سرویس مذهبی افکار- مهم ترین ویژگى هاى آخرت و برجسته ترین تفاوت هاى آن با دنیا از این قرار است:
الف قرارگاه
دنیا محلّ عبور انسان است و از همین رو، از آن به «پل» تعبیر شده است؛ امّا آخرت، جایى است که انسان در آن جا خواهد ماند. و هوشیار، کسى است که به فکر قرارگاه خود باشد.
ب خانه همیشگى
دنیا، مسافرخانه انسان، و آخرت، خانه همیشگى اوست، و هر انسان عاقلى به تأمین و تجهیز خانه همیشگى خود، بیش از مسافرخانه اهمّیت مى دهد.
ج خانه زندگىِ حقیقى
از منظر قرآن، زندگى دنیا در برابر زندگى آخرت، بازیچه اى بیش نیست، بدین معنا که انسان، تنها در آخرت مى تواند طعم هشیارى و زندگى حقیقى را بچشد و بفهمد زنده بودن یعنى چه.
د حاکمیت مطلق حق
دنیا آزمایشگاه انسان است. از این رو، حق و باطل در آن آمیخته است؛ امّا آخرت، جایگاه ظهور نتیجه آزمایش هاست و به همین جهت، در آن جا چیزى جز حق، حاکم نخواهد بود.
ه شهود حقایق غیبى
همه انسان ها حقایق غیبى را در آخرت مى بینند و آنچه را خداوند متعال در دنیا به آنان وعده داده، بالعیان مشاهده مى کنند. بنا بر این، آنچه در دنیا براى آنان غیب محسوب مى شود، در آخرت به شهادت تبدیل مى گردد و همه مردم به مرتبه یقین مى رسند.
و خانه پاداش کردار نیک و بد
دنیا خانه کار است و آخرت، خانه پاداش؛ امّا نه به صورت پاداش هاى دنیوى؛ بلکه بدین گونه که کار انسان در خانه دنیا، در خانه آخرت، به پاداش تبدیل مى شود: «فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیْرًا یَرَهُ * وَ مَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُ. هر کس هم وزن ذرّه اى نیکى کند،[نتیجه] آن را مى بیند، و هر کس هم وزن ذرّه اى بدى کند،[نتیجه] آن را مى بیند».
ز دشوارى راه
یکى از خصوصیات مهمّ خانه آخرت، دشوارى راه آن است که تا انسان از بخشى از خواسته ها و هوس هاى خود نگذرد، نمى تواند این راه را طى کند، به عکسِ راه دنیا که در جهت تمایلات نفسانى است. از این رو، احادیثاسلامى تأکید مى کنند که راه آخرت را که به بهشت منتهى مى گردد سختى و رنج، فرا گرفته است؛ امّا راه دنیا که به دوزخ منتهى مى گردد در میان هوس ها و شهوات است.
ح کامیابى شایستگان
کامیابى هاى دنیا لزوما با شایستگى افراد، مرتبط نیست و چه بسا انسان هاى شایسته اى که عمر خود را در محرومیت به سر مى برند و حقوق آنان به وسیله انسان هاى ناشایست، مورد تجاوز قرار مى گیرد؛ امّا کامیابى هاى آخرت، ویژه انسان هاى شایسته است و به فرموده امام على علیه السلام: أحوالُ الدُّنیا تَتبَعُ الاِتِّفاقَ، وَ أحوالُ الآخِرَةِ تَتبَعُ الاِستِحقاقَ. احوال دنیا تابع اتّفاق است و احوال آخرت، تابع استحقاق.
ط احاطه آخرت بر دنیا
آخرین ویژگى برجسته آخرت، احاطه آن بر دنیاست، بدین معنا که آخرت هم اکنون وجود دارد و دوزخ، هم اکنون بر انسان هاى ناشایست، و بهشت، هم اکنون بر انسان هاى شایسته احاطه دارد، و به تعبیر دیگر، دنیا نمادى از آخرت است. البتّه انسان تا وقتى که در نَشئه دنیا قرار دارد، نمى تواند حقیقت آخرت و بهشت و دوزخ را بفهمد؛ لیکن با خروج از این نشئه، حقایق و منازل آخرت، یکى پس از دیگرى براى او آشکار مى گردد، چنان که امام على علیه السلام فرموده است: النّاسُ نِیامٌ، فإِذا ماتُوا انتَبَهوا. مردمان خواب اند و زمانى که مى میرند، بیدار مى شوند. و قرآن نیز تصریح مى کند که: «لَقَدْ کُنتَ فِى
غَفْلَةٍ مِّنْ هَذَا فَکَشَفْنَا عَنکَ غِطَآءَکَ فَبَصَرُکَ الْیَوْمَ حَدِیدٌ. واقعا که سخت از این حال در غفلت بودى. و ما پرده ات را از چشمانت برداشتیم و دیده ات امروز تیز است».
منبع: دانشنامه قرآن و حدیث ج1
