مقام حضرت مریم و حضرت زهرا(ع‏)

سرویس مذهبیافکارنیوز- به مریم راجع به حضرت عیسى بشارت داده شد، چنان که خداى علیم در آیه ۴۰ سوره انبیاء به مریم می فرماید: خدا تو را به عیسى مژده می دهد به فاطمه اطهر هم راجع به حسن و حسین مژده داده شد؛ چنان که در روایت وارد شده: پیامبر اسلام صلى اللَّه علیه و آله در موقع ولادت هر یک از ایشان به فاطمه بشارت داد و فرمود: مبارک باشد، این امامى که تو متولد می کنى بزرگ اهل بهشت خواهد بود، خدا این موضوع را در نسل او تکمیل خواهد نمود.

منظور از آیه ۲۸ سوره زخرف که می فرماید: وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ حضرت على بن ابى طالب علیه السّلام است.
امام جعفر صادق علیه السّلام می فرماید: مدت حامله بودن حضرت مریم ۹ ساعت بوده، فاطمه اطهر هم حضرت حسنین را بنحوى متولد کرد که فاصله بین ایشان شش ماه بود.
مریم دختر عمران بود و فاطمه دختر حضرت محمّد صلى اللَّه علیه و آله و سلم بود و مردم به وسیله پدرانشان شریف و محترم می باشند.
مادر حضرت مریم نذر کرد فرزندى بیاورد که جز به عبادت مشغول کارى نشود، حضرت محمّد صلّى اللَّه علیه و آله در هر حال بیشتر از همه مردم به خدا تقرب می جست، این مطلب باعثمى‏ شود که در آن وقتى که زهرا را از خدا خواست بالاتر از آنچه که مادر مریم خواست خواسته باشد، زیرا حضرت محمّد از کلیه خلائق افضل بود(پس باید خواسته وى هم افضل باشد).
حضرت مریم را مادرش نذر کرد، ولى فاطمه اطهر را پدرش نذر کرد، معلوم است که اهمیت مادر نصف اهمیت پدر است.

همان طور که خدا در سوره آل عمران، آیه ۳۳ می فرماید: حضرت زکریا متکفل مریم شد همان طور هم پیامبر اسلام صلّى اللَّه علیه و آله متکفل حضرت فاطمه زهرا گردید اختلافى نیست که تکفل و سرپرستى پیغمبر اسلام از هر سرپرستى بالاتر است، کفالت یتیم مستحب ولى کفالت فرزند واجب می باشد.
حضرت مریم فرزند خود عیسى را در زمان جاهلیت متولد نمود ولى فاطمه اطهر حضرت حسنین علیهما السّلام را در زمان فطرت اسلام زائید.

خداى علیم حضرت مریم را آگاه کرد که تو و فرزندت به سلامت خواهید بود لذا جا نداشت که مریم خائف و ترسان باشد، ولى موقعى که حضرت فاطمه زهراء به حسنین حامله شد نمی دانست در موقع حاملگى و زایمان چه حالى خواهد داشت، این خود باعثمى‏ شود که ثواب حضرت زهرا بیشتر باشد.
بدین جهت است که مقام مسلمین در جنگ بدر از ملائکه بالاتر بود، زیرا مسلمین راجع به سلامتى خویشتن در خوف و رجاء بودند، ولى ملائکه این طور نبودند(یعنى سلامتى ملائکه در معرض خطر قرار نگرفته بود).

به حضرت مریم چنان که در سوره مریم؛ آیه ۲۴ می فرماید گفته شد: محزون مباش، پیامبر اسلام هم به حضرت زهراى اطهر فرمود: اى فاطمه! خدا براى خوشنودى تو خوشنود مى‏ شود.
در سوره تحریم آیه ۱۲ راجع بحضرت مریم می فرماید: ما از روح خود به حضرت مریم دمیدیم. فاطمه هم پنجمین نفر اهل کساء بود و جبرئیل بوجود ایشان افتخار کرد و گفت: کیست مثل من، در صورتى که ششمین نفر آنان میباشم.

در سوره مریم، آیه ۲۵ و ۲۶ که راجع بحضرت مریم میفرماید: درخت خرماى تازه براى تو فرو میریزد؛ پس تو از آن خرما بخور و از آب نهر بیاشام احتمال می رود که آن درخت خرما و نهر آب قبل از این جریان موجود بوده باشند زیرا اثرى از آنها باقى نمانده است، ولى اثر زمزم و مقام ابراهیم و موضع تنور و شکافته شدن دریا و برگشتن آفتاب(براى حضرت على) باقى می باشد، داستان خرماى صیحانى و آب مقدس در باره حضرت فاطمه است.

روایت شده: ام ایمن گریان شد و به حضرت محمّد صلى اللَّه علیه و آله گفت: یا رسول اللَّه! تو فاطمه را شوهر دادى و چیزى نثار او ننمودى! پیامبر خدا فرمود: اى ام ایمن چرا تکذیب می نمائى! زیرا موقعى که خداى حکیم فاطمه زهرا را براى على تزویج نمود به درختان بهشت دستور داد تا از زر و زیور، یاقوت، درّ، زمرد و استبرق خود فرو ریختند و آنان بقدرى از آنها برگرفتند که اندازه آن را نمی دانند.

ملائکه چنان که در سوره آل عمران، آیه ۳۷ می فرماید: با حضرت مریم تکلم کردند و گفتند: خدا تو را بر گزید و پاکیزه نمود و ترا از میان زنان عالم انتخاب کرد.
منظور از زنان عالم که قرآن فرموده فقط زنان زمان آن حضرت بوده است همان طور که خداى سبحان در سوره بقره، آیه ۴۴ در باره بنى اسرائیل می فرماید:
من شما را بر اهل عالم برترى دادم، در صورتى که بنى اسرائیل از مسلمانان افضل و برتر نیستند زیرا خداى رؤف در سوره آل عمران، آیه ۱۰۶ راجع به مسلمین می فرماید: شما بهترین امت می باشید.

صفاتى که در این آیه است با آیه دیگر مشارکت دارند چنان که در سوره آل عمران، آیه ۳۱ می فرماید: خدا حضرت آدم را برگزید تا آنجا که می فرماید:
ذریه‏ اى که بعضى از آنان از بعضى دیگرند، فاطمه و ذریه وى از همین ذریه‏ اند که‏ قرآن فرموده است.
از طرفى پیغمبر صلى اللَّه علیه و آله در باره فاطمه فرموده: فاطمه بزرگترین زنان اولین و آخرین اهل عالم است، هر گاه وى در محراب عبادت قیام می کند هفتاد هزار نفر از ملائکه مقربین به وى سلام می کنند و آن سخنى را به او می گویند که به حضرت مریم می گفتند، چنان که در سوره آل عمران، آیة ۳۷ می فرماید: خدا تو را انتخاب نمود و از بین زنان عالمیان برگزید.

در آیه ۳۴ سوره آل عمران می فرماید: هر گاه حضرت زکریا نزد مریم می رفت غذائى نزد او مى ‏یافت.
در این آیه نوشته نشده که خدا غذاى حضرت مریم را فورا در همان موقع ایجاد می کرد، یا اینکه ملک غذاى وى را حاضر می نمود، از این آیه فقط استفاده مى‏ شود که حضرت مریم خیلى شکرگزار بود، مثل اینکه بگوئى: خدا یک درهم به من رزق و روزى داد، نیز در آیه ۸۱ سوره به نساء به پیغمبر می فرماید: بگو: هر نعمتى از خدا می باشد.

از این قبیل فضائل و مناقب به قدرى براى فاطمه می باشد که هیچ مسلمانى آنها را انکار نمى‏ کند نظیر: حدیثمقداد، خبر طیر، انار، انگور، سیب، گلابى و غیره. این موضوع قطعى است که فاطمه زهراء بعد از هبوط حضرت آدم و حوا میوه‏ جاتى مصرف میکرد که براى دیگران نبود.

در حدیثوارد شده که پیغمبر صلى اللَّه علیه و آله هنگامى نزد فاطمه اطهر آمد که آن بانو در محراب عبادت بود، در عقب آن بانو یک کاسه غذا بود که بخار از آن بر می خاست فاطمه اطهر آن کاسه را نزد پیغمبر و حضرت على نهاد، على علیه السّلام به فاطمه گفت: این غذا از کجا به تو نصیب شده؟ گفت: از فضل خدا، زیرا خدا هر کسى را که بخواهى بدون حساب رزق و روزى می دهد.

رزق و روزى حضرت مریم از بهشت عطا شده ولى فاطمه اطهر از رزق و روزى بهشت آفریده شد، چنان که در حدیثوارد شده پیغمبر خدا فرمود: وقتى جبرئیل‏ از رطب بهشت به من داد و من آن را خوردم تبدیل به نطفه گردید.(و فاطمه از آن خلق شد) خدا در قرآن مجید تعداد بیست مدح براى حضرت مریم فرموده، ولى فاطمه زهراء داراى بیست نام است که هر یک از آنها بر فضیلت او دلالت می کنند، آن بیست نام را ابن بابویه در کتاب مولد فاطمه نگاشته است.
خداى حکیم در سوره تحریم، آیه ۱۲ راجع به حضرت مریم می فرماید: مریم دختر عمران که ناموس خود را نگاه داشت.

منظور از این آیه عفت داشتن است، نه ملامسه و ذریه، زیرا اگر نه چنین بود حمل و زایمان وى را غیر عادى قرار میداد، همین که حمل و زایمان او را به طور عادى قرار داد بر قول ما دلالت می کند؛ این موضوع را اخبارى که بر مدح ازدواج و طلب فرزند و مذمت عزب بودن وارد شده تأیید می کند.
در صورتى که خدا راجع به حضرت فاطمه در سوره احزاب، آیه ۳۴ می فرماید: جز این نیست که خدا تصمیم گرفته رجس و پلیدى را از شما اهل بیت دور نماید.

حسان بن ثابت میگوید:
مریم ناموس خود را حفظ کرد و عیسى را نظیر ماه شب چهارده آورد، بعد از مریم حضرت زهرا بود که ناموس خویشتن را حفظ نمود و دو سبط پیغمبر هدایت‏ کننده را آورد.

منبع:زندگانى حضرت زهرا عليها السلام ( ترجمه جلد ۴۳ بحار الأنوار) / ترجمه نجفى، ص59تا62.