قاضی‌زاده: هدیه دادن به خبرنگاران برای کند کردن تیغ نقادی آن‌هاست

«علی‌اکبر قاضی‌زاده»  در پاسخ به این پرسش که «اصحاب قدرت چگونه اهالی رسانه را ابزار خود می‌کنند؟» گفت: این اتفاق نمی‌تواند بیفتد و اگر افتاد دلیلش این است که ما روزنامه‌نگار نیستیم. اگر ما خبر و نقش روزنامه‌نگاری خود را به خوبی بشناسیم، راحت تسلیم نمی‌شویم.

وی ادامه داد: دغدغه اول خبرنگار و روزنامه‌نگار، اطلاع‌رسانی است و متاسفانه امروز گروه زیادی از روزنامه‌نگاران ما اصلا این کاره نیستند. آنها در حقیقت ماشین متن‌سازی هستند. هر تکه از مطلب را از جایی جمع می‌کنند و در نهایت دیدگاه مورد نظر سازمان مربوطه را به آن اضافه می‌کنند و تصورشان هم این است که کسی متوجه نمی‌شود. پیامدش هم این است که نشریات ما جزو لاغرترین مطبوعات دنیا هستند. ما ۸۰ میلیون جمعیت داریم که از این میان ۴۰ میلیون می‌توانند روزنامه بخوانند، ولی ما حتی یک روزنامه یک میلیون تیراژی هم نداریم. البته اوضاع رسانه‌های دیجیتال ما هم خیلی خوب نیست و آنها هم با توجه به ظرفیتی که دارند، دنبال‌کنندگان بسیار کمی دارند. 

این روزنامه‌نگار در ادامه اظهار داشت: بحثی به نام «هیدن اد» در ارتباطات وجود دارد که نام فارسی آن «آگهی پنهان» است. شکل و ظاهر مطلب تمام معیارهای روزنامه‌نگاری را دارد، ولی در بین خطوط کاملا موضع دارد. مثل خبرهایی که صدای آمریکا برای ایران می‌سازد و یا روزنامه‌های آمریکایی علیه ما می‌سازند. این تبلیغات پنهان گاهی مالی و گاهی به خاطر استفاده و بهره‌برداری سیاسی است.

وی تاکید کرد: من کاری به آنها ندارم، ولی یک ایرانی که کار روزنامه‌نگاری انجام می‌دهد، باید پرنسیپ و اصول را داشته باشد و آنها را رعایت کند. به جرأت می‌توانم بگویم که نسل ما آن را رعایت می‌کرد و ما سعی می‌کردیم انصاف داشته باشیم و چشممان را روی همه چیز نبندیم. اما سال‌هاست که مؤسسه‌های مطبوعاتی بزرگ و کوچک به وجود آمده‌اند و ضعف‌هایی دارند و نتیجه آن وضعیتی است که الان می‌بینیم. شما هر خبری که می‌بینید اول باید تعقیب کنید که وابسته به کجاست تا بتوانید خط و ربط آن را پیدا کنید.

قاضی‌زاده با بیان اینکه این موضوع گاهی فراتر از شخص رفته و به سازمان‌ها نیز سرایت می‌کند، گفت: خواه ناخواه اگر یک مؤسسه، یک کارت هدیه به ما بدهد، نسبت به آن مؤسسه احساس رفاقت، دوستی و محبت می‌کنیم، ضعف‌هایش را نادیده می‌گیریم و تیغ نقدمان کند می‌شود. حالا شما تصور کنید این ماجرا بزرگ‌تر باشد. کل بودجه یک سازمان یا بخشی از آن سازمان خبری باشد. این موسسه آگاهی‌رسان نسبت به آن طرف بودجه‌دهنده احساس دوستی دارد و پشتیبان  آن می‌شود.

وی با بیان اینکه این اصل در عرصه مطبوعات شناخته شده است، ادامه داد: مثال بارز آن روزنامه واشنگتن پست است که روزنامه بسیار متنفذ، پرفروش و قوی است. این روزنامه هوادار دموکرات‌هاست و از ۲ سال و نیم پیش هیچ چیزی را در مقابل ترامپ فروگذار نکرد. در مقابل هم بنیاد تایم و وارنر معروف هم متعلق به جمهوری‌خواه‌هاست. مشکل این نیست که ما فتوا بدهیم هیچ بنگاه خبری نباید به سمت جایی بغلتد، ولی با اقتصادی که ما داریم، مطبوعات ناچار به کمک گرفتن هستند. اما حرف من بر سر چقدر است؟

وی افزود: به هرحال چیزی به نام اخلاق روزنامه‌نگاری و هنجار هم هست یا به قول فرانسوی‌ها پرنسیپ و اصول که باید رعایت شود. ما روزنامه‌نگاران دیگر نباید این اصول را زیر پا بگذاریم و کار دیگر به چاکری و نوکری و چشم بستن به روی همه حقایق نکشد. این خیلی بد و غیرحرفه‌ای است. حدود چهار ـ پنج سال پیش زلزله‌ای در آذربایجان آمد که در پی آن انتقادهای بچه‌گانه‌ای درباره عملکرد فلان سازمان شد. یا سیل تمام مملکت ما را فراگرفته و رسانه‌ها به یک ارگان یا سازمان گیر می‌دهند و می‌گویند آنچه اتفاق افتاده نتیجه کم‌کاری آنجا بوده است. در حالی که خود من که ۷۰ سال از خداوند عمر گرفته‌ام، چنین چیزی ندیده بودم که یکباره درهای آسمان باز شود و سیل بیاید.

وی در پایان گفت: منظور من انصاف است. این همان چیزی است که مثلا مطبوعات وابسته به دولت در آمریکا نسبت به ایران اصلا رعایت نمی‌کنند. خیلی مطبوعات غربی هم البته همین کار را می‌کنند. وقتی که یک سازمان خبری وابسته به بیگانگان به من و دولت من حمله می‌کند، نقش خود را ایفا می‌کند در این حال ما نباید همان نقش را ایفا کنیم. باید واقع‌بین باشیم. انصاف این نیست که ۲ خبر کنار هم بگذاریم و هرچه دلمان می‌خواهد روی آن بگوییم و فکر کنیم که کار خبری می‌کنیم. ما مسلمان و تابع جمهوری اسلامی هستیم و اول از همه خودمان باید به خودمان رحم کنیم.