شرط پذیرش هدایت خداوند پذیرش حق است

تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم(ع)در ادامه تفسیر  آیات نخست سوره بقره که امروز در حوزه علمیه آستان مقدس برگزار شد، گفت: در آیات سوم و چهارم سوره بقره مجموعاً پنج ویژگی برای متّقیان ذکر شده است : 1 ـ ایمان به غیب، 2 ـ اقامة نماز ، 3ـ انفاق ، 4ـ ایمان به قرآن و سایر کتب آسمانی، 5 ـ یقین به آخرت، اما در قرآن در آیاتی دیگر ویژگیهای اعتقادی، اخلاقی و عملی فراوانی برای اهل تقوا ذکر کرده است. برای نمونه در آیه 177 سوره بقره، هفده ویژگی برای اهل تقوا ذکر شده و نیز ده‌ها ویژگی در روایات برای متّقیان بیان شده است.

وی افزود: با تأمّل در این آیات و روایات و آنچه در معنای تقوا و مراتب آن بیان شد، به دو نکته مهم می توان دست یافت : 1 ـ تقوای کامل به معنای انجام تمام واجبات و مستحبات و اجتناب از همه محرمات و مکروهات است  2 ـ ذکر شماری از خصوصیات متقیان در یک آیه و یا یک روایت. برای نمونه و به تناسب موضوع بحث و یا مقضای حال مخاطب است.  

آیت‌الله ری‌شهری در آغاز تفسیر آیه پنجم از سوره بقره گفت: در این آیه حکمت ضرورت تقوا، ایمان و اقامه نماز و انفاق بیان شده که عبارت است از هدایت ربّانی و فلاح و کامیابی.

رئیس مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث افزود: مقصود از هدایت ربّانی، هدایت ویژه ربوبی است که اهل تقوا را به مقصد آفرینش خود می‌رساند. به عبارت دیگر هدایت قرآنی اعم از هدایت تشریعی و پاداشی است، اما هدایت ربّانی پاداشی برای کسانی است که هدایت تشریعی همگانی را به کار بسته‌اند و هدایت ربّانی دو نقش سرنوشت‌ساز در تکامل معنوی انسان دارد: یکی شرح صدر و دیگری فلاح.

آیت‌الله ری‌شهری در پایان خاطرنشان کرد: نخستین شرط پذیرش هدایت الهی و عمل به آن، آمادگی روانی برای پذیرش سخن حق است. هدایت ربانی موجب بازشدن دریچه‌های دل برای شنیدن حق و پذیرش عملی آن است که متناسب با مراتب مختلف تقوا، آلودگی‌های روحی از انسان دور می شود و زمینه برای شرح صدر فراهم می‌شود و شرح صدر زمینه‌ساز فلاح و کامیابی است که در جلسه آینده توضیح خواهیم داد.