بررسی مقایسه ای لیگ ایران و لیگ های اروپایی

افكار نيوز: در اولین سال‌ها و نزدیک به نیم قرن پیش در سال 1339 این سری مسابقات به صورت تیم‌های شهری برگزار می‌شد که در اولین دوره آن آبادان با کاپیتانی دهداری توانست خود را به عنوان اولین تیم قهرمان تاریخ فوتبال باشگاهی در ایران معرفی کند. اما این مسابقات ده سال بعد و در سال 1349تغییر شکل داد و کمی به شکل لیگ برگزار شد. آنجایی که تاج سابق (استقلال) با ستارگانی مثل ناصر حجازی، مسعود معینی، منصور پورحیدری و غلامحسین مظلومی توانست قهرمان رقابت‌ها شود. یکسال بعد لیگ نام رسمی "تخت جمشید" به خود گرفت. در این دوره کودتای سرخ صورت گرفت و پرسپولیس با حضور علی پروین، همایون بهزادی، صفر ایرانپاک و حسینعلی تلاش قهرمان ایران شد. جام تا 5 سال میان قرمز و آبی رد و بدل می‌شد تا جایی که در سال 1355 یک قهرمان به جز سرخابی‌ها قهرمان لیگ تخت جمشید شد. پاس توانست دو سال پیاپی قهرمان ایران شود و سبز جامگان به حکومت سرخابی‌ها پایان دادند. لیگ تخت‌جشمید با شعله گرفتن شعله‌های انقلاب در سال 1357 نیمه‌کاره ماند و بعد از تعطیلی هفت ساله از سال 64 تا 67 در ایران لیگ استانی قدس برگزار شد. اما دیری نپایید و در سال 1368 لیگ بار دیگر به صورت باشگاهی برگزار شد و در آن سال بار دیگر استقلال به مقام قهرمانی دست یافت. در سال‌های 69 و 70 پاس باز هم درخشید و دو سال قهرمانی ایران را به دست آورد. اما در سال 71 سایپا قهرمانی را از مثلث پاس، استقلال و پرسپولیس گرفت و توانست دو سال پیاپی با خوش شانسی قهرمان لیگ ایران شود. بار دیگر و به مدت ده سال قهرمانی دست به دست میان سرخابی‌ها رد و بدل می‌شد و در پایان سال 81 و اولین دوره لیگ برتر پرسپولیس را 8 عنوان قهرمانی پرافتخارترین تیم لیگ ایران بود و بعد از آن استقلال با 5 قهرمانی در مقام دوم و پاس با 4 قهرمانی مقام سوم را در طول تاریخ لیگ به دست آوردند. اما آغاز لیگ برتر پایان سلطه دو قطب فوتبال کشور بود. قهرمانی سپاهان در سال 1381 اولین قهرمانی یک تیم شهرستانی در رقابت‌های فوتبال باشگاهی ایران بود. بعد از آن تیم‌های پاس، فولاد خوزستان، سایپا نیز توانستند مقام قهرمانی لیگ را به دست آورند تا این نویدی برای خروج فوتبال ایران از دوقطبی بودن، باشد. فوتبال ایران اکنون دیگر دوقطب برتر ندارد و تیم‌های شهرستانی از مصاف با استقلال و پرسپولیس هراسی ندارند و با کسب حداقل یک امتیاز خوشحال نمی‌شوند. دیگر پیروزی در مقابل تیم‌های سرخابی نهایت آرزوی یک تیم شهرستانی نیست و این یعنی گسترش جغرافیای فوتبال ایران. و حال فوتبال دوقطبی ایران به انتهای خط رسیده است. لیگ ایران حال یک لیگ شگفتی است که همه تیم‌ها می‌توانند خود را در آن اثبات کنند و بازیکنان دیگر در آرزوی حضور در یکی از دو تیم بزرگ تهرانی نیستند. این مسیر راهی برای رسیدن به فوتبال حرفه‌ای است اما مشکلات بسیار دیگری وجود دارد که می‌توان آنها را به راحتی حل کرد. اما این پیشرفت و این شگفتی در مقایسه با لیگ های معتبر جهان در چه جایگاهی قرار دارد؟ آیا به حدی از پیشرفت رسیده ایم که بتوانیم فوتبال ایران در سطح باشگاهی را با لیگ های بزرگ جهان همچون لالیگای اسپانیا، لیگ جزیره و بوندس لیگای آلمان مقایسه کنیم؟ گرچه ممكن است عده‌اي معتقد باشند قياس بين ليگ ايران و ليگ‌هاي مهم اروپايي قياسي غیر ممکن است ولي بايد گفت براي پيشرفت و بهتر شدن، همواره بايد خودمان را با بهتر از خودمان مقايسه كنيم. ابتدا باید دید چه عاملی موجب پیشرفت ورزش فوتبال در این کشور ها شده و آیا آن عوامل در لیگ ایران نیز وجود دارد؟ وجود قوانین برتر، اجرای منظم قوانین، برتری های مالی، برتری های رسانه ای، تداوم افتخارات، قدرت مالی، تعداد هوادار، حق پخش تلویزیونی، قراردادهای انتقال بازیکنان و … ، از جمله عوامل مهم پیشرفت در لیگ های اروپایی است که در ذیل به چند مورد آن اشاره می کنیم. 1- وجود قوانین برتر آنچه بیش از هر چیز در لیگ های برتر نمود دارد، قوانین و سازماندهی بسیار قوی آنان است که بتدریج باعث قدرت گرفتن باشگاه های اروپایی در سطح دنیا شد . 2- اجرای منظم قوانین با اجرای منظم قانون های لیگ، شاهد ارتقای روزافزون باشگاه های اروپایی هستیم و حتی رشد تیم های ملی این کشورها و بازیکنان بومی آنان نیز غیرقابل انکار است. 3- برتری های مالی با توجه به پیشرفت های چشمگیر راندمان ورزشی، تبلیغی و رسانه ای لیگ های اروپایی، سیل پول های کلان نیز به سوی آنها روان شده است، بطوریکه هم اکنون سرمایه داران بزرگ بین المللی برای بدست آوردن سهام باشگاه های اروپایی با هم رقابت سنگینی دارند. 4- برتری های رسانه ای منافع عظیم حاصل از حق پخش بازی های لیگ های اروپایی چنان سرسام آور است که با نگاهی به قراردادهای تلویزیونی و مبالغ رد و بدل شده، قدرت تاثیرگذاری و تعدد بینندگان آن بخوبی مشخص می شود. حال باید تلاش مسئولان را نظاره کنیم که تا چه حد برای رسیدن فوتبال ایران به این درجات سعی و تلاش می کنند.