جزئیات جدید سکه‌های طلایی یافت‌شده در سواحل کلمبیا در اطراف «ثروتمندترین کشتی غرق‌شده جهان» تأیید می‌کند که آنها به گالئون اسپانیایی «سن خوزه»، کشتی گنجی که در سال ۱۷۰۸ هنگام یک نبرد توپخانه‌ای با ناوهای جنگی بریتانیایی غرق شد، تعلق دارند.
طبق گزارش قبلی «لایو ساینس»، گالئون هنگام غرق‌شدن حامل تا ۲۰۰ تُن طلا، نقره و سنگ‌های قیمتی تراش نخورده بود و ارزش امروزی این گنجینه ممکن است تا ۱۷ میلیارد دلار برسد.
«لایو ساینس» نوشت، دولت کلمبیا امیدوار است بخشی از آثار را برای یک موزه اختصاصی که هنوز ساخته نشده است، بازیابی کند. اما مدعیان مخالفی نیز وجود دارند، از جمله دولت اسپانیا که مدعی است لاشه‌های ناوهای جنگی‌اش، هرچقدر هم که قدیمی باشند، مالکیت‌شان همچنان متعلق به اسپانیا است.
نویسندگان مقاله جدید که روز سه‌شنبه (۱۰ ژوئن) در مجله «Antiquity» منتشر شد، شامل محققانی از نیروی دریایی کلمبیا و دیگر نهادهای کلمبیایی هستند. تحلیل آنها شامل بررسی تصاویری است که توسط وسایل نقلیه کنترل از راه دور (ROV) از ده‌ها سکه که اکنون در عمق حدود ۶۰۰ متری اطراف لاشه کشتی پراکنده‌اند، ثبت شده است.
در سال ۲۰۱۵، دولت کلمبیا اعلام کرد که «سن خوزه» را در دریای کارائیب کلمبیا نزدیک شهر کارتاخنا پیدا کرده است و این مشاهدات طی چهار مأموریت ROV در لاشه کشتی در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ انجام شد.
بر اساس مقاله جدید، مشاهدات تأیید می‌کند که سکه‌ها و بقایای لاشه نزدیک به آن بخشی از بقایای کشتی غرق‌شده «سن خوزه» سال ۱۷۰۸ میلادی هستند.
به گفته محققان، ده‌ها سکه طلا، که تعداد دقیق آنها مشخص نیست را در چندین نقطه داخل لاشه کشتی دیده‌اند، که توسط دیگر آثار به جای مانده همچون توپ‌ها و اشیاء روزمره زمانی که کشتی در بیش از ۳۰۰ سال پیش کار می‌کرد، احاطه شده‌اند.
محققان با استفاده از عکاسی با وضوح بالا به دقت سکه‌ها را بررسی کردند و مشخص کردند که قطر متوسط آنها ۳۲.۵ میلی‌متر و وزن احتمالی آنها ۲۷ گرم است.
تصاویر ROV طرح‌های سکه‌ها را نشان داد. یک طرف آنها دارای نوعی از صلیب اورشلیم (یک صلیب بزرگ که توسط چهار صلیب کوچکتر احاطه شده) و یک سپر با تزئین قلعه‌ها و شیرها است. پشت سکه‌ها، «ستون‌های تاج‌دار هراکلس بالای امواج دریا» دیده می‌شود. البته که امواج روی سکه‌ها ویژه «ضرب‌خانه لیما» است.
محققان همچنین اشاره کردند که برخی از سکه‌ها دارای علائم مشخصی هستند که از جمله آنها به علامت‌های یک ارزیاب (کارشناس تست خلوص فلز) از ضرب‌خانه اسپانیایی در لیما می‌توان اشاره کرد.
محققان با تطبیق مشاهدات خود با سوابق دوران استعماری، اعلام کردند که سکه‌ها و سایر آثار به «سن خوزه» تعلق دارند.
«دنیلا وارگاس آریزا» (Daniela Vargas Ariza)، نویسنده اصلی مقاله و باستان‌شناس دریایی در مدرسه ناوبری آلمیرانت پادیلا کلمبیا در کارتاخنا و مؤسسه کلمبیایی مردم‌شناسی و تاریخ در بوگوتا، گفت که این سکه‌های اسپانیایی استعماری اغلب از شمش‌های طلا یا نقره جدا شده بودند.
این باستان‌شناس دریایی در بیانیه‌ای گفت: «سکه‌های نامنظم که با دست کوبیده شده‌اند و به انگلیسی cobs و به اسپانیایی macuquinas نامیده می‌شوند، به مدت بیش از دو قرن به عنوان پول اصلی در آمریکا استفاده می‌شدند.»
ثروتمندترین کشتی غرق‌شده
لاشه کشتی «سن خوزه» یکی از باارزش‌ترین کشتی‌های غرق‌شده‌ای است که تاکنون یافت شده و اختلافات حقوقی شدیدی درباره اینکه چه کسی حق بازیابی آن را دارد، وجود دارد، اگرچه حتی معلوم نیست بازیابی آن امکان‌پذیر باشد. کلمبیا امیدوار است بخشی از این گنج بتواند فروخته شود تا هزینه تلاش باستان‌شناسی برای بازیابی کامل کشتی پرداخت شود، اما قوانین کلمبیا ممکن است فروش هر چیزی را که به عنوان اثر تاریخی محسوب شود، ممنوع کند.
اسپانیا همچنین طبق یک کنوانسیون بین‌المللی درباره «قانون دریا که بیان می‌کند لاشه‌های ناوهای جنگی متعلق به کشور اصلی آنها هستند»، ادعای مالکیت لاشه کشتی و تمام گنجینه‌اش را دارد. اما کلمبیا این کنوانسیون را تصویب نکرده است و منتقدان می‌گویند این بند برای حفاظت از فناوری‌های ناوهای جنگی مدرن است، نه لاشه‌های گنجینه‌هایی که صدها سال قدمت دارند.
«سن خوزه» در تاریخ ۸ ژوئن ۱۷۰۸، هدایت ناوگانی متشکل از ۱۸ کشتی گنج را از کارتاخنا به سمت اروپا برعهده داشت، که توسط گُردانی متشکل از پنج ناو جنگی بریتانیایی مورد حمله قرار گرفت، بریتانیا در آن زمان دشمن اسپانیا در جنگ جانشینی اسپانیا بود.
سه گالئون بزرگ‌تر اسپانیایی با توپ‌های خود پاسخ دادند اما «سن خوزه» هنگامی که انبارهای باروت آن منفجر شد، غرق شد. بیشتر ناوگان اسپانیا به بندر کارتاخنا فرار کردند و خود را به جای امن رساندند.
