اهمیت شکل گیری پایه‌های سواد در دوران ابتدایی

احسان طوفانی نژاد، استاد دانشگاه علامه طباطبایی بیان کرد: شکل گیری پایه‌های سواد، از اهداف جدی در دوران ابتدایی است. تعریف سواد در گذر زمان تغییراتی داشته و تاکنون چهار تعریف توسط یونسکو ارائه شده است. تعریف اول سواد، توانایی خواندن و نوشتن است که در دبستان‌های ما تا پایان پایه دوم، دانش آموزان به توانایی پایه خواندن و نوشتن می‌رسند.

او بیان کرد: در تعریف دوم علاوه بر سواد خواندن و نوشتن، توانایی استفاده از رایانه و زبان خارجی نیز اضافه شده است. در بحث رایانه و فناوری، دانش آموزان ما در دبستان از دو بعد ابزاری فناوری و فرایند فکری، با چالش‌های جدی مواجه هستند. بعد ابزاری فناوری به این معنی است که دانش آموزان از فناوری به عنوان ابزاری برای کار‌ها و حل مسائل روزمره خود استفاده کنند. به عنوان مثال در دبستان‌های آمریکا، ارائه‌های دانش آموزان توسط ابزار فناوری انجام می شود. در مرحله بعد دانش آموزان، ایده‌های خودشان را به وسیله نرم افزار‌های ساد‌های مانند Paint و Powerpoint ارائه می دهند. همچنین یکی از مهارت‌های اصلی که در سن دبستان کار می شود تایپ ده انگشتی است.

طوفانی نژاد ادامه داد: بعد دوم، استفاده از فناوری برای فرایند‌های ذهنی است که تحت عنوان مفهومی با عنوان تفکر رایانشی به وجود آمده است. در تفکر رایانشی، فرد مهارت مواجه با یک مسئله، تحلیل و حل آن را کسب می کند. 

او افزود: در دبستان‌های ما متاسفانه به زبان خارجی اهمیت داده نمی‌شود. این عدم توجه در دبستان دوره یک (پیش دبستانی تا سال سوم دبستان) کاملا درست است؛ زیرا دانش آموز در حال تکمیل یادگیری زبان اول خود است. اما در دبستان دوره دوم (سال چهارم تا ششم)، دانش آموزان نیازمند آشنایی اولیه با زبان خارجی هستند.

طوفانی نژاد اظهار کرد: در تعریف سوم یونسکو، افراد باید دوازده نوع سواد داشته باشند؛ که شامل سواد علمی، انرژی، عاطفی، ارتباطی، رسانه های، تربیتی، رایانه های، سلامتی، مالی، نژادی و قومی، بوم شناختی و تحلیلی است. چهارمین و آخرین تعریف سواد، توانایی ایجاد تغییر است. سواد در این تعریف صرفا دانستن و یادگرفتن نیست؛ بلکه انجام دادن است. به این معنی که افراد با استفاده از مطالب یاد گرفته شده؛ توانایی تغییر در زندگی خود داشته باشند.