گروه اجتماعی – حوزه مواد غذایی در کشور چند سالی است که دچار مشکلات فراوان شده و در نزد افکار عمومی شک و شبه های بسیاری نسبت به سلامت مواد مختلف غذایی ایجاد شده است.
به گزارش افکارخبر، نگاهی به اخبار چند ماه گذشته تاکنون نشان می دهد که حداقل چند رستوران و مرکز پخش مواد غذایی مانند آش و حلیم فروشی های معروف تهران به دلیل تخلفات مختلف از سوی مراجع قضایی بسته و پلمپ شده اند.
با رشد جوامع شهری تمایل مردم به استفاده از غذاهای فوری و آماده و همچنین رستورانی در کشور افزایش یافته، به طوری که اکنون در بسیاری از خیابان ها و معابر و همچنین کوچه و پس کوچه های شهر می توان رستوران ها، سالن های تهیه غذا، فست فودها، آش فروشی ها و ... را دید که همه مدعی پخت غذا با بهترین کیفیت و قیمت مناسب هستند.
غذاهایی که به نسبت قیمت مواد اولیه، ارزان نیستند و به همین دلیل انتظار می رود از مواد با کیفیت تهیه شده باشند.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان تغذیه و همچنین بهداشت محیط کار، یکی از بزرگ ترین مشکلات غذاهای رستورانی کیفیت مواد اولیه آنهاست.
استفاده از مواد غذایی بی کیفیت و درجه 2 ، رعایت نکردن نکات بهداشتی، استفاده از مواد غیر مجاز مانند رنگ های خوراکی به جای زعفران، استفاده چند باره از روغن های سرخ کردنی، عرضه سالادهای دست ساز در صورت تماس دست های آلوده افراد با آن و یا عدم دقت در شستشو و گندزدایی صحیح، می تواند باعث انتقال انواع باکتری، ویروس و انگل به مصرف کننده سالاد شود و سلامت عموم افراد جامعه را تهدید کند.
یکی دیگر از موادی که در تهیه بیشتر غذاهای سنتی و مدرن رستورانی از آن استفاده می شود؛ روغن نباتی جامد است که به اعتقاد برخی از رستوران داران این روغن‌ها طعم غذا را بهتر می‌کند این در حالی است که قیمت پایین‌تر روغن‌های جامدی که در حجم‌های بالا به فروش می‌رسند هم باعث جایگزین شدن آنها با روغن‌های مایع ویژه پخت‌وپز یا سرخ‌کردنی در رستوران‌هاشده در حالی که استفاده مکرر از این روغن ها به هیچ وجه توصیه نمی شود.
روغن‌های جامد، برعکس روغن‌های مایع گیاهی، دارای اسیدهای چرب ترانس بالای 5 درصد هستند. به‌همین دلیل مصرف مداوم آنها می‌تواند مشکلات فراوانی مانند ابتلا به بیماری‌های قلبی، گرفتگی‌های عروقی، اضافه‌وزن، چربی‌خون بالا و حتی انواع سرطان را در پی داشته باشد.
همچنین استفاده مکرر و چند باره از روغن ها برای سرخ کردن مواد غذایی سبب بروز مشکلات فراوانی برای افراد می شود زیرا روغن‌ها نقطه دود مشخصی دارند و زمانی که روغن در اثر حرارت دیدن زیاد و مکرر، بیش از اندازه می‌سوزد، ترکیب‌های سرطان‌زایی در آن آزاد می‌شود. این ترکیب‌های سرطان‌زا می‌توانند به‌سادگی وارد موادغذایی که در روغن سرخ می‌شوند، شده و خطر بروز انواع سرطان‌ها، به ویژه سرطان‌های گوارشی را در مصرف‌کنندگان این غذاها بالا ببرند.
استفاده از رنگ های غیر مجاز به جای زعفران که ماده غذایی گرانی است و بسیاری از مراکز تهیه و طبخ غذا یا از آن استفاده نکرده و یا زعفران را با رنگ های غیر مجاز مخلوط کرده و در غذاها استفاده می کنند.
نظارت بر مراکز تهیه غذا
به وسیله اتحادیه های مربوطه و وزارت بهداشت، از این گونه مراکز بازرسی انجام می شود اما متاسفانه بارها دیده شده که افراد سودجو راههای فرار از این کنترل ها را یافته و تنها در مواردی بازرسان موفق به اثبات تخلف آنها می شوند بنابراین بازرسان بهداشت محیط باید هنگام مراجعه و نظارت بر رستوران‌ها، حتما به نوع روغن مصرفی و مواد اولیه آنها هم توجه داشته باشند. این بازرسان باید علاوه بر کنترل روغن‌های جامد یا مایع، میزان اسیدهای چرب ترانس آنها را هم بررسی کرده و در صورت مواجهه با هرگونه تخلف و تقلبی مصامحه نکرده و با متخلفان به شدت برخورد کنند زیرا هرگونه تقلب و تخلف در حوزه مواد غذایی می تواند منجر به صدمات جبران ناپذیر بر قشر عظیمی از جامعه شود.
اتحادیه ها نیز به عنوان مسوولان مستقیم بر نظارت و عملکرد واحدهای صنفی نیز باید بازرسی های خود را افزایش دهند زیرا کنترل های تصادفی و بدون اطلاع بهترین شیوه بریا بررسی مواد اولیه، شرایط پخت، عرضه و سرو غذاهاست.
با توجه به تخلف های صورت گرفته از سوی برخی رستوران ها و مراکز تهیه غذای معروف و به اصطلاح برند در تهران اکنون بسیاری از مشتریان این اماکن با دیده شک به سلامت مواد غذایی می نگرند بنابراین اتحادیه ها، وزارت بهداشت و تولید و عرضه کنندگان این مواد باید وجدان را سرلوحه کارهای خود قرار داده و از گونه احتمال خطای سهوی و عمدی و استفاده از مواد بی کیفیت و غیر مجاز به شدت بپرهیزند.
همچنین مراکز مسوول باید نظارت بیشتری بر روند تهیه، طبخ و سرو غذاها داشته باشند و با سختگیری های خود موجبات رعایت بهداشت و ایمنی غذایی فراهم کرده و در نهایت کیفیت و سلامت غذاهای این مراکز را ارتقا دهند.
