بافتهای فرسوده شهری در فرآیند زمانی طولانی مدت شکل گرفته و تکوین یافته و امروزه در محاصره تکنولوژی عصر حاضر و توسعه شهری جدید گرفتار شده است.
اگرچه این بافت در گذشته به مقتضای زمان دارای عملکردهای منطقی و سلسله مراتبی بوده ولی امروزه از لحاظ ساختاری و عملکردی دچار کمبودهایی شده و آن گونه که باید و شاید نمی تواند جوابگوی نیاز ساکنین خود باشد.
زندگی در چنین مکانهایی با افسردگی، اغتشاش، هرج و مرج و فقدان مشارکت اجتماعی همراه است و در یک کلام زندگی سالم شهری جریان ندارد براین اساس یکی از ضرورتهای مهم شهر و شهرنشینی عصر حاضر بهسازی و نوسازی این بافت های شهری است.
شهرها به عنوان مرکز تجمع و تراکم قدرت سیاسی و اقتصادی جامعه، غالبا گستره وسیعی از جاذبه های تاریخی، فرهنگی و تسهیلات شهری را در خود جای داده اند.
بافت های قدیمی در شهر می تواند به عنوان جاذبه های تاریخی در نظر گرفته شوند که نه تنها جذابیت و انحصار خاصی به شهر می بخشد، بلکه امتیاز گردشگری برای این شهر محسوب می شود.
شهرهای همچون شیراز و اصفهان در ایران از چنین امتیازی برخوردار هستند؛ یعنی بافت قدیمی در این شهرها نه تنها زیبایی خاصی به چهره آن بخشیده است بلکه منبع درآمدی از لحاظ گردشکری برای آن ایجاد شده است.
سنندج به عنوان شهری میانه اندام در ارتباط با گردشگری شهری توان های خاصی را دارد و با وجود آنکه جمعیتی بالغ بر 500 هزار نفر دارد اما هنوز به طور کامل توسعه نیافته است.
نابسامانی بافت قدیمی در شهر سنندج از یک سو و ساخت و سازهای غیر مجاز و بدون برنامه از سوی دیگر که منجر به گسترش حاشینه نشینی شده است، چهره شهر را بسیار مخدوش کرده و سنندج با قدمت 400 سال پیشینه شهرنشینی را شبیه به روستایی بزرگ کرده است.
در واقع با وجود آنکه سابقه شهرنشینی در سنندج قدمت 400 ساله دارد و جاذبه های تاریخی-یادمانی و توان های فرهنگی-هنری این شهر گواه بر این ادعاست اما همچنان بعد از سال ها و در دوران مدرن شهرنشینی از بافت قدیمی برخوردار بوده و همچنان محروم از پارامترهای نوین مدیریت شهری است.
عکس های ماهواره ای ذیل از شهرهای مختلف دنیا گرفته شده و با مقایسه اندکی بین بافت شهری آنها و بافت شهری سنندج می توان دریافت که چه اندازه در دنیای مدرن با اصول و پارامترهای نوین شهرسازی در دنیا فاصله داریم.
بافت شهری ایلفورد انگلستان
بافت شهری سانفرانسیسکو
بافت شهری پاریس
بافت شهری کپنهاگ دانمارک
بافت شهری سنندج
بافت شهری سنندج
بافت شهری سنندج
بافت شهری سنندج
بافت شهری سنندج
بافت شهری سنندج
موضوع بهسازی بافتهای فرسوده شهرها در یکی دو دهه اخیر مورد توجه برنامه ریزان و مدیران شهری قرار گرفته و کم و بیش اقدام هایی هم در این زمینه انجام شده است ولی می توان ادعا کرد که خارج از روح سود جویانه که در اکثریت طرح های بهسازی و نوسازی شهری حاکم بوده، اکثر آنها به سرانجام نرسیده و با مشکلات زیاد و توقف های طولانی روبرو بوده اند.
برای انسجام بخشی و نظام مند ساختن بافت های شهر که به دلایلی چون عدم توجه لازم مدیریت شهری و یا رشد سریع شهر، در حال تخریب و فرسودگی است مدیریت شهری می تواند با شناخت نیازها، تنگناها، توان ها و فرصت های احیای بافت فرسوده از طریق تشریک مساعی و توانمندسازی ساکنین به ایجاد محیطی شایسته برای سکونت ساکنین محلی اقدام نماید.
