بنابر آموزه های دینی همنشین و یا اصطلاحا برادر دینی باید ویژگی هایی خاص داشته باشد چراکه بخش عمده ای از سعادت و شقاوت انسان در گروی همنشینان او است، از این رو در روایات و آموزه های دینی ویژگی های همنشین بد و خوب مشخص شده است.
پیامبر خدا (ص) می فرمایند: «بهترین برادر آن است که در کارهاى آخرت یارى رساند.»
ایشان همچنین فرموده اند: «بهترین برادر تو کسى است که در راه اطاعت خدا یارى ات رساند و از نافرمانی هاى او بازت دارد و به خشنودى او فرمانت دهد.»
و از رسول خدا (ص) است که فرمودند: «بهترین برادران شما کسى است که عیب هایتان را به شما اهداء کند.»
امیرمومنان امام على (ع) نیز می فرمایند: «بهترین برادر آن است که در نصیحت و ارشاد کمتر ملاحظه کند.»
و نیز از آن حضرت (ع) است که فرمودند: «بهترین برادر تو آن است که در راه حق، بر تو زیاد خشم گیرد.»
و از مولای متقیان (ع) است که: «بهترین برادر آن است که برادران خویش را نیازمند دیگرى نسازد.»
علاوه بر این، امام على (ع) فرموده اند: «بهترین برادران تو کسى است که در [وا داشتنت به] فرمانبردارى از خداوند سبحان، بر تو سخت گیرد.»
و از ایشان است که: «بهترین برادران، یکرنگ ترین، و بدترین برادران دغل ترین آنان است.»
امیرمومنان (ع) همچنین در تشریح خصایص برترین برادران می فرمایند: «بهترین برادران تو کسى است که به تو یارى دهد و بهتر از او کسى است که تو را بسنده باشد و اگر به تو نیازمند شد از تو بگذرد.»
و نیز از ایشان است که: «بهترین برادران کسى است که برادریش براى دنیا نباشد.»
امام علی (ع) همچنین می فرمایند: «بهترین برادران تو کسى است که براى انجام کارهاى نیک بشتابد و تو را نیز به نیکوکارى بکشاند و به نیکى فرمانت دهد و در آن یارى ات دهد.»
و از آن حضرت (ع) که در این باره فرمودند: «بهترین برادران تو آن کسى است که با راستگویى خود، تو را به راستگویى فرا خواند و با نیکو کارى اش تو را به بهترین کارها دعوت کند.»
مولای متقیان (ع) همچنین در تشریح ویژگی برادران بد می فرمایند: «بدترین برادر آن است که مایه رنج و زحمت آدمى باشد.»
و نیز وقتی از ایشان پرسیده شد: بدترین همنشین کدام است؟ فرمودند: «آن که معصیت خدا را در نظرت زیبا جلوه دهد.»
پی نوشت ها:
تنبیه الخواطر : 2/123؛ 2/123. و 2/123.
غرر الحکم : 4978؛ 5009؛ 4985 و 4986؛ 5018، 5021، 5022.
نهج البلاغة : الحکمة 479.
معانی الأخبار : 198/4.
