شرکت خطوط گاز طبیعی اسرائیل (INGL) جزئیات توافق جدید برای صادرات گاز به مصر را اعلام کرده و از برنامه ایجاد یک خط لوله جدید برای انتقال حجم بالای گاز به این کشور خبر داده است.روزنامه «جروزالم پست» دیروز یکشنبه گزارش داد که این شرکت با سه شرکت اصلی صادرکننده گاز، شامل شرکت‌های «تامار»، «لویتان» اسرائیلی و «انرجین» انگلیسی، به توافق رسیده تا خط لوله‌ای جدید به ارزش ۲ میلیارد شیکل (معادل ۶۰۹ میلیون دلار) برای صادرات گاز توسعه دهند. این قرارداد ۳۵ میلیارد دلاری، صادرات حدود ۱۳۰ میلیارد متر مکعب گاز از میدان لویاتان در سرزمین های اشغالی به مصر تا سال ۲۰۴۰ را شامل می‌شود و با وجود وعده‌های مصر برای تبدیل شدن به مرکز صادرات گاز، این کشور در عمل به واردکننده خالص گاز بدل شده است.
طول این خط لوله جدید حدود ۶۵ کیلومتر خواهد بود و مسیر آن بین رمات هوفاف، اشالیم و نیتسانا خواهد بود. پیش‌بینی می‌شود این خط قادر باشد سالانه حدود ۶ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی به مصر منتقل کند.بر اساس بیانیه شرکت اسرائیلی، صادرات این حجم از گاز می‌تواند بیش از ۱۵۰ میلیون شیکل درآمد سالانه برای توسعه بخش گاز طبیعی اسرائیل ایجاد کند. به نوشته جروزالم پست، علاوه بر گسترش صادرات به مصر، این خط لوله به افزایش سرمایه‌گذاری‌ها در بخش گاز، از جمله اکتشاف میادین جدید و توسعه میادین موجود، کمک خواهد کرد.همکاری اسرائیل و مصر علاوه بر مزایای اقتصادی، دارای جنبه‌های ژئوپلیتیک نیز است و می‌تواند موقعیت اسرائیل را به‌عنوان یک قدرت انرژی در منطقه تقویت کند.
این گزارش همچنین اشاره می‌کند که اعلام این پروژه همزمان با آن است که عملیات تعمیر و نگهداری در میدان گاز تامار اسرائیل باعث شد مصر برای تأمین تقاضای داخلی، مجبور به خرید محموله‌های گاز طبیعی مایع شود.شرکت انگلیسی «انرجین» نیز جمعه گذشته از امضای توافق ۱۵ ساله‌ای برای انتقال گاز طبیعی از طریق خط لوله «نیتسانا» خبر داد که اسرائیل را به مصر متصل خواهد کرد.این پروژه در مصر با مخالفت‌هایی نیز مواجه شده است، زیرا برخی فعالان و کارشناسان اقتصادی معتقدند که مصر باید بر میادین گازی خود تمرکز کند و وابستگی به گاز اسرائیل را کاهش دهد. آن‌ها پیشنهاد می‌کنند که مصر به استخراج میادین داخلی خود ادامه دهد یا در صورت نیاز، گاز مورد نیاز خود را از کشورهای دیگر وارد کند تا استقلال انرژی خود را حفظ کند.
اعتراضات داخلی
اقتصاد مصر و معیشت مردم این کشور اما اکنون به جریان گاز از سرزمین‌های اشغالی وابسته شده است و بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی، صنعتی و تولید برق مصر بر میادین گازی شرق دریای مدیترانه متکی شده‌اند. این وابستگی باعث شده خط لوله گاز به ابزاری مهم در روابط اقتصادی با اسرائیل تبدیل شود و عملاً روند عادی‌سازی اقتصادی با رژیم اشغالگر در سطحی گسترده و بدون مانع دنبال شود.همزمان روشن است که این توافق، اسرائیل را در موقعیتی قرار می‌دهد تا از طریق کنترل منابع گاز، بر نهادهای تصمیم‌گیر مصر فشار بیاورد. اکنون روشن شدن کارخانه‌ها، تولید برق و حتی تأمین انرژی خیابان‌ها می‌تواند تحت تأثیر تصمیمات تل‌آویو قرار گیرد و اقتصاد مصر با نوسانات ارزی و صنعتی جدی مواجه شود. اگرچه در غزه آتش‌بس برقرار است، اما اسرائیل همچنان می‌تواند طرح‌ها و فشارهای دیگری در منطقه دنبال کند و پرونده گاز را به ابزاری برای تأثیرگذاری بر سیاست‌ها و امنیت اقتصادی مصر تبدیل کند.
صادرات گاز اضافی به اروپا
کارشناسان معتقدند، احتمالاً اسرائیل قصد دارد گاز اضافی صادر شده به مصر را از طریق این کشور به بازارهای دیگر، به‌ویژه اروپا، منتقل کند. در توافق‌نامه‌ای که در ژوئن ۲۰۲۲ میان اسرائیل، مصر و اتحادیه اروپا امضا شد، هدف افزایش صادرات گاز طبیعی اسرائیل به اروپا از طریق مصر مشخص شده است. در این چارچوب، گاز اسرائیل از طریق تاسیسات مایع‌سازی گاز طبیعی در سواحل مدیترانه‌ای مصر به اروپا ارسال می‌شود. این مسیر به‌ویژه از آن جهت اهمیت دارد که اسرائیل فاقد زیرساخت‌های صادرات مستقیم به اروپا است و تنها مسیر عملی برای صادرات گاز اضافی خود به بازارهای جهانی از طریق مصر می‌باشد.
