نگاهی به رویدادهای مهم سینمای جهان درنیمه‌ اول ۲۰۱۲

به گزارش افکار نیوز به نقل از ايسنا، با ورود به نيمهي دوم سال ۲۰۱۲، نگاهي مياندازيم به مهمترين رويدادهاي سينمايي كه در نيمهي اول امسال رقم خوردند و البته براي سينماي ايران نيز پيامآور شادي بودند.


** هشتادوچهارمین مراسم اعطای جوایز اسکار روز ۲۶ فوریه(۸ اسفند) درحالی برگزار شد که فیلم «جدایی نادر از سیمین» به کارگردانی اصغر فرهادی برای اولین‌بار جایزه اسکار را نصیب سینمای ایران کرد. فیلم «هنرمند» ساخته‌ی «میشل هازاناویچس» با کنار زدن رقیبان سرسختی چون «نیمه‌شب در پاریس»، «هیوگو» و «درخت زندگی» موفق به کسب جایزه بهترین فیلم شد و «هازاناویچس» نیز برای این فیلم جایزه‌ی اسکار بهترین کارگردانی را دریافت کرد.

در بخش بهترین بازیگر نقش اول مرد، «ژان دوژاردین» در حضور «جرج کلونی» و «براد پیت» جایزه‌ی اسکار را برای فیلم «هنرمند» دریافت کرد و «مریل استریپ» برای سومین‌بار توانست جایزه اسکار بهترین بازیگر زن را این‌بار برای فیلم «بانوی آهنین» به دست آورد.


** مراسم اعطای جوایز آکادمی بافتا که از آن به عنوان اسکار بریتانیا یاد می‌شود روز ۲۷ می در خانه‌ی‌ اپرا سلطنتی لندن برگزار شد. فیلم «هنرمند» در هفت بخش بهترین فیلم، کارگردانی، بازیگر مرد(ژان دوژاردین)، فیلمنامه غیراقتباسی، موسیقی، فیلمبرداری و طراحی لباس جوایز بافتا را به خانه برد. جایزه‌ی بهترین بازیگر زن به «مریل استریپ» برای «بانوی آهنین» رسید. فیلم «پوستی که در آن زندگی می‌کنم» ساخته‌ی «پدرو آلمادوار» با کنار زدن «جدایی نادر از سیمین» بهترین فیلم خارجی نام گرفت.

** شصت‌‌ونهمین مراسم اعطای جوایز گلدن‌گلوب روز ۱۵ ژانویه با اعطای جایزه بهترین فیلم خارجی به «جدایی نادر از سیمین» برگزار شد. در بخش بهترین فیلم، «فرزندان» ساخته‌ی «الکساندر پاین» به عنوان بهترین اثر انتخاب شد. جایزه بهترین بازیگر مرد به «جرج کلونی» برای «فرزندان» رسید و در بخش بهترین کارگردانی، «مارتین اسکورسیزی» برای فیلم «هیوگو» انتخاب شد.


** شصت‌ودومین جشنواره‌ی فیلم برلین به عنوان سومین رویداد سینمایی معتبر دنیا درحالی از نهم فوریه با نمایش فیلم «بدرود ملکه» آغاز شد که «اصغر فرهادی» یکی از داوران بخش بین‌الملل بود و «مایک لی»، کارگردان سرشناس انگلیسی ریاست هیات داوران را برعهده داشت. برادران «تاویانی» کارگردانان مطرح ایتالیائی با فیلم «سزار باید بمیرد» خرس طلای بهترین فیلم برلیناله را کسب کردند. جایزه‌ی بزرگ هیات‌ داوران نیز به «بنس فیلگاف» کارگردان فیلم «فقط باد» از مجارستان اعطا شد. خرس طلای افتخاری جشنواره‌ی برلین ۲۰۱۲ نیز به پاس یک عمر دستاورد سینمایی نصیب «مریل استریپ»، بازیگر سرشناس آمریکایی شد.


** شصت‌وپنجمین جشنواره‌ی فیلم کن به عنوان معتبرترین رویداد سینمای دنیا از ۱۶ می با نمایش فیلم «قلمروی طلوع‌ ماه» آغاز به کار کرد. حضور نام‌های آشنایی چون «میشل هانکه»، «دیوید لینچ»، «کن لوچ»، «آلن رنه»، «ژاک آئودیار» و «دیوید کراننبرگ» گرمای مضاعفی به بخش رقابتی جشنواره‌ی کن داده بود. امسال «نانی مورتی»، کارگردان سرشناس ایتالیایی رییس هیات‌ داوران بود که در پایان فیلم «عشق» ساخته‌ی میشل هانکه جایزه نخل طلا را به دست آورد.


همچنین فیلم جدید «عباس کیارستمی» با نام «مثل یک عاشق» بود که در بخش رقابتی نمایش یافت. «ماتئو گارونه»، کارگردان سرشناس ایتالیایی جایزه بزرگ جشنواره کن را برای فیلم «واقعیت» از دست لیلا حاتمی گرفت. جایزه هیئت داوران کن نیز به فیلم «سهم فرشته» به کارگردانی «کن لوچ» اعطا شد. فیلم «چهارپایان حیات‌وحش جنوب» ساخته‌ی «بن زیلتین» جایزه‌ی دوربین طلای کن را کسب کرد.

** پنجاه‌ونهمین جشنواره‌ی فیلم سیدنی روز ۶ ژوئن با نمایش فیلم ««برای کودکان مناسب نیست» از استرالیا آغاز شد و روز ۱۷ ژوئن با نمایش فیلم «امنیت تضمین نیست» از آمریکا خاتمه یافت و جایزه ۶۰ هزار دلاری بهترین فیلم در این جشنواره در حضور فیلم برنده‌ی خرس طلای «سزار باید بمیرد» به فیلم «آلپ» ساخته‌ی «یورگوس لانتیموس» از یونان رسید. فیلم «سوت پایان» به کارگردانی نیکی کریمی نیز یکی از فیلم‌های بخش اصلی این جشنواره بود.

** سی‌وچهارمین دوره‌ی جشنواره مسکو از ۲۱ ژوئن کار خود را در پایتخت روسیه آغاز کرد. هیات داوران این جشنواره به ریاست کارگردان برنده‌ی اسکار «نیکیتا میخالکوف» از میان ۱۷ فیلم بخش مسابقه فیلم «جانک هارت» ساخته‌ی «تینج کریشنان» از انگلیس را به عنوان بهترین فیلم جشنواره انتخاب کرد. فیلم «روییدن در باد» ساخته‌ی رهبر قنبری نیز در بخش مسابقه به روی پرده رفت. جایزه‌ی ویژه هیات‌داوران به فیلم «تاریخ انقضا» به کارگردانی «کنیا مارکز» از مکزیک و جایزه‌ی بهترین کارگردانی را «اندری پوشکین» با درام تاریخی «مغولان» برای کشور میزبان بدست آورد. در جریان برگزاری جشنواره فیلم مسکو از «تیم برتون» کارگردان سرشناس آمریکائی با اهدای جایزه یک عمر دستاورد هنری تقدیر شد.


** چهل‌وهفتمین جشنواره‌ی فیلم کارلووی واری به عنوان یکی از معتبرترین رویدادهای سینمایی اروپا از ۲۹ ژوئن آغاز شد که فیلم «پله‌ی آخر» به کارگردانی «علی مصفا» از ایران جایزه بهترین بازیگر زن را برای «لیلا حاتمی» به ارمغان آورد.


گوی بلورین بهتربن فیلم جشنواره به ارزش ۲۵ هزار دلار به «تقریبا مرد» از نروژ ساخته‌ی «مارتین لوند» تعلق گرفت و جایزه‌ی ویژه هیات داوران به فیلم «توطئه‌ی ایتالیایی» رسید. جایزه‌ی بهترین کارگردانی جشنواره کارلووی واری به «رافائل اولت» از کانادا برای فیلم «Camion» اعطا شد. امسال همچنین از «هلن میرن»، بازیگر سرشناس انگلیسی برنده‌ی اسکار و «سوزان ساراندون»، بازیگر سرشناس آمریکایی با اهدای گوی بلورین افتخاری یک عمر دستاورد سینمایی تقدیر شد.

چهره‌های نامداری که نقاب به خاک کشیدند…

** «تونینو گوئرا»، نویسنده، شاعر و فیلمنامه‌نویس سرشناس ایتالیائی یکی از اولین چهره‌های درخشان هنر سینما بود که در نیمه‌ی اول سال ۲۰۱۲ درگذشت. این فیلمنامه‌نویس نابغه روز ۲۱ مارس(دوم فروردین) در سن ۹۲ سالگی درگذشت. «گوئرا» طی چند دهه فعالیت در دنیای سینما، نگارش فیلمنامه‌ی کارگردانان معروفی چون «فدریکو فلینی»، «میکل‌آنجلو آنتونیونی»، «آندری تارکوفسکی»، «ماریو مونیچلی»، «فرانچسکو روسی»، «ویتوریو دسیکا» و برادران «تاویانی» را برعهده داشت.

«گوئرا» فیلمنامه‌نویس پرکاری بود و برای بیش از ۱۰۰ فیلم، فیلمنامه نوشت که بسیاری از آنها از شاهکارهای سینمای مدرن و هنری اروپا به شمار می‌روند که از جمله‌ی آنها می‌توان به «آمارکورد»، «شب»، «ماجرا»، «کسوف»، «نوستالژیا»، «ابدیت و یک روز»، «سفر به سیترا»، «نگاه خیره‌ی اولیس»، «هرج و مرج» و «شب سن لارنزو» اشاره کرد. گوئرا سه‌بار برای فیلم‌های «آگراندیسمان»، «آمارکورد» و «کازانووا ۷۰» نامزد دریافت جایزه‌ی اسکار بهترین فیلمنامه شد.


** یکی دیگر از شاخص‌ترین چهره‌هایی که دنیای سینما در نیمه‌ی اول ۲۰۱۲ از دست داد، «کلود میلر» کارگردان معروف سینمای فرانسه بود که روز چهارم آوریل(۱۶ فروردین) بر اثر بیماری طولانی‌مدت در خانه‌اش در پاریس در ۷۰ سالگی درگذشت. «میلر» در مدت ۵ دهه حضور درخشان در سینما موفق به ساخت ۲۰ فیلم بلند شد که از معروفترین آنها می‌توان به «دزد کوچک»، «خوشحالم مادرم زنده است»، «بازجو»، «بهترین راه برای قدم زن»، «یک راز» و «مدار مرگ‌بار» اشاره کرد. وی در سال ۲۰۰۰ با فیلم «از زن و معجزه» در بخش رقابتی جشنواره‌ی برلین نامزد جایزه‌ی خرس طلا بود که جایزه‌ی فیپرشی را کسب کرد. «کلود میلر» دوبار با فیلم‌های «لیلی کوچک» و «سفر گروهی» نامزد نخل طلای جشنواره‌ی کن شد و در سال ۱۹۹۸ جایزه‌ی هیات‌ داوران جشنواره‌ی کن را کسب کرد. این کارگردان سرشناس در سال ۱۹۸۱ با ساخت فیلم دلهره‌آور «حفاظ دید» در محافل جهانی به شهرت رسید.


** «کانه‌تو شیندو» کارگردان سرشناس و پرکار ژاپنی روز ۲۹ می(نهم خرداد) بر اثر کهولت سن در ۱۰۰ سالگی درگذشت تا سومین چهره‌ی سینمائی برجسته باشد که در نیمه‌ی اول سال ۲۰۱۲ دار فانی را وداع می‌گوید. این کارگردان کهنه‌کار که دومین کارگردان سالخورده‌ی‌ سینمای جهان بود، در سال ۱۹۹۶ از سوی آکادمی فیلم ژاپن به عنوان بهترین کارگردان سینمای این کشور معرفی شد و در جشنواره‌ی فیلم مسکو سه بار موفق به کسب جایزه‌ی اول جشنواره شد. آخرین ساخته‌ی او با نام «کارت پستال» سال گذشته نماینده‌ی سینمای ژاپن در بخش خارحی جوایز اسکار بود. این فیلم جایزه‌ی ویژه هیات‌داوران جشنواره توکیو را گرفت و در جوایز فیلم آسیا نیز نامزد بهترین فیلم و فیلمنامه بود.

** «نورا افرون»، کارگردان و فیلمنامه‌نویس سرشناس آمریکائی روز ۲۶ ژوئن(ششم تیر) پس از سال‌ها مبارزه با سرطان در بیمارستانی در نیویورک دار فانی را وداع گفت. «افرون» در طول سال‌ها فعالیت سینمایی هشت فیلم بلند را کارگردانی کرد که آخرین آن‌ها در سال ۲۰۰۹ با نام «جولی و جولیا» با بازی «مریل استریپ» به پرده‌ی سینماها آمد. وی عنوان فیلمنامه‌نویس افتخارات متعددی به دست آورد و برای آثار سرشناسی چون «بی‌خوابی در سیاتل»، ‌ «چوب ابریشمی» و «وقتی هری سالی را دید» نامزد جایزه‌ی اسکار بهترین فیلمنامه شد. دو بار نامزدی جایزه اسکار و یک جایزه بافتا برای فیلمنامه‌نویسی از افتخارات این کارگردان و فیلمنامه‌نویس است.

حضور جهانی سینماگران ایرانی و افتخاراتی که رقم زدند…

** پنجاه‌وششمین مراسم اعطای جوایز فیلم «دیوید دوناتلو» که معتبرترین جایزه سینمائی ایتالیاست و از آن به عنوان اسکار سینمای ایتالیا یاد می‌شود، جایزه بهترین فیلم خارجی را به «جدایی نادر از سیمین» اعطا کرد. این فیلم در حالی به عنوان بهترین فیلم خارجی معرفی شد که کارگردانان سرشناسی چون «مارتین اسکورسیزی»(هیوگو)، «ترنس مالیک»(درخت زندگی) و «جرج کلونی»(عید مارس) از دیگر نامردهای این بخش بودند.

** شصت‌ودومین جشنواره‌ی فیلم برلین با حضور اصغر فرهادی به عنوان یکی از داورن بخش بین‌الملل همراه بود. جشنواره‌ی فیلم برلین سال گذشته خرس طلای بهترین فیلم و دو خرس نقره‌ای بهترین بازیگری و بهترین فیلمنامه را به «جدایی نادر از سیمین» داده بود. خرس نقره‌ای بهترین کارگردانی جشنواره فیلم برلین در سال ۲۰۰۹ برای فیلم «درباره الی» و جایزه‌ی گلدن گلوب و اسکار بهترین فیلم خارجی از دیگر افتخارات این سینماگر ایرانی است.

** در حاشیه‌ی شصت‌وپنجمین جشنواره‌ی فیلم کن، اولین جایزه‌ی رسانه‌ای اتحادیه اروپا به «اصغر فرهادی» برای پروژه‌ی فیلم جدیدش اهدا شد. جایزه رسانه‌ای اتحادیه اروپا توسط داوران مستقل و اعضای کمیسیون آموزش، فرهنگ، زبان و جوانان اتحادیه‌ی اروپا به پروژه‌هایی اهدا می‌شود که سهمی متعهدانه در توسعه‌ی چند فرهنگی ایفا می‌کنند. این جایزه برای پروژه‌‌ی مشترک فرهادی و «الکساندر موله گی» از کمپانی «ممنتو» که قرار است از پائیز در فرانسه ساخته شود به این دو اعطا شد.

** یکی از مهم‌ترین اتفاقات شصت‌وپنجمین جشنواره‌ی فیلم کن، حضور دوباره‌ی عباس کیارستمی در بخش رقابتی بود. کیارستمی که یک‌بار برای فیلم «طعم گیلاس» نخل طلای کن را دریافت کرده است، این‌بار نه به عنوان نماینده‌ی ایران، که با فیلم «مثل یک عاشق» محصول مشترک فرانسه و ژاپن در بخش رقابتی کن حضور یافت. کیارستمی در سال ۱۹۹۳ بر مسند داوری جشنواره‌ی کن نشست و سال بعد از آن فیلم «زیر درختان زیتون» را در بخش مسابقه‌ی کن به نمایش گذاشت.

** فیلم «یک خانواده‌ی محترم» ساخته‌ی «مسعود بخشی» در بخش دو هفته کارگردانان جشنواره‌ی کن نمایش داده شد. این فیلم که یکی از نامزدهای جایزه‌ی دوربین طلای جشنواره کن بود، روایتگر داستانی جذاب و درام خانوادگی است که با نگاهی به داستان هابیل و قابیل، در بستر اتفاقات و حوادثبعد از انقلاب مخصوصاً آزادی خرمشهر، به تصویر شرایط و دیدگاه‌های شخصیت‌های داستان در حال حاضر می‌پردازد.

** فیلم «روئیدن در باد» ساخته‌ی رهبر قنبری در سی‌وچهارمین جشنواره فیلم مسکو به نمایش درآمد و استقبال گسترده مخاطبان روس از این اثر، باردیگر جهان شمولی و ماندگاری سینمای ایران را به تصویر کشید. این فیلم داستان زندگی دشوار نوجوانی به نام اصلان است که همراه با خانواده‌ی کوچ‌نشین خود در دامنه کوه‌های سبلان در اردبیل طعم تلخ زندگی را تجربه می‌کند.

** فیلم «پله‌ی آخر» ساخته علی مصفا در چهل‌وهفتمین جشنواره‌ی فیلم کارلووی واری که یکی از معتبرترین رویدادهای سینمایی اروپا به شمار می‌رود موفق به کسب دو جایزه شد. این فیلم که یکی از ۱۲ نامزد اصلی دریافت جایزه اول جشنواره کارلووی واری بود، توانست جایزه‌ی بهترین بازیگر زن را برای لیلا حاتمی و همچنین جایزه‌ی فدراسیون بین المللی منتقدین فیلم(فیپرشی) را به همراه بیاورد.

** آكادمي علوم و هنرهاي سينمايي آمريكا كه طبق سنت هر سال از چهرههاي سرشناس دنياي سينما براي عضويت در در بخشهاي مختلف كارگرداني، بازيگري، فيلمنامهنويسي، فيلمبرداري و تدوين دعوت ميكند، امسال از اصغر فرهادي كه با فيلم جدايي نادر از سيمين موفق به كسب جايزهي بهترين فيلم خارجي شد، به عنوان يكي از مدعوين براي عضويت در بخش كارگرداني و همچنين بخش فيلمنامهنويسي آكادمي اسكار دعوت كرد تا نام فرهادي در كنار چهره هاي سرشناسي مانند برادران داردن جوزف سدار، استفن كينگ و ميشل هازانويچس ديده شود.