در روزهای اخیر، فدرال رزرو آمریکا از طریق ابزار «ریپو شبانه» (Overnight Repo) اقدام به تزریق حجم قابل توجهی نقدینگی به سیستم بانکی این کشور کرده است. این اقدام در شرایطی انجام میشود که ذخایر بانکی آمریکا در حال کاهش بوده و همزمان، فشارهای نقدینگی در آستانه پایان سال میلادی افزایش یافته است. همچنین فدرال رزرو بهتازگی سیاست انقباض ترازنامه (QT) را متوقف کرده است.
این تحولات نشاندهنده بروز تنش در بازار نقدینگی شبانه آمریکا است؛ وضعیتی که معمولا زمانی رخ میدهد که سطح نقدینگی موجود در سیستم بانکی کمتر از حد انتظار بوده و بانکها برای تامین منابع نقدی ناچار به پرداخت نرخهای بهره بالاتر میشوند.رویترز در این رابطه نوشته که بانک مرکزی آمریکا روز دوشنبه در مجموع ۲۵.۹۵ میلیارد دلار از طریق «عملیات ریپو دائمی» به موسسات مالی واجد شرایط وام اعطا کرده است. این رقم، سومین میزان استفاده بالای این ابزار از زمان راهاندازی آن در سال ۲۰۲۱ محسوب میشود. هدف از طراحی این سازوکار، فراهم کردن امکان دسترسی سریع بانکها به منابع مالی با وثیقه اوراق خزانهداری آمریکا یا اوراق رهنی بوده است.
بازارهای پولی معمولا در مقاطع پایانی فصلهای مالی با افزایش نوسانات و فشارهای نقدینگی مواجه میشوند. پیش از این نیز میزان استفاده از این ابزار در اول دسامبر به حدود ۲۶ میلیارد دلار رسیده بود و رکورد تاریخی آن در تاریخ ۳۱ اکتبر با ثبت رقم ۵۰.۳۵ میلیارد دلار به ثبت رسیده است.ابزار ریپو دائمی فدرال رزرو بهعنوان ضربهگیر تنشهای نقدینگی طراحی شده و زمانی وارد عمل میشود که نرخهای وامدهی در بازارهای خصوصی بالاتر از نرخی باشد که فدرال رزرو ارائه میدهد. این سازوکار یکی از ارکان مهم اجرای سیاست پولی و حفظ عملکرد روان بازارهای مالی به شمار میرود.
در همین راستا، فدرال رزرو در اوایل ماه جاری روند کاهش ترازنامه خود را متوقف کرده و همزمان اقدام به خرید اوراق دولتی کوتاهمدت کرده است؛ اقدامی که با هدف مدیریت سطح نقدینگی بازار و حفظ کنترل بر چارچوب هدفگذاری نرخ بهره انجام شده است.
