زهرا بهرامی: ۱۲ اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۳ بود که استاد محمدرضا لطفی، نوازنده پیشکسوت تار، سه‌تار، کمانچه و دف براثر بیماری سرطان درگذشت و پیکر وی به زادگاهش گلستان منتقل و سه روز بعد در محله سبزه مشهد در دل بافت تاریخی گرگان تدفین شد.
در مراسم تدفین استاد لطفی، حسن صادقلو، استاندار گلستان از ساخت مجتمع فرهنگی و هنری در جوار مقبره استاد خبر داد و امید می‌رفت باوجود کمبود در فضاهای فرهنگی در گلستان و به‌ویژه خبری مرکز استان این پروژه به‌سرعت اجرایی شود.
هنوز چند روز تا مراسم چهلم استاد زمان باقی بود که عده‌ای از گرگان دوستان، در صحن علنی شورای شهر گرگان حاضر و نسبت به بی‌مهری‌های صورت گرفته به مزار استاد اعتراض کردند. این اعتراض وضعیت ساماندهی مزار استاد لطفی را وارد فاز جدیدی کرد و مسئولان شهری با برگزاری چند جلسه مشترک از اجرای طرح باغ مزار و مجتمع فرهنگی استاد در سبزه مشهد خبر دادند.
اما پاییز سال گذشته و با گودبرداری و ساخت مجتمع تجاری در ضلع جنوبی مقبره استاد لطفی توسط اداره کل اوقاف و امور خیریه گلستان، در سکوت بسیاری از مسئولان و متولیان، اعتراض گرگان دوستان به‌جایی نرسید و بی‌سروصدا ساخت مجتمع فرهنگی و هنری که قرار بود پاتوقی برای هنرمندان و هنر دوستان باشد، منتفی شد.
حالا کمتر از ۲۰ روز تا دومین سالگرد فوت استاد لطفی زمان باقی است و شاهد ساماندهی فضای پیرامون مزار استاد لطفی و فنس کشی در بخشی از محدوده محله تاریخی سبزه مشهد هستیم.
باغ مزار استاد نیازمند متولی است
چندوچون این ساماندهی را از مدیر دفتر بهسازی و احیاء بافت تاریخی گرگان که نماینده شرکت عمران و بهسازی در گلستان است، جویا شدیم و حسین کتولی گفت: ساماندهی مزار و اجرای باغ مزار استاد لطفی نیازمند متولی است که تمام مسئولیت آن را بپذیرد، اما تاکنون مزار استاد متولی خاصی ندارد.
وی افزود: هرچند پس از دفن استاد دستگاه‌های مختلفی ورود پیداکرده‌اند اما با فشارهای موجود از سوی افراد مؤثر و رسانه‌ها، هنوز هیچ دستگاهی مسئولیت ساماندهی و اجرای باغ مزار استاد لطفی را نپذیرفته است.
کتولی که تقریباً عضو ثابت تمام جلسات تصمیم‌گیری برای ساماندهی مزار استاد لطفی طی دو سال گذشته بوده است، ادامه داد: پس از فوت استاد، شورا و شهرداری گرگان به‌عنوان نخستین دستگاه و سپس اداره کل فرهنگ و ارشاد به این موضوع ورود کردند و پس از آن راه و شهرسازی از یک مقطعی با تغییر رویه و تعریف جدید از ارتباطش با این مقوله توسط دفتر بهسازی و احیاء بافت تاریخی گرگان و ... به این موضوع ورود کرد، اما هنوز هیچ‌یک از این دستگاه‌ها برای ادامه کار، مسئولیت مدیریت و هزینه کرد برای ساماندهی کامل باغ مزار استاد را نپذیرفته‌اند.
مدیر دفتر احیاء و بهسازی بافت تاریخی گرگان اضافه کرد: تاکنون جلسات متعدد با حضور نمایندگان اداره کل فرهنگ و ارشاد، خانه هنرمندان، مجموعه عمران و بهسازی به نمایندگی از راه و شهرسازی، اوقاف، خانواده استاد و ... تشکیل‌شده اما در کنار انتظاراتی که مردم‌دارند مهم است مدیریت این گروه عملیاتی توسط یکی از دستگاه‌ها پذیرفته شود و مجموعه تصمیم‌گیری‌ها برای انجام و اتمام این پروژه، پیگیری شود.
کتولی متذکر شد: برای به ثمر رسیدن این موضوع، باوجود ساخت مجموعه تجاری توسط اوقاف در جوار مزار استاد لطفی، بازنگری در طرح، تعیین تکلیف تملک‌ها، اجرا و بهره‌برداری در دو حوزه زمانی کوتاه و بلندمدت نیاز است.
طرح باغ مزار نیازمند بازنگری است
وی خاطرنشان کرد: ابتدا باید طرح باغ مزار موردبازنگری قرارگرفته و در اسناد بالادستی درراه و شهرسازی و کمیسیون ماده ۵ به تصویب برسد.
وی یادآور شد: بازنگری در طرح نیازمند مشاور جدید است و در کنار آن تملک قطعه‌های اطراف محلی که استاد دفن شده با کاربری فضای سبز ضروری است.
کتولی بابیان اینکه بخش تملکات با تعیین ردیف اعتباری در شورا و شهرداری میسر است، تصریح کرد: باغ مزار مطابق تصمیمات گرفته‌شده در مساحتی حدود ۴ هزار متر به‌عنوان فضای سبز اجرایی می‌شود و تاکنون فقط دو هزار و ۲۰۰ متر آن تملک شده است.
مدیر دفتر احیاء و بهسازی بافت تاریخی گرگان با یادآوری اینکه یک هزار و ۸۰۰ متر زمین باید توسط شهرداری تملک شود، اظهار کرد: همچنین ساختمانی در ضلع شمالی مزار قرارگرفته که بخشی از آن تاریخی است و باید مجوز لازم از تهران برای تملک و مرمت این بنا به‌عنوان فضای پشتیبانی باغ مزار از سوی شرکت عمران و بهسازی اخذ شود.
وی همچنین گفت: آنچه تاکنون بیان شد برنامه بلندمدت است که همچنان نیازمند یک متولی برای پذیرش مسئولیت و پیگیری است اما در بازه زمانی کوتاه‌مدت و تا سالگرد فوت استاد (۱۲ اردیبهشت) بازنگری سریع در طرح و ساماندهی، اجرای بخشی از باغ مزار، حصار کشی و ... انجام می‌شود که بخش اعظم آن در تاکنون توسط واحد فضای سبز شهرداری انجام‌شده است.
کتولی در پایان تأکید کرد: هرچند در یک ماه اخیر با برگزاری جلسات منظم و همکاری خوب شورا و شهرداری گرگان شاهد اتفاقات خوبی در اجرای باغ مزار بوده‌ایم اما تأکید می‌کنم اجرای کامل باغ مزار نیازمند یک متولی مشخص در پذیرش مسئولیت و هزینه کرد است.
باغ مزار استاد مورد بی‌مهری قرارگرفته بود
از صحبت‌های مدیر دفتر احیاء و بهسازی بافت تاریخی گرگان متوجه شدم هم‌اکنون به‌واسطه مالکیت شهرداری بر محوطه اطراف مزار استاد لطفی، اجرای این طرح تنها در قالب فضای سبز میسر است، ازاین‌رو، موضوع باغ مزار استاد را از عضو کمیسیون عمران شورای اسلامی شهر گرگان جویا شدیم. محمدرضا سبطی با پذیرش اینکه در دو سال گذشته بی‌مهری‌های بسیاری نسبت به باغ مزار استاد لطفی صورت گرفته است، گفت: حدود یک سال شورا و شهرداری هیچ‌گونه دخالتی در اجرای طرح باغ مزار نداشتند.
وی افزود: سال گذشته بعد از انجام گودبرداری و ساخت مجتمع تجاری از سوی اوقاف که البته قانونی و با اخذ مجوز انجام‌شده بود، گله‌هایی از سوی عده‌ای از گرگان دوستان در صحن علنی شورا مطرح شد.
سبطی ادامه داد: جلسات مشترکی با اداره کل ارشاد، اوقاف، هیئت‌رئیسه شورا و ... انجام شد و درنهایت دریافتیم تنها راه ساماندهی اجرای باغ مزار است.
وی اضافه کرد: تملک و توسعه باغ مزار نیازمند اعتبارات بود که دو میلیارد تومان آن در بودجه سال جاری دیده شد و بنا داریم دو پلاک در شمال باغ مزار را تملک کنیم.
عضو شورای شهر مرکز استان با تأکید بر اینکه اجازه ساخت مستحدثات در فضای پیرامون مزار استاد نداریم، تصریح کرد: اجرای کامل باغ مزار نیازمند مطالعه گونه شناسی گیاهی هم‌زمان با انجام تملکات است.
سبطی متذکر شد: درگذشته صحبت‌های در مورد ساخت فرهنگسرا و مجتمع فرهنگی به نام استاد مطرح‌شده بود که در بررسی‌ها متوجه شدیم هیچ‌کدام از آن‌ها به صلاح نیست و در آینده در تولیت آن‌ها با مشکل مواجه می‌شویم و درنهایت اجرای باغ مزار باید به تصویب هیئت‌رئیسه برسد.
وی خاطرنشان کرد: این موضوع (اجرای باغ مزار) در هیئت‌رئیسه مطرح‌شده و مورد موافقت قرارگرفته است اما هنوز به تصویب نرسیده است.
سبطی همچنین در خصوص اقدامات صورت گرفته در محوطه اطراف باغ مزار و گل‌کاری‌های انجام‌شده در آن گفت: بخشی از هزینه‌های صورت گرفته با کمک‌های خودجوش شهروندان و دوست داران استاد لطفی انجام‌شده و به‌جرات می‌توان گفت اگر امروز شورا و شهرداری قدمی در راستای ساماندهی مزار استاد و اجرای باغ مزار برداشته است به‌واسطه پیگیری‌های گرگان دوستان بوده است.
از صحبت‌های عضو شورای اسلامی شهر گرگان دریافتیم ساخت مجتمع فرهنگی استاد لطفی در محله تاریخی سبزه مشهد منتفی است این موضوع را از مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی پیگیر شدیم اما تماس‌های مکرر با ایشان و دفتر کارشان برای انجام مصاحبه تلفنی و حضوری بی‌ثمر ماند.
آنچه مسلم است ساخت مجتمع تجاری اوقاف که به گفته مدیریت شهری به‌صورت قانونی صورت گرفته، ساخت مجتمع فرهنگی استاد لطفی را در جوار مزار وی برای همیشه منتفی کرده است، اما همچنان این سؤال باقی است آیا مجتمع فرهنگی استاد لطفی که استاندار گلستان در مراسم تشیع پیکر استاد وعده داده بود در گلستان اجرایی می‌شود؟!
