(تقوا)در اصل از ماده (وقایه ) به معنى نگهدارى یا خویشتن دارى است و به تعبیر دیگر یک نیروى کنترل درونى است که انسان را در برابر طغیان شهوات حفظ مى کند، و در واقع نقش ترمز نیرومندى را دارد که ماشین وجود انسان را در پرتگاه ها حفظ و از تندرویهاى خطرناک ، باز مى دارد.
به همین دلیل امیر مؤ منان على (علیه السلام ) تقوا را به عنوان یک دژ نیرومند در برابر خطرات گناه شمرده است ، آنجا که مى فرماید: اعلموا عباد الله ان التقوى دار حصن عزیز:(بدانید اى بندگان خدا تقوا دژى است مستحکم و غیر قابل نفوذ.)در احادیث اسلامى و همچنین کلمات دانشمندان ، تشبیهات فراوانى براى تجسم حالت تقوا بیان شده است امیر مؤ منان على (علیه السلام ) مى فرماید:
الا و ان التقوى مطایا ذلل ، حمل علیها اهلها و اعطوا ازمتها، فاوردتهم الجنة :تقوا همچون مرکبى است راهوار که صاحبش بر آن سوار است و زمامش در دست او است و تا دل بهشت او راه پیش مى برد))!.
بعضى ، تقوا را به حالت کسى تشبیه کرده اند که از یک سرزمین پر از خار عبور مى کند، سعى دارد دامن خود را کاملا برچیند و با احتیاط گام بردارد مبادا نوک خارى در پایش بنشیند، و یا دامنش را بگیرد.
منبع:
تفسیر نمونه .ج1ص79،80
