رکود اقتصادی را میتوان مهمترین عامل در مشکلات امروز صنایع مختلف کشور دانست و در این میان یکی از صنایعی که در این زمینه دچار مشکلات جدی در چند سال اخیر شده، صنعت ساختمان است که نفس آن به نفس بازار مسکن گره خورده است. رکود بازار مسکن عاملی شد تا بسیاری از تولیدکنندگان صنایع ساختمانی یا ورشکسته شوند و یا در آستانه ورشکستگی قرار گیرند.
آمار و ارقام نشان میدهد که بالغ بر سیصد هزار نفر در بخشهای مختلف صنعت ساختمان مشغول به کار هستند و رکود صنایع ساختمانی موجب بیکاری تعداد زیادی از افراد در این حوزه، خواهد شد.
در وضعیت کنونی بسیاری از صنایع ساختمانی با حداقل ظرفیت تولید، فعالیت میکنند. واحدهای تولیدی مصالح ساختمانی مانند سیمان، آجرماشینی و شیرآلات یا صنوف عرضهکننده لوازم بهداشتی، کاشی، سرامیک، شوفاژ و سنگهای طبیعی و مصنوعی از جمله مشاغلی محسوب میشوند که از رکود بخش مسکن و کسادی فضای کسب و کار بیشترین لطمه را خورده و با کاهش شدید ظرفیت تولید با تعطیلی، ورشکستگی و تعدیل نیرو مواجه شدهاند.
همه ما منتظر خروج از رکود بازار مسکن هستیم اما فراموش نکنیم که اولا این خروج در صورت مهیا شدنِ همه شرایط آرام آرام و طی دو سال آینده صورت میگیرد و دیگر اینکه چه ضمانتی برای رونق ساختمان سازی است؟ آیا سرمایه گذاری که چند سال سرمایه خود را در بازار مسکن خوابانده بلافاصله پس از فروش، دوباره در این بازار سرمایه گذاری میکند؟
برای بررسی بیشتر مشکلات صنایع ساختمانی با چند تن از فعالان این حوزه به گفتوگو پرداختهایم که در ادامه گزارش آمده است؛
حیات صنعت ساختمان در گرو رونق بازار مسکن
حمید محمدی فعال حوزه فروش لوازم ساختمانی اظهار کرد: واقعیت این است که کسادی بازار ساخت و ساز و ساختمان سازی در کشور موجب شده تا فروش بسیاری از واحدهای تولیدی لوازم خانگی نیز افت کند.
وی با بیان اینکه در 2 سال گذشته، 50 درصد کاهش فروش داشتهایم، گفت: در این مدت 30 تا 40 درصد افزایش قیمت بر روی کالاهایمان داشتیم، زیرا کارخانه های مصالح سازی، قیمت ها را بالا بردند و ما نیز مجبور به افزایش قیمت در بازار شدیم.
محمدی با بیان اینکه با ورود رونق به بازار مسکن، صنعت ساختمانی نیز از رکود خارج میشود، گفت: حیات بیش از 60 شغل ارتباط مستقیمی با ساختمان سازی دارد و در صورتیکه این رونق اتفاق بیفتد، بسیاری از واحدهایی که اکنون مشکل دارند، دوباره سرپا میشوند.
این فعال حوزه فروش لوازم ساختمانی یادآور شد: در چند سال گذشته بسیاری از واحدهای صنفی مربوط به ساختمان سازی تعطیل شده و کارگران بسیاری، بیکار شدهاند.
تقویت صادرات، راه برون رفت از رکود صنایع ساختمانی
اصغر جهانشاهی، از فعالان و توزیع کنندگان مصالح ساختمانی در غرب استان تهران در ارتباط با راهکارهای برون رفت از مشکلات ناشی از رکود صنایع ساختمانی گفت: خروج مسکن از رکود، مهمترین و تأثیرگذارترین مولفه در رونق صنعت مذکور محسوب میشود.
وی افزود: ارائه تسهیلات کم بهره و ارزان قیمت به فعالان این حوزه، ضرورتی دیگر است که باید مورد توجه قرار گیرد و تحقق آن در کوتاه مدت و میان مدت، بار و فشار مشکلات مالی و اقتصادی تولیدکنندگان را کاهش میدهد.
جهانشاهی بیان کرد: افزایش گستره تعاملات، شناسایی و ارتباط با دیگر بازارها درنقاط دیگر جهان از الزاماتی است که انتظار میرود با بسترسازی دستگاههای دولتی محقق شود که به طور حتم حصول این امر و توسعه صادراتِ محصولاتِ مذکور، جبران کننده بخش قابل توجهی از کاستیها و ناسارییهای فعلی خواهد بود.
وی یادآور شد: ظرفیتهای اشتغالزایی بازار کاشی و سرامیک، بسیار قابل توجه است و امید آن میرود در سالی که به حمایت از کالای ایرانی مزین شده، شاهد دستیابی به موفقیتهای هر چه بیشتری در این خصوص باشیم که قطعا توفیق در عرصه مذکور در تسهیل تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی نیز تأثیرگذار خواهد بود.
تأثیرمنفی تعطیلی ساخت وسازبر دیگر مشاغل
رحمتالله پورموسی کارشناس صنعت بیان کرد: تعطیلی ساخت و سازها و بیکاری کارگران ساختمانی بر دیگر مشاغل تأثیر منفی گذاشته و از نظر تولید مشکلاتی را ایجاد کرده است.
وی افزود: اگر صنعت ساختمان کند و یا متوقف شود، دیگر مشاغل را دچار مشکل کرده و در این میان ضربه نخست به کارگران در عرصههای مختلف وارد میشود.
پورموسی از صنعت تولید سیمان، آهن، آجر، شن، سیم و کابل و شیرآلات و دیگر صنایع کاربردی در صنعت ساختمان به عنوان مشاغلی که تحت تأثیر ساخت و ساز قرار دارند، نام برد و افزود: متأسفانه به کارگیری نخستین راهکارها در حل مشکلات اقتصادی کشور، منجر به ضربه زدن به کارگران و بیکاری آنان میشود.
کارشناس صنعت ادامه داد: مشکلات بنگاههای اقتصادی را میتوان تا حدودی رفع کرد اما در این میان نخستین آسیب به کارگران وارد میشود.
وی، راهکار اصلی رفع مشکلات ساختمانسازی را خروج آن از وضعیت رکود و تعیین تکلیف وضعیت صنعت ساختمان دانست و گفت: دولت میتواند با برداشتن موانع اقتصادی به صنعت ساختمانسازی رونق دهد.
پورموسی افزود: اکتفا نکردن به بازار داخل و یافتن بازارهای خارج از کشور یکی از راهکارهای رفع این مشکل است. ما باید به سمت تولید رقابتی پیش برویم و در این میان تنها به فکر بازار داخلی نباشیم. این امر با به کارگیری سیستم مدیریتی قوی، اصلاح نظام مالیاتی، همیاری بانکها و جلوگیری از ورود کالاهای چینی محقق میشود.