کتابخانه حرم حضرت معصومه(س) رکوردار مرمت کتاب های خطی

حجت الاسلام محمدی کرمانشاهی با اعلام این خبر گفت: مرمت، بازسازی، صحافی و جلد آرایی کتاب های خطی باید در نهایت دقت انجام شود که در صورت نبودن نیروی انسانی،نگرانی هایی در باب انتقال کتب های خطی و نسخه های نایاب و ارزشمند به بیرون از مخازن اصلی وجود خواهد داشت.

وی افزود: خوشبختانه کتابخانه آستان، با وجود نیروی انسانی، کتاب های خطی و آسیب دیده ارزشمند را برای مرمت و صحافی به بیرون انتقال نمی دهد و تمامی اقدامات در خود کتابخانه انجام می شود.

وی ادامه داد: مرمت، صحافی و جلد سازی کتاب های خطی و نسخه های قدیمی در این بخش انجام می شود و درهزینه های سرسام آور مرمت و صحافی نیز صرفه جویی می شود و با کمترین هزینه توسط نیروهای مخلص و هنرمند انجام  می شود.

محمدی کرمانشاهی تاکید کرد: مرمت و صحافی کتاب های قدیمی و نسخه های خطی آسیب دیده از جمله کارهای بسیار سخت و طاقت فرسا است که به مرور زمان می تواند مشکلاتی را برای فعالان در این عرصه هنری به وجود بیاورد.

وی گفت: تا کنون در کتابخانه حرم بانوی کرامت، چندین هزار کتاب خطی و نسخه قدیمی مرمت و صحافی شده اند که در نوع خود یک رکورد در دنیا در باب مرمت و صحافی محسوب می شود.

وی با بیان اینکه ارزش یک کتابخانه غنی به وجود کتب خطی و نسخ قدیمی کمیاب، نایاب و تک نسخه است، گفت: احیای کتب خطی احیا ارزش ها است که باعث زنده ماندن هویت یک ملت می شود.

مدیر فرهنگی و هنری آستان حضرت معصومه (س)، تاکید کرد: باید اهتمام بیشتری نسبت به مرمت و صحافی کتب قدیمی و خطی داشته باشیم و در این راستا، کتابخانه آستان، با بهره گیری از هنرمندان دراین عرصه رکوددار و پیشتاز احیای کتب خطی است.

محمدی کرمانشاهی با تبیین مراحل مرمت، صحافی و جلد آرایی کتاب های خطی و قدیمی و آسیب دیده گفت: با توجه به نوع کتاب از حیث اوراق و مقدار آسیبی که دیده است و همچنین نوع خطوطی که درهر صفحه چاپ و یا نوشته شده است، مراحل مرمت و صحافی و… فرق می کند و تشخیص آن بر عهده کسی است که می خواهد این فعالیت را انجام بدهد.

وی افزود: پاکسازی از خاک و خاشاک، آفت زدایی، میکروب کشی از جمله اقدامات اولیه برای شروع مرمت و صحافی است و اقداماتی از قبیل دوخت کتاب به گونه ای هنرمندانه و زیبا انجام می شود تا مقاومت کتاب ها چندین برابر شود .

مدیر فرهنگی و هنری آستان حضرت معصومه (س)،ادامه داد: اتصال کاغذهایی خارج از اوراق اصلی نسخه قدیمی و آسیب دیده به نسخه اصلی نیز یکی از مراحل سخت و هنرمندانه در بخش مرمت و صحافی است که در این قسمت توسط هنرمند با تجربه انجام می شود.

محمدی کرمانشاهی گفت: در این کار بخشی از حاشیه های صفحات نسخه قدیمی و خطی که دچار آسیب شده است با تهیه اوارقی مشابه با اوراق نسخه اصلی از نظر کیفیت و رنگ، اتصال انجام می شود.

وی با اشاره به مرحله دیگری از مرمت و صحافی گفت: برش کتاب با دستگاه های مخصوص و یکسان سازی صفحات کتاب از حیث طول و عرض که دچار آسیب شده اند نیز یکی از جمله کارهایی است که در این بخش انجام می شود .

به گفته وی؛ این کار در صورتی انجام می شود که کل حاشیه کتاب در صورتی که نوشته ای نداشته باشد توسط موریانه و یا به واسطه قرار گرفتن در معرض آب و یا آتش دچار آسیب شده است و ظاهر کتاب از نظر طول و عرض در صورت کلی یکسان نیست.

وی خاطر نشان کرد: «بدرقه» کتاب از دیگر مراحلی است که باید در نهایت دقت و ظرافت در بخش مرمت و صحافی صورت بگیرد تا با نسخه اصلی همخوانی داشته باشد.

مدیر فرهنگی و هنری حرم کریمه اهل بیت(ع) اظهارکرد: «جلد سازی» مناسب ، در صورتی که کتاب خطی جلد نداشته باشد، از دیگر فعالیت ها و مراحل در بخش مرمت و صحافی است و و باید طوری این کار انجام شود که ارزش هنری کار حفظ شود و با استفاده از روغن وازلین و موم عسل این کار به حالتی مقاوم و زیبا تبدیل می شود.