مبحث اکران فیلم‌های خارجی از یکسال پیش در محافل سینمایی آغاز شد و از همان زمان موافقان و مخالفان بسیاری را به همراه داشت. تجربه تماشای آثاری که اکثراً مخاطب پیش از اکران آنها را تماشا کرده در ابعاد پرده سینما اتفاقی بود که دست اندکاران این برنامه به آن امید زیادی داشتند.
برخی مدعی بودند که اکران آثار خارجی در سینما لزومی نداشته و نخواهد داشت. آنها معتقد بودند که با وجود عرضه این آثار در شبکه‌های اینترنتی اکران آنها در سینما بازخورد مناسبی نخواهد داشت، زیرا اهالی سینما پیش از اکران این آثار، آنها را تماشا کرده اند.
بعضی از دوستداران و اهالی سینما نیز این اکران‌ها را به ضرر چرخه اقتصادی سینمای داخلی دانسته و اظهار کردند که اکران فیلم‌های خارجی باعث افت فروش آثار داخلی می‌شود. این در حالی بود که اکران آثار خارجی به صورت محدود در برخی از سینماها همچون سینماتک قلهک و خانه هنرمندان تهران سابقه قبلی داشت و تاثیری بر اکران داخلی نگذاشته بود.
البته در این میان برخی منتقدین معتقد بودند که اکران فیلم‌های خارجی تنوع را به سینمای ایران خواهد آورد. سینمایی که طی سالیان گذشته درگیر دو وجهه کمدی و فیلم اجتماعی بود می‌توانست در نبود تنوع آثار در سینمای ایران کمی برای مخاطب جذاب باشد.
آنها اعتقاد داشتند تکرار در موضوعات و همچنین عدم تنوع در بازیگران به شدت سینما را به سوی یکنواختی برده و اکران کنندگان فیلم‌های خارجی امیدوار بودند که با پخش این آثار سلیقه مخاطب در نظر گرفته شده و طیف گسترده‌تری راهی سینماها خواهند شد.
سینما امروز به جز آثاری محدود به دو نوع فیلم ژانر اجتماعی و کمدی ختم می‌شود. فیلم‌های اجتماعی با محوریت قرار دادن مشکلات و حتی گاهاً با اصرار بر سیاه‌نمایی سعی در جریحه دار کردن احساسات داشته و از طرفی کمدی‌های بفروش تنها به قصد خنداندن راهی سینما می‌شدند.
شاید همین عدم تنوع در سینما باعث شد تا هواداران اکران فیلم‌های خارجی با شعار تنوع در اکران و پخش آثاری در ژانر اکشن، وحشت، پلیسی و جنایی بر این راه اصرار ورزند. تا اینکه بالاخره در ابتدای سال ۹۷ این برنامه تصویب شد و نظارت بر پخش آن به موسسه رسانه‌های تصویری سپرده شد.
این پایان کار نبود و از زمان تصویب این برنامه تا اجرایی شدن آن هم دو ماه زمان لازم بود. زمانی که مسئولین رسانه‌های تصویری آن را برای دریافت مجوز اکران نیاز داشتند. همین زمان دو ماهه باعث شد تا اگر شورا یک فیلم به روز انتخاب کند با دو ماه تاخیر راهی عرصه اکران شود. حال یک ماه از اکران دو فیلم خارجی در سینماها می‌گذرد، اما در همان ابتدا این حرکت به نوعی شکست خورده است.
اکران فیلم‌های خارجی که انگار همچنان مورد تایید تمامی اهالی سینما نیست به هیچ عنوان تبلیغاتی نداشته و اکثریت مردم از موجودیت چنین برنامه‌ای بی‌خبر هستند. از طرفی اکران این فیلم‌ها تحت الشعاع جام جهانی قرار گرفت و به هیچ وجه دیده نشد.
خرید بلیت آثار خارجی هم از سوی سایت مرجع کار چندان آسانی نبود و برخلاف خرید بلیت فیلم های ایرانی، مخاطب باید حتما پیش از خرید در سایت ثبت نام کند. نکته جالب اینکه تا مخاطب در سایت ثبت نام نکند مشخص نیست که چه فیلم‌هایی هم اکنون در حال اکران هستند.
برخی که از همان ابتدا نگران چرخه اکران داخلی بودند بعد از اکران فیلم‌های خارجی نگرانی شان کاملاً برطرف شد، زیرا در همین یک ماه فیلم هزارپا توانست با فروشی فوق‌العاده تمام رکورد‌های فروش در سینمای ایران را جابجا کند. اکران فیلم‌های خارجی هر چند با هیاهو و جنجال بسیار مطرح شد، اما تجربه یک ماهه اکران نشان داد که این برنامه به خوبی و از تمامی جوانب بررسی نشده است.
به همین مناسبت به سراغ علی سرتیپی سخنگوی شورای عالی اکران رفتیم تا برنامه‌های این شورا را در خصوص اکران فیلم‌های خارجی و دلیل عدم موفقیت این برنامه در اولین ماه آن جویا شود.
علی سرتیپی درخصوص وضعیت فعلی اکران فیلم‌های خارجی در سینماها گفت: هنوز زود است که در مورد موفقیت یا عدم موفقیت اکران فیلم‌های خارجی نظری داده شود.
وی در همین راستا ادامه داد: هنوز اتفاق خاصی در اکران فیلم‌های خارجی نیفتاده و این اکران به دو فیلم محدود شده است و در اولین گام استقبال خوبی از آنها نشده اما امیدوارم این برنامه به موفقیت بی‌انجامد.
سخنگوی شورای عالی اکران با تاکید بر مشکلات فراوانی که سر راه اکران فیلم‌های خارجی وجود دارد افزود: یکی از مشکلات بزرگ اکران فیلم‌های خارجی عدم تبلیغات این آثار است. متاسفانه هیچ تبلیغات مناسبی در خصوص این اکران‌ها صورت نگرفته و هنوز بین مردم جا نیفتاده است.
وی در ادامه تصریح کرد: متاسفانه مشکل فقط نبود تبلیغات نیست بلکه نداشتن سانس‌های مناسب برای این آثار یکی از مشکلاتی است که داریم. همچنین فیلم‌هایی که برای اکران انتخاب شدند از فیلم‌های مطرح و با کیفیت خارجی نبودند و یا خیلی وقت پیش در بازار قاچاق فیلم به دست تماشاگر رسیده و دیده شده اند.
سرتیپی با اشاره بر لزوم حل مشکلات اکران فیلم‌های خارجی خاطرنشان کرد: این مشکلات ذکر شده همچنان سر راه اکران فیلم های خارجی در سینماها هستند و اگر می خواهیم در این بخش به موفقیت برسیم باید هرچه سریعتر آنها را حل کنیم. ظاهراً قرار است تغییراتی در برنامه اکران آثار خارجی روی دهد و من هم امیدوارم این اتفاق عملی شود.
حال باید دید روند شکست خورده اکران فیلم‌های خارجی در سینماها طی یک ماه گذشته با برنامه ریزی‌های تازه تغییری خواهد کرد یا نه. شاید بهتر باشد که سینمای ایران به جای راه دادن به اکران آثاری که دست دوم محسوب می شوند کمی در تولیدات داخلی تحول ایجاد کند.
بدون شک اکران فیلم‌ها در شرایطی مناسب و با برنامه ریزی طولانی مدت می‌تواند موجب آشنایی عموم مردم با سینمای جهان باشد اما اگر بخواهیم دلیل این اکران را تنوع دادن به چرخه اکران توصیف کنیم، چرا این تنوع را در بدنه سینمای داخلی ایجاد نکنیم؟.
