سفر به ناشناخته‌های دیار چهارفصل

بدون‌ شک ما ایرانیان در معرفی و دفاع از زیبایی‌ها و شگفتی‌های کشورمان همیشه با صلابت سخن گفته و اوج غرور خود را در این امر به کار می‌بریم. این موضوع نشان از علاقه وافر به سرزمین و همچنین غنای فرهنگیمان دارد، فرهنگی که در آن سفر کردن و دیدن نادیده‌ها توصیه شده و سفر را موجب نشاط روح و جسم انسان می‌داند. برخلاف وجود این فرهنگ غنی و آن حس زیبای وطن‌دوستی، متأسفانه هنوز بسیاری از بخش‌های کشورمان برای ما ایرانیان ناشناخته است.

یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری چهارمحال و بختیاری روستاهای این استان است که هر یک دارای جاذبه‌ای مجزا برای دوستداران میراث فرهنگی، طبیعت، زبان‌شناسی، فرهنگ و آئین‌های سنتی و مردم‌شناسی است که برنامه‎ریزی و سرمایه‎گذاری نه‌چندان زیاد در سطح این مناطق می‎تواند با جلب و جذب توریسم داخلی و خارجی اقتصاد استان را متحول و دگرگون سازد.

استان چهارمحال و بختیاری نیز از جمله استان‌هایی است که علاوه‌بر دارا بودن آب و هوای خوش دارای جاذبه‌های گردشگری بسیاری است که متأسفانه برای برخی‌ها هنوز ناشناخته مانده است.

یکی از جاذبه‎ها و زیبای‎های هر شهر که می‎تواند مسافران و گردشگران داخلی و خارجی را به خود جذب کند طبیعت بکر و جاذبه‎های طبیعی است که استان چهارمحال و بختیاری نیز با قدمت چندین ساله از آن مستثنی نیست.

از میان این طبیعت بکر و کم‌نظیر در استان چهارمحال و بختیاری 12 روستای هدف گردشگری به عنوان یکی از ظرفیت‎های استان برای جذب توریست و گردشگر داخلی و خارجی است که هر کدام از این روستاها ویژگی‎ها و شرایط و بافت تاریخی منحصر به فردی دارند.

یاسه‌چای، دزک، سوادجان، شیخ‌علیخان، ده‌چشمه، آتشگاه، هوره، آورگان، دستگرد امامزاده، دیمه، سرآقاسید و چلوان از جمله روستاهای هدف گردشگری در استان به شمار می‌آیند که با همکاری بنیاد مسکن و میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان با معماری ویژه‎ای مرمت و بازسازی شدند تا در بسته‌های سفری گردشگران قرار گیرند.

 

روستای کوهستانی یاسه چای از توابع شهرستان سامان است. این روستا در 52 کیلومتری شهرکر، مرکز استان چهارمحال و بختیاری است. از شمال به کوه اوزون چای و از جنوب به کوه شرقون محدود می‌شود. ارتفاع این روستا از سطح دریا 1900 متر و آب و هوای آن در فصل بهار و تابستان ملایم و مطبوع و در زمستان‌ها نسبتا سرد است. رودخانه خروشان زاینده رود در شرق روستا جریان دارد و به این روستا جلوه‌ای خاص بخشیده است. در اصل یاسه چای به معنی رودخانه عریض و پهن بوده و از کلمات ترکی است. با توجه به این که در این ناحیه رودخانه عرض بیشتری دارد به این نام نهاده شده است. بقایای حصار پیرامون روستا و خرابه‌های حمام قدیمی قدمت این روستا را به پیش از دوره قاجاریه مربوط می‌سازد.

    

مردم این روستا به زبان ترکی سخن می‌گویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند. روستای یاسه چای در محدوده میانکوهی کوهستانی شمال شهرستان شهرکرد استقرار یافته و بافت مسکونی متراکمی دارد. خانه‌های روستاییان با سقف‌های مسطح در شیب دامنه کوه در کنار هم و به طور پلکانی ساخته شده‌اند که از طریق دالان‌های سرپوشیده به یکدیگر راه دارند. مصالح به کار رفته در خانه‌های قدیمی خشت، گل، چوب و سنگ است اما در ساخت خانه‌های جدید از آهن، سیمان، آجر، سنگ و گچ نیز استفاده می‌شود.

 

روستای دزک از توابع شهرستان کیار در 35 کیلومتری جنوب شهرکرد قرار دارد. این روستا از اطراف به کوه برف پیر و کوه تاپو محدود شده است. روستای دزک از سطح دریا 2230 متر ارتفاع دارد و آب و هوای آن معتدل و خشک است به طوری که در فصل‌های بهار و تابستان دلپذیر و در زمستان سرد است. با توجه به اطلاعات مندرج در فرهنگ لغت معین، دز یا دژ، قلعه و حصار را گویند و در مورد "ک" هم علامت تصغیر است و معنی مکان می‌دهد. پس دزک محل دژ یا بیانگر دژ کوچک است.روستای دزک از روستاهای قدیمی استان چهارمحال و بختیاری است. این روستا در گذشته از اتراقگاه‌های خوانین و عشایر بختیاری بوده است. قلعه دزک و حمام قدیمی آن از آثار تار یخی دوره قاجار است. اقتصاد این روستا بر فعالیت دامداری، زراعی، باغداری، صنایع دستی و امورخدماتی استوار است. پرورش دام، طیور و تولید گوشت، پشم و فراورده‌های لبنی نشانگر رونق دامداری در این روستا است. روستای دزک به دلیل استقرار در یک ناحیه کوهستانی، مناظر طبیعی بکر، چشم‌اندازهای زیبا و جاذبه‌های گردشگری فراوانی دارد. باغات وسیع و سرسبز، مراتع حاصلخیز، ارتفاعات پیرامون، با غارهای طبیعی و آثار تاریخی به جامانده از گذشتگان اهمیت و جذابیت گردشگری به این روستا بخشیده است.

باغات امیرآباد و باغ بالا از جاذبه‌های طبیعت زیبای روستای دزک است. این باغات چشم‌اندازهای زیبایی دارند و هر ساله گروه زیادی از گردشگران را به سوی خود جذب می‌کنند.

قنات گیلنگ نیز از دیگر جاذبه‌های روستا است. اطراف این قنات تفرجگاه بسیار مناسبی برای گردشگران شمرده می‌شود. غار تخت(مشهد طلب) و غار کوه تاپو، از مهم‌ترین غارهای آهکی ارتفاعات اطراف روستا هستند که چشمه سارانی نیز در آن‌ها جریان دارد. در فصول مختلف سال گردشگران و طبیعت‌دوستان داخلی و خارجی از این غارها دیدن می‌کنند. ساختار

کوه‌های آهکی و تحولات داخلی آنها در طی دوره‌های زمین شناسی موجب پیدایش حفره‌های وسیع و طولانی به نام غار شده‌اند. کوه برف "پیر" یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی روستا است که در زمستان پوشیده از برف می‌شود و چشم‌انداز بسیار زیبایی می‌یابد. این کوه برای علاقمندان به کوهنوردی محیطی مناسب و جذاب است. بنای عمارت قلعه دزک از جمله آثارتاریخی جالب و دیدنی روستا است. قلعه دزک، توسط لطفعلی‌خان" امیر مفخم بختیاری" با تأثیر پذیری از معماری قصرهای اروپایی ساخته شده است. جالب‌ترین قسمت این قلعه، تالار سفره‌خانه و اتاق آیینه آن است. وسعت این قلعه 5076 متر مربع و 2 طبقه است. علامه علی اکبر دهخدا در زمان انقلاب مشروطه، مدتی در این قلعه زندگی کرده است. روستای دزک از طریق شهرهای فارسان، شهرکرد، شلمزار و بروجن با جاده آسفالت قابل دسترسی است.

روستای سوادجان سومین روستای بزرگ بخش سامان بوده که در حاشیه محور اصلی رودخانه زاینده رود قرار گرفته است، این روستا دارای پتانسیل‌های خاص بوده که می‌توان به قابلیت‌های گردشگری و تاریخی آن اشاره نمود همچنین بخاطر قابلیت‌های فرهنگی، بافت روستا، اکوتوریسم و وجود باغ‌های سرسبز و درختان سر به فلک کشیده در حاشیه زاینه رود به عنوان یکی از روستاهای برگزیده هدف گردشگری کشور انتخاب شده است. این روستا از 2 قسمت بافت قدیم و جدید ساخته شده که بافت قدیم آن را دالان‌های زیبا و قدیمی به قدمت افزون بر 600 سال که مربوط به دوره صفویه است و بافت جدید را ساختمان‌های نوساز تشکیل می‌دهند.

این روستا در ابتدا به نام قره‌باغ(باغ سیاه) بوده که بنا به روایات بزرگان، ساکنان اصلی آن از ایل "شاهسون آذربایجان" بوده که در زمان شاه عباس اول پس از انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان در این مکان سکونت گزیدند. این روستا از سمت شمال شرقی به کوه" برون قوش" محدود می‌شود و رودخانه زاینده‌رود در حاشیه غربی آن جریان دارد. روستای سوادجان از سطح دریا 1900 متر ارتفاع دارد و آب و هوای آن در بهار و تابستان دلپذیر و در زمستان، سرد و خشک است.

سوادجان از 2 جزء سواد و جان تشکیل شده که سواد به معنی علم و روستا و جان یا گان به معنی مکان و جا است بنابراین سوادجان یعنی جایی که علامت روستا دارد. عده‌ای هم معتقدند که مردم این شهر باسواد بوده و سواد را به اندازه جان خود دوست داشته‌اند به همین خاطر سوادجان نامیده شده است. سوادجان از روستاهای قدیمی استان است که تاریخ شکل‌گیری این روستا به اوایل دوره صفوی مربوط می‌شود.

ساکنین امروزی روستای سوادجان از اعقاب قزل باشان شاهسون هستند که پس از انتخاب اصفهان به پایتختی همراه شاه عباس صفوی از آذربایجان به این ناحیه مهاجرت کرده‌اند. روستای سوادجان با داشتن موقعیت دره‌ای و ساحلی و بافت تاریخی و دالان‌های سرپوشیده معابر دارای ارزش گردشگری و تفرجگاهی است.

عمده‌ترین جاذبه‌های طبیعی این روستا در تنوع پوشش گیاهی و حیات وحش پیرامون روستا جلوه‌گر شده است. باغات انبوه میوه در روستای سوادجان از جاذبه‌های ارزشمند طبیعی به شمار می‌آیند به ویژه در فصل بهار بر زیبایی‌های روستا می‌افزاید.

غار آهکی و کوه محلی قیس از دیگر جاذبه‌های طبیعی این روستا است.فضای اطراف این غار آهکی از گل‌ها و گیاهان خودرو پوشیده شده است. زیارتگاه‌" سید سلیمان" مورد احترام مردم روستا است و برخی مراسم عمومی از جمله عزاداری‌های ایام محرم در آن برگزار می‌شود.

کوه چهل‌خشت یکی از ایل راه‌های کوچ عشایر است. طبیعت بکر و چشم انداز سرسبز، فصل‌های بهار و تابستان آن را به پدیده‌های حیرت‌انگیز تبدیل کرده است. روستای سوادجان از طریق شهرکرد، بن، سامان و چادگان با جاده آسفالت قابل دسترسی است.

همچنین می‌توانید متن عربی این گزارش را در اینجا مشاهده کنید.

گزارش از رقیه عسگری

انتهای پیام/

طبیعت چهارمحال و بختیاری