اغلب افراد جامعه کودکان مبتلا به اوتیسم را با عقب‌ماندگان ذهنی و مبتلایان به سندروم «داون» یکی می‌دانند اما کودکان اوتیسم اغلب از نظر ذهنی مشکلی نداشته و تنها امکان برقراری ارتباط با محیط اطراف را ندارند، مشکلی که در صورت درمان شدن سبب تحلیل رفتن هوش و از دست دادن شانس زندگی عادی می‌شود.
ابوالفضل بابایی، کارشناس توان بخشی و بهداشت دانش آموزان اُتیسم آموزش و پرورش استثنایی استان قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی صبح قزوین، در تعریف بیماری اُتیسم اظهار کرد: اُتیسم اختلالی در مغز است که باعث می‌شود پردازش اطلاعات در مغز به خوبی انجام نشده و کودک در تعامل و ارتباط خود با دیگران دچار مشکل شود.
وی درباره علائم این بیماری گفت: مبتلایان به اُتیسم در تعاملات خود دچار مشکل می‌شوند، ارتباط کلامی خوب و مناسب نمیتوانند، برقرار کنند و رفتارهای کلیشه‌ای در آنها دیده می‌شود.
کارشناس توانبخشی در ادامه اضافه کرد: این کودکان به جلب توجه دیگران اهمیتی نمی‌دهند، رفتارها و روابط هیجانی را به خوبی درک نمی‌کنند، هیجان‌زدگی خود را به شکل خاصی بروز می‌دهند بالا و پایین می‌پرند و یا می‌لرزند.
بابایی با اشاره به اینکه کودکان مبتلا به اُتیسم به سه گروه تقسیم می‌شوند، بیان کرد: گروه اول از نظر هوشی وضعیت خوبی دارند اما کمی اختلال کلامی در آنها دیده می‌شود، گروه دوم کودکانی هستند که در برقراری ارتباط کلامی و چشمی با دیگران ناتوانند و رفتارهای کلیشه‌ای در آنها دیده می‌شود، گروه سوم علاوه بر مشکلات دو گروه دیگر مشکلات ذهنی، هوشی و حسی نیز دارند.
وی با اشاره به اینکه علائم مبتلایان به اُتیسم از دوران نوزادی قابل تشخیص است، ابراز کرد: نخستین علائم آنها را می‌توان از زمانی که نوزاد شیرخوار است تا حدودی مشاهده کرد چون این کودکان تمایلی به برقراری تماس چشمی ندارند البته تشخیص نوع طیف این بیماری در مدارس مشخص می‌شود که در کدام سطح قرار دارند.
بیشترین مبتلایان به اُتیسم در استان قزین و اصفهان
کارشناس توانبخشی در ادامه با اشاره به اینکه در روزهای نخستین زندگی این بیماری با روش‌های مدرن قابل تشخیص نیست، افزود: بیماری اُتیسم با سی تی اسکن، ام آر آی، نوار مغزی و غیره قابل تشخیص نیست چون هیچ زائده مغزی در آنها دیده نمی‌شود و فقط با مشاهده و تشخیص بالینی می‌توان به وجود آن پی برد.
وی درباره علت ابتلا به این بیماری اذعان کرد: علت قطعی این بیماری هنوز مشخص نیست اما تحقیقات زیادی در مورد رابطه ژن‌ها و تاثیر مواد سمی محیطی مانند فلزات سنگین( سرب، جیوه و…) روی آنها و ابتلا به اتیسم انجام شده‌است.
بابایی در ادامه با بیان اینکه این بیماری قابل پیشگیری نیست، اضافه کرد: این مواد سمی تاثیر مخربی روی ژن‌ها دارند و نمیتوانند پروتئین‌های خاص مورد نیاز را تولید کرده و در نتیجه به مغز آسیب می‌رسد مبتلایان به این بیماری در استان‌های قزوین و اصفهان بیشتر دیده می‌شود.
وی درباره محدودیت غذایی این کودکان اظهار کرد: کودکان اُتیسمی از لحاظ علمی برخی غذاها را نباید مصرف کنند زیرا به سلامت آنها لطمه می‌زند.
کارشناس توانبخشی با اشاره به هزینه‌های سنگین درمان این بیماری تصریح کرد: یارانه خاصی به خانواده‌های این بیماران تعلق نمی‌گیرد، این کودکان نیاز به آموزش هر روزه دارند همچنین در هفته حداقل سه بار باید گفتاردرمانی، فیزیوتراپی و کاردرمانی انجام دهند که این هزینه‌ها برای خانواده‌ها بسیار سنگین است.
27 دانش اموز اُتیسمی در مدارس استثنایی قزوین تحصیل می‌کنند
وی با اشاره به شیوع این بیماری در ایران گفت: متاسفانه این بیماری در کل ایران شایع و رو به پیشرفت است و این بیماری در پسرها بیشتر از دخترها دیده می‌شود.
این کارشناس عنوان کرد: در مدارس استثنایی استان قزوین 27 دانش آموز اُتیسمی است که از این تعداد 6 کودک در مدارس عادی درس می‌خوانند اما احتمال این وجود دارد که کودک مبتلا به اتیسم وجود داشته باشد که یا شناسایی نشده است یا در مناطق دور افتاده هستند که دسترسی به مدارس ندارند.
وی درباره فعالیت مدارس استثنایی تشریح کرد: در مرحله اول تست‌های تخصصی اُتیسم از کودکان گرفته می‌شود که با بررسی این کودکان اگر آموزش پذیر باشند به مدارس عادی معرفی می‌شوند و برای این کودکان معلمان تلفیقی برای آموزش‌های خاص در نظر گرفته می‌شود.
بابایی در ادامه اضافه کرد: کودکان اوتیسم آموزش‌های خاصی دارند که در استان قزوین از روش‌های مدرن و روز دنیا از جمله روش درمانی تیچ استفاده می‌شود. کار با این کودکان بسیار سخت است، یک تیم با این کودکان به صورت تخصصی و آموزش‌های خاص کار می‌شود که یادگیری این کودکان دو سال به طول می‌انجامد.
وی گفت: یک کودک اوتیسم باید هشت تا 12 ساعت آموزش ببیند که در مدارس 4 ساعت تحت آموزش هستند خانواده‌ها نمیتوانند به صورت تخصصی با این کودکان کار کنند. اگر با کودکان اوتیسمی خوب و بموقع کارشود می‌توان به نتیجه مطلوبی رسید.
قزوین نیازمند مدرسه ویژه کودکان اُتیسمی
این کارشناس با اشاره به اینکه کودکان اتیسم توانایی‌های زیادی دارند، تصریح کرد: کودکان اتیسمی می‌توانند کار خاصی را انجام دهند باید این کودکان تحت پوشش دولت و سازمان بهزیستی قرار گیرند تا آینده روشنی برای این کودکان رقم بخورد.
وی گفت: هم اکنون پزشکانی که در این زمینه همکاری دارند با تجربه بالا به این کودکان آموزش می‌دهند اما ما به امکانات هم نیاز داریم که از لحاظ مادی این نیاز باید تامین شود.
بابایی با اشاره به اینکه کودکان اُتیسمی به مدرسه مجرا نیاز دارند، اظهار کرد: از خیرین و مسئولین در خواست داریم که در این زمینه پیش قدم شوند.
وی در پایان با توصیه به خانواده‌های که کودکان اتیسمی دارند، خاطر نشان کرد: اگر خانواده‌ها احساس می‌کنند که کودکشان مبتلا به بیماری اوتیسم است نترسند و به مراکز آموزشی و درمانی آموزش و پرورش اطمینان کنند تا اگر کودکی واقعا به این بیماری مبتلا است زودتر درمان شود.
متاسفانه به علت عدم شناخت خانواده ها نسبت به این بیماری وچگونگی درمان آن خیلی دیر شناسایی می‌شوند و سن آموزش پذیری را از دست می‌دهند علیرغم اینکه نقش آموزش به جامعه بخصوص در سال‌های اولیه تولد حیاتی است.
