

در حالی که حضور آنها می‌توانست حال و هوای دیگری به این آیین بدهد.

و اما فضای مجازی

حالا دیگر همه مان می‌دانیم یک نفر نفس هم بکشد، ممکن است در فضای مجازی با واکنش‌هایی روبه رو شود. با این حساب سرود رسمی ایران در جام جهانی دیگر می‌تواند در صدر حاشیه‌های فضای مجازی قرار بگیرد. طی دو روز گذشته، واژه جام جهانی بیش از هر چیزی از سوی کاربران ایرانی در کانال‌های اپلیکیشن‌های مجازی مختلف مورد جست‌وجو واقع شده و در اینستاگرام و توییتر هم حواشی بسیاری وجود داشته است.

برخی کاربران نوشته اند چرا نباید این سرود را تتلو می‌خوانده است! کاربری نوشته است: واقعا آهنگ تتلو چه مشکلی دارع که ما باید صدای سالار عقیلی رو برا موزیک جام جهانی بشنویم. ما که با تعجب خواندیم، احتمالا شما هم همین حالت را پیدا خواهید کرد. کاربر دیگری نوشته است: #سالار_عقیلی یه آهنگ خونده واسه #تیم_ملی آقای #کی‌روش که البته به درد برگشت تیم ملیشون میخوره.چون قشنگ آهنگ واسه یه لشگر شکسته خورده است. آرع البته آهنگ خودش قشنگه. البته این نکته که چرا در فضای مجازی «ه» جای خودش را به «ع» داده موضوعی است که باید بعدتر مفصل بررسی‌اش کرد! و این نکته را هم لحاظ کرد که کاربران فضای مجازی تصور می‌کنند این سرود حتما باید شش و هشت باشد که نیست!

سرودی ایرانی با الگوی جهانی

بابک زرین آهنگساز سرود رسمی تیم ملی کشورمان است. او به سوالات جام‌جم درباره این سرود پاسخ‌های جالبی داد. او درباره نقش پررنگ موسیقی ایرانی در ساخت این سرود گفت: من برای ساخت این سرود ابتدا سرودهای کشورهای دیگر را شنیده ام و آنها را از نظر موسیقی ومحتوا بررسی کرده ام. جالب است بدانید سرودهای ملی فوتبالی هر کشوری، طعم ملودی‌های همان کشور را دارد. خواننده‌های مطرحشان به بهانه خواندن برای سرود ملی از صلح و دوستی و آرمان هایشان حرف زده اند و کمتر سراغ این می‌روند که گل بزن و پیروز شو ... .

او ادامه می‌دهد: این در حالی است که ما در ایران اغلب سراغ موسیقی‌های غیرایرانی می‌رویم و اگر از موسیقی پاپ هم استفاده می‌کنیم، ملودی هایمان صدای ایرانی ندارد و مشابه چیزهایی است که در پاپ کشورهای اطرافمان شنیده می‌شود. من برای ساخت این سرود سعی کردم از همان سرودهای جهانی الگو گرفته و اثری ایرانی خلق کنم. بنابراین سراغ موسیقی ایرانی رفته و گوشه‌هایی چون دشتی و دیلمان را در موسیقی اثر استفاده کردم. او ادامه می‌دهد: در واقع باید اثری خلق می‌کردیم که تاریخ مصرف‌دار نباشد، هم از غرور ملی بگوید و هم در عین حال کاملا وطنی نباشد. حال و هوای ورزشی داشته باشد و المان‌های حماسی ایرانی هم در آن گنجانده شود. ریتم موسیقی کار ‌ گاهی تند می‌شود و گاهی کند. زرین درباره این موضوع می‌گوید: من معتقدم هر اثری باید ریتمی از زندگی در داشته باشد. زندگی به این شکل است که آدم گاهی می‌بازد و گاهی برنده می‌شود. پس باید این موضوع در ساخت موسیقی برای فوتبال هم لحاظ می‌شد. ساخت یک قطعه موسیقایی با کلام برای تیم ملی به این معنی نیست که تمام ریتم‌های تند را استفاده کنیم و بگوییم بیرانوند توپ را بگیر.

حرف‌های خواننده فوتبالی

سالار عقیلی خواننده سرود رسمی موسیقی کشورمان است. او هم اهل تماشا کردن فوتبال است و می‌گوید بازی‌های ملی را هیچ وقت از دست نمی‌دهد. همه بازیکنان ایرانی فوتبال را دوست دارد و درباره این‌که طرفدار کدام تیم ایرانی است، هم پاسخی نمی‌دهد، اما می‌گوید در میان تیم‌های خارجی آلمان و باشگاه رئال و بایرن مونیخ را دوست دارد. رونالدو در دوره حاضر و کلینزمن، لوتار ماتئوس و نویر هم دیگر بازیکنانی هستند که دوستشان دارد. یکی از سه کشور آلمان، اسپانیا و برزیل هم به نظرش در جام جهانی این دوره گوی سبقت را از دیگران می‌ربایند.

او  می‌گوید: فدراسیون با بنیاد رودکی مکاتبه‌ای کرده بود به‌منظور ساخت سرودی مناسب برای تیم ملی فوتبال در جام جهانی روسیه و بنیاد رودکی هم به من پیشنهاد داد تا در این پروژه خوانندگی را برعهده بگیرم. چون من آثار ملی میهنی و وطنی زیادی را اجرا کرده‌ام و بخش زیادی از مردم عزیز ایران آثار ملی میهنی‌ام را شنیده‌اند، این پیشنهاد به من داده شد به هر حال کسی که می‌خواهد کاری را انجام دهد می‌رود سراغ آدمی که قبلا در آن زمینه کار کرده و تجربه اش را دارد.

این خواننده موسیقی ایرانی درباره تاثیر موسیقی بر روحیه ورزشکاران می‌گوید: موسیقی به طور کل در برانگیختن انسان تاثیرگذاری بالایی دارد و فکر می‌کنم مردم هم با آن ارتباط خوبی برقرار کنند. کاری که با آقای زرین انجام دادیم، مثل اکثر کار‌های دیگری که قبل از این تجربه شده بر اساس موسیقی حماسی و ریتمیک است و کاری که با آقای شهبازیان انجام دادم سنتی و ارکسترال است. من هر دو صورت را در این پروژه اجرا کردم. به گمانم این اتفاق خواهد افتاد بخصوص درباره کاری که آقای زرین انجام داده‌اند و برای نوجوان‌ها جوان‌ها و بزرگسالان می‌تواند غرورآفرین و الهام بخش باشد.

او همچنین بیان می‌کند: ما در روسیه همراه تیم ملی خواهیم بود و در شهرهایی که تیم ملی بازی دارد کنسرت‌هایی خواهیم داشت.

عقیلی درباره پیش‌بینی بازی‌های ایران در جام جهانی می‌گوید: اصلا جذابیت فوتبال به این است که هیچ چیزش قابل حدس زدن نیست، من هم از الان واقعا نمی‌توانم چیزی را پیش‌بینی کنم اما آرزوی بهترین‌ها را برای تیم ملی دارم.

ترانه‌سرایی فوتبالی دوآتشه

احسان افشاری ترانه‌سرای این اثر یک فوتبالی دو آتشه است و تا دلتان بخواهد سر و دست و پایش را در بازی فوتبال شکسته است و بعد هم دیگر نتوانسته به بازی ادامه دهد. ما هم به شوخی به او می‌گوییم، جبهه اش را عوض کرده و حالا به جای فوتبال بازی کردن، برای فوتبالیست‌ها ترانه می‌سراید. او هم می‌خندد و می‌گوید بعد از اتفاقاتی که برایش پیش آمده، سرودن این ترانه واقعا موهبتی بوده و این کار فوتبالی حسابی حالش را خوش کرده است، بخصوص حالا که مردم هم کارش را دوست دارند و نتیجه رضایتبخشی گرفته است.

او درباره سرودن ترانه سرود ملی جام جهانی فوتبال کشورمان به جام‌جم می‌گوید: ما خیلی سخت کار کردیم و خوشحالم که نتیجه‌اش رضایتبخش بوده و مردم دوستش داشته‌اند. من برای هر بند چند صورت مختلف نوشته بودم تا اگر نیازی به تغییر داشته باشد، آن را جایگزین کنیم و در کار خللی وارد نشود.

این ترانه‌سرا درباره دشواری‌های کارشان می‌گوید: ما در کاری مشغول بودیم که باید تفکر 80 میلیون ایرانی را در آن لحاظ می‌کردیم، نگاه‌ها و باورهایشان را مد‌نظر قرار می‌دادیم و علاوه بر آن به فوتبال و ورزش می‌پرداختیم و هیجان مورد نیاز آنها را هم لحاظ می‌کردیم. افشاری بیان می‌کند: می‌خواستیم المان‌های غیرکلیشه‌ای را وارد کار کنیم، به همین دلیل هم هر جا از فوتبال چیزی آورده‌ایم، تلاش کردیم غیرمستقیم و ظریف بوده و وجه ایهامی داشته باشد.

او درباره ویژگی‌های خاص خواننده و آهنگساز اثر می‌گوید: شاید برخی متوقع کار ورزشی عامیانه بودند اما حال و هوای کار ما کلا چیز دیگری بود، خواننده کار آقای عقیلی پیشینه‌ای دارند و در مکتب کلاسیک کار کرده‌اند، پس نمی‌شد با زبان عامیانه و محاوره برایشان نوشت. سازبندی آقای زرین مانند بقیه کارهای مشابه نبود و سه تار روی صحنه می‌نواخت. باید در مسیری حرکت می‌کردیم که ویژگی‌های تاریخی فرهنگی و ورزشی ایران همه را در خود داشته باشد.