آیا پیامبر(ص) گناه شیعیان را به دوش می کشد؟

محبت و مهر اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) نسبت به محبان و شیعیانشان همواره در طول تاریخ به اشکال مختلف به اثبات رسیده است. موضوعاتی مثل دعا برای بخشوده شدن گناه شیعیان و شفاعت شیعیان در دنیا و آخرت از مصادیق بارز محبت امامان معصوم(ع) است که در این راستا روایتی از امام هادی(ع) را نقل می‌کنیم.

 خداوند درآیه اول و دوم سوره مبارکه فتح می‌فرماید: «إِنَّا فَتَحْنَا لَکَ فَتْحًا مُبِینًا؛ لِیَغْفِرَ لَکَ اللَّهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِکَ وَمَا تَأَخَّرَ وَیُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکَ وَیَهْدِیَکَ صِرَاطًا مُسْتَقِیمًا؛ ما تو را پیروزى بخشیدیم [چه] پیروزى درخشانى؛ تا خداوند از گناه گذشته و آینده تو درگذرد و نعمت‏ خود را بر تو تمام کند و تو را به راهى راست هدایت کند.» در این آیات خداوند متعال می‌فرماید یا رسول‌الله(ص) ما به تو فتح آشکاری دادیم تا خداوند از گناه گذشته و آینده تو در گذرد. در ظاهر این آیه گویی نعوذاً بالله حضرت دچار خطا و اشتباهی شده‌اند و خداوند او را مورد بخشش قرار داده است که در این صورت عصمت حضرت مورد شبهه قرار می‌گیرد.

این مسأله باعث شد در دوران مختلف اصحاب و حتی معاندان عترت(ع) این مسأله را از این بزرگواران بپرسند. در این راستا شخصی از امام هادی درباره آیه دوم سوره فتح پرسید و حضرت در پاسخ فرمود: پیامبر خدا(ص) کدام گناه گذشته و آینده‌ای دارد؟ این گناهان گذشته و آینده شیعیان علی(ع) است که خدا آن را بر دوش پیامبر(ص) می‌نهد و از همه به خاطر او در می گذرد». (بحار الأنوار، ج‏24، ص273)

  • امام هادی(ع) در این تفسیر ضمن اینکه پیامبر گرامی اسلام(ص) را معصوم از هر گناه و خطایی معرفی می‌کنند، به نوعی وجهی از مقام شفاعت حضرت و اهل‌بیت ایشان برای شیعیان‌شان را بیان می‌کنند.
  • نکته‌ دیگری که در این تفسیر امام هادی(ع) نهفته است، روحیه پدرانه اهل‌بیت(ع) نسبت به شیعیان است تا جایی که گناه گذشته و آینده آنان را به جان می‌خرند و از خداوند نسبت به آن گناهان طلب مغفرت می‌کنند.
  • درس دیگری که در این فراز از کلام حضرت وجود دارد این است که شیعیان با گناه خود باعث سنگینی بار اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) نشوند و این بزرگواران را به زحمت وادار نکنند هر چند امامان(ع) با کرامت از گناه شیعیان خود عبور می‌کنند و از خداوند طلب مغفرت می‌کنند.

متن روایت: سُئِلَ أَبُو الْحَسَنِ الثَّالِثُ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏لِیَغْفِرَلَکَ‏اللَّهُ‏ماتَقَدَّمَ‏مِنْ‏ذَنْبِکَ‏وَماتَأَخَّرَ فَقَالَ ع وَ أَیُّ ذَنْبٍ کَانَ لِرَسُولِ اللَّهِ ص مُتَقَدِّماً أَوْ مُتَأَخِّراً وَ إِنَّمَا حَمَّلَهُ اللَّهُ ذُنُوبَ شِیعَةِ عَلِیٍّ ع مِمَّنْ مَضَى مِنْهُمْ وَ بَقِیَ ثُمَّ غَفَرَهَا لَهُ.