گروه اجتماعی – در سال 2015 میلادی سازمان بهداشت جهانی برای روز جهانی بهداشت شعار سلامت و ایمنی مواد غذایی از مزرعه تا بشقاب را برگزیده بود؛ شعاری که ما را دلخوش می کرد حداقل تولید کنندگان مواد غذایی برای حضور در بازار و افزایش فروش محصولات خود این مهم را در اولویت قرار دهند.
به گزارش افکارخبر، متاسفانه بر خلاف شعار سلامت مواد غذایی از مزرعه تا بشقاب در طول سال با خبرهای نگران کننده مانند آلودگی آب های معدنی تولید شده، آبیاری محصولات کشاورزی با فاضلاب و آب های آلوده و موارد این چنینی مواجه بودیم.
سلامت مواد غذایی چند سالی است که در کشورمان به شدت شاهد سیر نزولی بوده به طوری که هرازچندی اخبار ناراحت کننده از سالم نبودن و آلودگی این مواد به گوش می رسد.
وضعیت ناسالم بودن مواد غذایی در کشور آنچنان اسفناک شده که دکتر رسول دیناروند معاون وزیر بهداشت و رییس سازمان غذا و داروی کشور چندی پیش اعلام کرد؛ در ایران سلامت بیش از 90 هزار نفر در سال بر اثر تغذیه نامناسب به مخاطره می افتد همچنین در جهان مواد غذایی ناسالم باعث مرگ 2 میلیون نفر درسال می شود که بیشتر این تعداد را کودکان تشکیل می دهند.
به نوشته سازمان بهداشت جهانی بیش از 582 میلیون نفر در جهان لااقل از یکی از 22 نمونه عفونت روده ای ناشی از غذای آلوده رنج می برند که 351 هزار نفر از آنها فوت می کنند این در حالی است که مواد غذایی حاوی باکتری های مضر، ویروس ها، انگل ها و یا مواد شیمیایی ، مسئول بروز بیش از 200 بیماری مانند اسهال و سرطان و... هستند.
سلامت مواد غذایی؛ دغدغه اصلی خانواده ها
سلامت مواد غذایی اکنون تبدیل به یکی از دغدغه های خانواده ها شده و پدران مادران دائم نگرانند کدام یک از مواد غذایی سالم است و کدام ناسالم و هریک از آنها چه تاثیری بر سلامت فرزندان آنها دارد.
همان طور که ذکر شد در چند سال گذشته با انتشار اخبار گوناگون در زمینه آلودگی مواد غذایی، استفاده از مواد غیر مجاز در تولید محصولات غذایی، ناسالم بودن آبمیوه ها، آبلیموهای صنعتی، آب های معدنی، استفاده از سموم غیر مجاز کشاورزی، برنج های وارداتی آلوده و مضر و ... بسیاری از مردم نسبت به سلامت مواد غذایی مصرفی خانوار با دیده شک و تردید می نگرند و نمی دانند واقعا این مواد سالم هستند یا خیر؟
وضعیت تولید مواد غذایی و تولیدات کشاورزی آنچنان اسفناک شده که سال گذشته رییس سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت از بررسی هفت محصول کشاورزی در زمینه باقی مانده سموم آفت‌کش‌ها خبر داد و پس از بررسی ها مشخص شد میزان باقی‌مانده سموم در هفت محصول پرمصرف کشاورزی 8درصد بیش از حد مجاز بوده و در مجموع نتایج بررسی‌ها از وجود 30درصد باقی‌مانده سموم در برخی محصولات کشاورزی حکایت داشت.
هنوز جامعه از شک این مساله بیرون نیامده بود که وزیربهداشت پرده از ماجرای استفاده از روغن پالم در صنایع لبنی برداشت و بار دیگر جامعه دچار شوک شد.
بررسی عناوین خبری از سال گذشته تا کنون نشان می دهد که شائبه هایی در مورد سلامت محصولات کشاورزی، وجود سرب در مرغ های تولیدی، رادیواکتیو در ماهی های پرورشی، انواع آلودگی ها در تولیدات صنعتی، استفاده نشدن از مواد طبیعی در تولید آبلیمو و آبمیوه ها و... در میان مردم به وجود آمده است.
البته با استناد به این اخبار و همچنین سخنان مسوولان حوزه مواد غذایی می توان گفت سالم بودن مواد غذایی مصرفی در سبد خانوار اکنون باید در اولویت دغدغه های و نگرانی های جدی مسوولان قرار گیرد زیرا این روزها نمی توان به صرف داشتن علامت استاندارد و یا درج عنوان سبز و یا ارگانیک نسبت به سلامت مواد غذایی اطمینان 100درصد داشت.
بارها دیده شده که محصولات دارای استاندارد در برهه ای اسحاس مسوولیت کرده و محصول با کیفتی تولید و عرضه کرده اند اما پس از گذشت مدتی و با بدست آوردن بازار فروش مناسب از کیفیت محصولات خود کاسته و نسبت به تولید محصولات با کیفیت و عاری از هرگونه آلودگی و ... احساس مسوولیت خود را از دست داده اند هرچند این مساله را باید در نبود نظارت های کافی از سوی سازمان ها و دستگاه های مسوول نیز جستجو کرد زیرا اگر نظارت های کافی و سختگیرانه در حوزه مواد غذایی که تاثیر مستقیم بر سلامت مردم دارد، انجام می دادند اکنون شاهد این نابسامانی و کیفیت پایین و ... در این مواد نبودیم.
مسوولیت مستقیم سلامت مواد غذایی بر عهده وزارت بهداشت و معاونت غذا و داروست اما متاسفانه این سازمان عملکرد مناسبی در این حوزه نداشته به طوری که وضعیت نابسامان تولیدات محصولات غذایی، استفاده از مواد غیر استاندارد و ترکیبات غیر مجاز، بهره گیری از مواد شیمیایی و... نشان دهنده ضعف این وزارتخانه و سازمان در نحوه نظارت هاست.
هر چند کارشناسان بارها نسبت به وجود آب های ناسالم و آلودگی‌های موجود در خاک و تأثیر مستقیم بر کیفیت مواد غذایی، آبیاری مزارع و زمین های سبزی کاری با فاضلاب و پسابها، استفاده از مواد شیمیایی و سموم دفع آفات و استفاده از نگهدارنده‌ها و ... هشدار داده اند اما تاکنون شاهد اقدام جدی وزارت بهداشت در زمینه مقابله با این موارد نبوده ایم و سلامت مواد غذایی همچنان در هاله ای از ابهام قرار دارد وسلامت مردم بیش از پیش تهدید می شود.
البته تمام تقصیرها را نمی توان متوجه وزارت بهداشت دانست زیرا متاسفانه در بسیاری از موارد نقش وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی اصلی تولید محصولات کشاورزی نادیده گرفته شده زیرا نتوانسته اقدامات اساسی در زمینه تولید مواد غذایی ارگانیک و بدون استفاده از کودهای شیمیایی و سموم دفع آفات انجام دهد و یا هنوز در دامداری ها و مرغداری ها گاهی اوقات از نهاده های دام و طیور بی کیفیت و ارزان قیمت استفاده می شود که می تواند در کیفیت محصول نهایی اثر منفی برجا گذارد.
مردم اکنون سردرگم مانده اند که حرف کدام یک از این سازمان ها صحیح است و آیا واقعا می توان در مورد سلامت مواد غذایی به نتایج بدست آمده از سوی سازمان های مختلف اعتماد کرد یا خیر؟ بنابراین لازم است تا بازرسان وزارتخانه های بهداشت، جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت ، سازمان استاندارد، تعزیرات حکومتی، سازمان حمایت از حقوق مصف کنندگان و ... با جدیت بیشتری نظارت بر تولیدات و مواد غذایی را در دستور کار خود قرار دهند زیرا این وضعیت هم تاثیرات منفی بر سلامت افراد جامعه دارد و هم به افزایش هزینه های درمان و ... منجر می شود.
در پایان باید گفت مسوولان سازمان ها و دستگاه های مختلف باید پاسخ دهند که در طول سال میلادی گذشته چه اقداماتی برای سلامت مواد غذایی از مزرعه تا بشقاب ها انجام داده اند و آیا مواد غذایی مصرف شده در کشور واقعا سالم بوده اند و یا خیر؟
