یکی از مشکلات جدی در این زمینه، وجود ساختمان‌های بلندمرتبه‌ای است که بدون رعایت استانداردهای ایمنی و مقاوم‌سازی ساخته شده‌اند. این بناها در برابر بحران‌های طبیعی مانند زلزله یا حوادث غیرمترقبه نظیر آتش‌سوزی، فاقد مقاومت کافی هستند. در عین حال، ساختمان‌های قدیمی در مناطق مرکزی و جنوبی شهر نیز به دلیل عمر طولانی و نبود بازسازی اساسی، در شرایطی قرار دارند که هر لحظه احتمال بروز حادثه در آنها وجود دارد.
واقعیت این است که خطر ساختمان‌های ناایمن، صرفاً یک تهدید عمرانی یا مهندسی نیست، بلکه یک تهدید مستقیم برای امنیت و آرامش شهروندان محسوب می‌شود. خانواده‌هایی که در چنین بناهایی زندگی می‌کنند، هر روز با نگرانی از بروز حادثه روزگار می‌گذرانند. این وضعیت نه تنها سلامت جسمی افراد را تهدید می‌کند، بلکه فشار روانی شدیدی نیز بر ساکنان تحمیل می‌کند.
تهدیدی خاموش برای امنیت شهروندان
از منظر مدیریت شهری، شناسایی، پایش و ایمن‌سازی این ساختمان‌ها ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. اما در عمل، موانعی همچون کمبود بودجه، نبود همکاری مالکان و پیچیدگی‌های حقوقی در مسیر نوسازی و مقاوم‌سازی وجود دارد. این تعلل می‌تواند خساراتی به‌مراتب سنگین‌تر از هزینه‌های پیشگیرانه ایجاد کند.
تجربه‌های تلخی همچون حادثه پلاسکو نشان داده‌اند که بی‌توجهی به هشدارها می‌تواند فجایعی جبران‌ناپذیر به بار آورد. از این‌رو، دولت و شهرداری باید با تدوین برنامه‌ای جامع و الزام‌آور، مالکان و سازندگان را ملزم به رعایت اصول ایمنی کنند. در کنار آن، ارائه تسهیلات حمایتی و وام‌های بازسازی نیز می‌تواند انگیزه‌ای برای نوسازی بافت‌های فرسوده باشد.
در نهایت، آینده‌ای ایمن برای پایتخت در گروی تصمیم‌های شجاعانه و اقدامات فوری است. اگر امروز برای شناسایی و مقاوم‌سازی ساختمان‌های پرخطر اقدام نشود، فردا ممکن است شاهد حوادثی باشیم که خسارات انسانی و مالی آن قابل جبران نباشد. امنیت شهری نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی حیاتی است که بی‌توجهی به آن، آینده میلیون‌ها شهروند را به خطر می‌اندازد.
ضرورت عزم جدی برای مقابله با بحران
معاون پیشگیری سازمان آتش‌نشانی تهران از شناسایی ۷۸ هزار و ۹۰۹ ساختمان ناایمن در پایتخت خبر داد و تاکید کرد که از این تعداد وضعیت ۶۰ ساختمان در شرایط بحرانی قرار دارد.
کامران عبدولی در تشریح وضعیت ساختمان‌های ناایمن پایتخت گفت: از کل ساختمان‌های ناایمن پایتخت، بیشترین تعداد مربوط به واحدهای تجاری، پس از آن مسکونی و اداری است. ۲۸ هزار و ۳۵۴ ساختمان تجاری ناایمن در تهران وجود دارد. همچنین ۴ هزار و ۸۰۰ واحد صنعتی، ۴ هزار و ۹۴۶ انبار و ۴ هزار و ۴۹۶ ساختمان با کاربری تجمیعی در لیست ساختمان‌های ناایمن قرار دارند. عبدولی افزود: سازمان آتش‌نشانی طی سال‌های گذشته این ساختمان‌ها را به ساختمان‌های بحرانی، پرخطر، متوسط و کم‌خطر تقسیم‌بندی کرده است. در ابتدای سال گذشته تعداد ساختمان‌های ناایمن پایتخت برابر ۱۲۹ مورد بود که در شرایط کنونی به ۶۰ مورد کاهش یافته است.
معاون پیشگیری سازمان آتش‌نشانی تهران تاکید کرد: این ۶۰ ساختمان همچنان در دستور کار سازمان قرار دارند و اقدامات قانونی و قضایی برای آنها انجام شده است. شهرداران نواحی مسوول پیگیری ساختمان‌های تحت پوشش خود هستند و بسیاری از این ساختمان‌ها در حال عقد قرارداد با شرکت‌های پیمانکاری برای نصب سیستم‌های اعلام و اطفای حریق و ایمن‌سازی برق و سایر اقدامات ایمنی هستند. بخش عمده ساختمان‌های بحرانی پایتخت تجاری و در بازار تهران هستند.
عبدولی با اشاره به اینکه انتظار می‌رود تا پایان سال، تعداد ساختمان‌های بحرانی به حداقل نزدیک شود، افزود: بخش عمده ساختمان‌های بحرانی تجاری هستند که اغلب در بازار تهران قرار دارند. از مجموع ۶۰ ساختمان بحرانی، ۳۴ مورد ساختمان تجاری، ۱۳ ساختمان مسکونی قدیمی، دو مرکز اقامتی، دو انبار و چهار بیمارستان وجود دارد.
