اسما محمودی: سال ۸۲ بزرگترین بنای خشتی جهان بر اثر زمین لرزه چنان لرزید که ۷۰ درصد از این ارگ بزرگ با خاک یکسان شد.
باستان شناسان می گویند که روند بازسازی این ارگ تاریخی طی ۱۳ سال گذشته بزرگترین پروژه مرمت بناهای تاریخی ایران بوده است هر چند در سال های ابتدایی عملیات مرمت این بنای تاریخی برخی از کشورها همکاری داشتند و کارشناسان خود را برای مرمت بخش هایی از این بنا به بم فرستادند و حتی اعتبار برای مرمت ارگ بم اختصاص داده اند اما با گذشت زمان حضور کارشناسان و کمک های خارجی بسیار کمرنگ شد و مرمت ارگ بم با اعتبار مستقیم از سازمان میراث فرهنگی و زیر نظر پایگاه میراث جهانی ارگ بم به صورت مشخص دنبال شد.
در جریان بازسازی ارگ بم که از آن به عنوان کاربلد شکافی تاریخ یاد می شود مطالعات گسترده ای صورت گرفت و نتیجه ساعت ها صرف وقت و مطالعات گسترده باستان شناسان، بازسازی بخش های عمده ای از این بنای تاریخی است
در جریان بازسازی ارگ بم که از آن به عنوان کاربلد شکافی تاریخ یاد می شود طرح های و مطالعات گسترده ای صورت گرفت و نتیجه ساعت ها صرف وقت و مطالعات گسترده باستان شناسان، بازسازی بخش های عمده ای از این بنای تاریخی است.
۹۹ درصد از بنای ارگ بم آواربرداری شد و مطابق مستندات ارگ بم با دقت مجدد بازسازی شد و پس از سال های افت جذب گردشگر این ارگ مجددا به صدر مکان های گردشگرپذیر استان کرمان و کشور بازگشته است.
برای بازسازی این قلعه تاریخی پس از مطالعات گسترده خشت های مقاوم در مقابل زمین لرزه ساخته شده بطوریکه با استفاده از مصالح بومی و برگ های نخل خشت هایی تولید شد که مقابل زمین لرزه مقاوم هستند و ارگ با استفاده از همین خشت ها ساخته شد.
کمبود اعتبار گریبان ارگ را گرفت
هر چند مشکلاتی از جمله کمبود اعتبار به خصوص در سال های اخیر گریبان ارگ بم را گرفته است اما کار مرمت همچنان ادامه دارد.
کمبود اعتبار در این پروژه عظیم مرمت به حدی بود که ماه های ابتدایی سال جاری کارگران متخصصی که در این ارگ در حال کار بودند حقوق دریافت نکرده بودند اما پس از رفع این مشکل در نهایت کار بازسازی با جدیدت بیشتری دنبال شد.
مدیر پایگاه میراث جهانی و منظر فرهنگی بم در خصوص آخرین وضعیت این بنای تاریخی اظهارداشت: طی روزهای اخیر اقدامات قابل توجهی در ارگ بم انجام شده است و خوشبختانه قسمت های حساسی از این ارگ تاریخی که باقیمانده بود در حال بازسازی و کار به خوبی در حال انجام است.
بازسازی یکی از بزرگترین دروازه های ارگ
افشین ابراهیمی گفت: پس از ماه ها مرمت و بازسازی دروازه سوم ارگ نیز به پایان رسیده است.
وی افزود: این بخش از ارگ تاریخی بم یکی از بزرگترین سازه های مجموعه قلعه تاریخی بود که سه ماه زمان صرف بازسازی این بخش شد.
ابراهیمی افزود: راه اندازی کارگاه خاص و تخصصی و با به کار بردن افراد کاملا متخصص یکی از اقداماتی بود که برای بازسازی دروازه سوم ارگ انجام شد.
راه اندازی کارگاه خاص و تخصصی و با به کار بردن افراد کاملا متخصص یکی از اقداماتی بود که برای بازسازی دروازه سوم ارگ انجام شد
وی پروژه بازسازی ارگ بم را دارای پیچیدگی ها و موانع مختلف دانست و افزود: ساعت ها مطالعه و تحقیق و کار، کارشناسی انجام شده است تا بخش های عمده ای از این بنا بازسازی شده است و مسلما حمایت و صرف اعتبار به موقع می تواند در پیش برد کار تاثیر گذار باشد.
مدیر پایگاه میراث جهانی و منظر فرهنگی بم گفت: در واقع دروازه سوم ارگ در داخل ارگ بم قرار داشت.
وی مرمت بخش حاکم نشین را یکی از مراحل سخت کار دانست که در حال انجام است و دروازه سوم نیز در نزدیکی بخش حاکم نشین قرار گرفته است.
ابراهیمی خاطرنشان کرد: در حال حاضر تمرکز ما روزی بازسازی دروازه اصلی، بخش منتهی به حاکم نشین و خانه حاکم نشین است.
وی گفت: برای بازسازی این بخش از بنا به صورت ویژه ۵ کارگاه مختلف تجهیز و راه اندازی شده است و افراد خبره در حال کار در این بخش ها هستند.
مقاوم سازی ارگ بم از اهمیت ویژه برخوردار است
وی گفت: نباید فراموش کرد که این بنا در زمین لرزه ۷۰ درصد تخریب شده بود و بازسازی ارگ نیاز به کار و زمان بسیار دارد.
مدیر پایگاه میراث جهانی بم گفت: با توجه به زلزله خیز بودن شهر بم باید به این نکته توجه می شد که در کنار بازسازی این بنا باید مقاوم سازی را نیز در دستور کار داشته باشیم.
وی افزود: حاکم نشین در واقع یکی از زیباترین و پیچیده ترین بخش های مرمت از لحاظ معماری و فنی است و در بلند ترین بخش از ارگ قرار گرفته است.
ابراهیمی ادامه داد: کارهای تخصصی و مرمت در حال انجام است اما مسئولان باید بدانند حمایت آن ها از مجموعه و اختصاص به موقع اعتبارات در ادامه مثبت روند کار بسیار تاثیر گذار است.
فرماندار بم اظهارداشت: بازسازی ارگ بم از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است و مردم این شهر برای ارگ ارزش خاصی قائل هستند.
رضا اشک افزود: خوشبختانه در سال جاری بخشی از مشکلات مالی مرمت این ارگ با همکاری میراث فرهنگی برطرف شده است و در استان کرمان نیز همکاری و همراهی برای بازسازی این بنا انجام شده و ادامه خواهد یافت.
اشک افزود: در بازسازی شهر نیز سعی شده که منظر شهر نیز که ثبت جهانی است حفظ شود و در این مسیر آماده همکاری با میراث فرهنگی هستیم.
وی با اشاره به بازدید از این بنای تاریخی گفت: خوشبختانه روند بازدید گردشگران از این بنا صعودی است و گردشگران خارجی و داخلی فراوانی در تمام ایام سال در بم حضور دارند و زیرساخت های مناسبی نیز برای توسعه گردشگری در شهرستان وجود دارد و بازسازی این ارگ می تواند روند جذب گردشگر را نیز توسعه بخشد.
ارگ بم به عنوان بزرگترین بنای خشتی جهان ثبت آثار جهانی یونسکو است و عنوان جذاب ترین بنای تاریخی استان کرمان از دیدگاه گردشگران را به خود اختصاص داده است و طابق اظهار نظر باستان شناسان حداقل دو هزار سال قدمت دارد.
