گمانه‌زنی زمان رأی‌گیری برای قطعنامه ضد ایرانی

سه کشور اروپایی طرف توافق هسته‌ای برجام قطعنامه‌ای پیشنهاد کرده‌اند که از ایران بابت معلق کردن برخی از بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انتقاد می‌کند.

خبرگزاری فرانسه به نقل از منابع دیپلماتیک مدعی شده فرانسه، انگلیس و آلمان این قطعنامه را در جلسه این هفته شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه خواهند کرد.

 «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا علی‌رغم اعتراف به شکست سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران وعده‌های اولیه خود برای بازگرداندن آمریکا به برجام را عملی نکرده است.

خبرگزاری فرانسه نوشته قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی ممکن است تفاهم حاصل‌شده میان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای حفظ برخی از بازرسی‌های این نهاد بین‌المللی در ایران را از ریل خارج کند.

سندی که توسط دفتر نمایندگی ایران در وین توزیع شده و به رویت خبرگزاری فرانسه رسیده می‌گوید معرفی چنین قطعنامه‌ای عملاً به معنای پایان توافق موقت میان ایران و آژانس اتمی خواهد بود.

در تفاهم ایران و آژانس که از هفته پیش اجرایی شد ایران متعهد شد برخی از فعالیت‌های هسته‌ای خودش را ضبط کرده و در صورت رفع تحریم‌ها تا ۳ ماه آینده آن را تحویل آژانس دهد.

مخالفت روسیه

منابع مطلع گفته‌اند قطعنامه پیشنهادی اروپا احتمالاً جمعه به رأی گذاشته می‌شود و مورد حمایت ایالات متحده قرار دارد.

در نسخه‌ای از این سند که به رویت خبرگزاری فرانسه رسیده «از تصمیم ایران برای توقف اجرای» برخی تعهدات مربوط به بازرسی‌ها ابراز نگرانی شده و از ایران خواسته شده به سرعت این تعهدات را اجرایی کند.

منبع مورد استناد خبرگزاری فرانسه ابراز اطمینان کرده که این قطعنامه به تصویب خواهد رسید. این قطعنامه در صورت تصویب، دومین قطعنامه‌ای خواهد بود که طی ۸ سال گذشته علیه ایران در شورای حکام آژانس تصویب می‌شود. نخستین قطعنامه در ماه ژوئن به تصویب رسید.

روسیه مخالفت خودش را با چنین قطعنامه‌ای اعلام کرده است. «میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در آژانس اتمی گفته چنین اقدامی «یک خطای محاسباتی نافرجام» خواهد بود.

«رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی امروز (دوشنبه) گفت بازرسی‌ها از ایران نباید به عنوان برگ چانه‌زنی دیپلماتیک استفاده شود.

مدیر کل آژانس اتمی درباره احتمال صدور قطعنامه‌ای از سوی شورای حکام علیه ایران نیز گفت: «به‌نظرم، صدور قطعنامه در حوزه اختیارات کشورهای عضو [شورای حکام] است... ولی اعضا تمایل دارند که مکالمه‌های سازنده‌ای داشته باشند و اقدامات آژانس را حفظ کنند. این برای من مهم است».

گروسی درباره تفاهم فنی موقت با ایران نیز گفت که ذیل این توافق، آژانس می‌تواند همچنان نظارت بر تولید اورانیوم غنی‌شده در ایران را حفظ کند؛ البته شاید تهدیدهایی درباره لغو کردن این توافق وجود داشته باشد اما فقط به اطلاعیه رسمی از سوی ایران اعتنا خواهد کرد.

وی در پاسخ به سوالی درباره توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی از سوی ایران نیز تصریح کرد: «پروتکل الحاقی به ما توانایی عمیقی برای دیدن آنچه که در ایران رخ می‌دهد، داده بود؛ اما اکنون آن را از دست دادیم».

«کسلی داونپورت» از اعضای اندیشکده کنترل تسلیحات آمریکا در مصاحبه‌ای با خبرگزاری فرانسه گفت: «احمقانه خواهد بود اگر آمریکا فرصت زمانی ایجاد شده در نتیجه توافق ایران و آژانس را هدر بدهد.»

«جنیفر ساکی»، سخنگوی کاخ سفید امروز مدعی شد آماده تعامل با ایران در خصوص برجام است.

ساکی در نشست خبری شامگاه دوشنبه گفت: «اجازه بدهید ابتدا بگویم که از پاسخ ایران ناامید شدیم. ما کماکان آماده ورود مجدد به دیپلماسی معنادار برای پایبندی هر دو طرف به تعهدات هستیم و در تمام سطوح با شریکان ۱+۵ درباره بهترین روش رایزنی خواهیم کرد.»

علی‌رغم اذعان مکرر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به پایبندی ایران به تمامی تعهداتش، دولت آمریکا در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ به صورت یکجانبه از این توافق خارج شد.

تروئیکای اروپا علی‌رغم مخالفت‌های لفظی با خروج آمریکا از برجام به وعده‌های خود برای جبران آثار این خروج عمل  نکردند.

جمهوری اسلامی ایران در واکنش به بی‌عملی کشورهای اروپایی در ۵ گام طبق مفاد برجام تعهدات خود ذیل برجام را کاهش داد و اخیراً اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را نیز متوقف کرد.

اقدام ایران در راستای اجرای قانون مصوب مجلس شورای اسلامی ایران است که شریکان ایران در برجام را به لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران، در راستای حقوق مصرح جمهوری اسلامی ایران تحت بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام ملزم می‌کند.

دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا پس از خروج از برجام سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران را در پیش گرفت. ترامپ می‌گفت هدفش از این سیاست وادار کردن ایران به مذاکره بر سر توافقی جدید است.

او در تحقق این هدف ناکام ماند و از سوی گروه‌های مختلف در آمریکا به دلیل نداشتن راهبرد در برابر ایران و دامن زدن به تنش‌ها با این کشور مورد انتقاد قرار گرفت. مقام‌های دولت «جو بایدن» بارها اعتراف کرده‌اند که سیاست فشار حداکثری شکست خورده است.