جوزپ بورل: باید برجام را به مسیر درست برگردانیم

 مسئول سیاست خارجی  اتحادیه اروپا  در صفحه اینترنتی دفتر خود مطلبی درباره روابط این اتحادیه با روسیه منتشر کرد و در آن از لزوم احیای توافق هسته‌ای ایران سخن گفت.

جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا یادداشتی با این عنوان در وبسایت دفتر خود منتشر کرد: «با روسیه چطور سر و کار داشته باشیم؟»

او نوشت: «در سال‌های اخیر روابط با روسیه به طرز شدیدی دچار تنش شده است. روسیه تحت زعامت رئیس‌جمهور (ولادیمیر) پوتین با انتخاب‌های عامدانه سیاست‌هایش هم در داخل و هم در خارج از کشور، خود را از اروپا دور کرده است. ای کاش این انتخاب‌ها متفاوت بودند اما ما باید خودمان را با این واقعیت و همچنین این موضوع که شاید روابط بد اتحادیه اروپا و روسیه شیب تندتری به خود بگیرد، روبرو کنیم».

وزیر خارجه پیشین اسپانیا ادامه داد: «البته ما و روسیه در حضور در یک قاره مشترک اشتراک داریم و این موضوع همچنان در جبهه‌های متعدد، یک عامل حیاتی باقی می‌ماند. در نتیجه با هیچ جایگزینی به جز ترسیم یک رویکرد اصولی، متوازن و استراتژیک (با روسیه) نداریم».

جوزپ بورل ادامه داد: «هفته گذشته شورای اروپا یک بحث مهم درباره روابط اتحادیه اروپا و روسیه داشت و من  بیانیه مشترک درباره روابط اتحادیه اروپا-روسیه را ارائه دادم، سندی که در اختیار کمیسیون اروپا هم گذاشته بودم. در این بیانیه وضعیت موجود در همه روابط ما با وجود همه پیچیدگی‌ها آمده و خواستار اتخاذ یک رویکرد اصولی و استراتژیک با روسیه شده است».

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا سپس روابط این اتحادیه با روسیه را به سه حوزه متفاوت تقسیم‌بندی کرد.

او نوشت: «اول، ما باید اقدامات روسیه در نقض عامدانه قوانین و حقوق بین‌الملل در کشورهای عضو (اتحادیه اروپا) و کشورهای مجاورمان را به عقب پس بزنیم و به صحبت کردن درباره ارزش‌های دموکراتیک ادامه دهیم. اینها مستقیما مسائل مورد نگرانی همه کشورهای عضو سازمان ملل، سازمان همکاری و امنیت در اروپا و شورای اروپا است و فقط به یک کشور خاص منحصر نیست».

جوزپ بورل در توضیح این حوزه، مواضع اتحادیه اروپا و آمریکا علیه روسیه در قبال تحولات اوکراین را تکرار و به مسکو اتهام‌زنی کرد. به نوشته او، «به عقب پس زدن همچنین به این معنا است که ما باید حمایتمان را از اوکراین و تمامیت ارضی، حاکمیت و استقلال این کشور ادامه دهیم. این موضوع همچنین شامل آن می‌شود که همچنان از روسیه بخواهیم مسئولیت‌هایش را بپذیرد و توافقات مینسک (برای پایان درگیری‌ها میان دولت اوکراین و روس‌گرایان حامی مسکو در منطقه شرقی دونباس اوکراین) را اجرایی کند».

این عضو ارشد اتحادیه اروپا ادامه داد: «دوم، ما باید تلاش‌های روسیه برای تضعیف اتحادیه اروپا را مهار کنیم. خود اتحادیه باید مستحکم‌تر، منعطف‌تر و مسنجم‌تر شود. اولین شکل انسجام، حفظ وحدت نظر در میان کشورهای عضو است. اگر کشورهای عضو در بروکسل روی یک موضع مشترک اتفاق نظر داشته باشند اما در پایتخت‌های برخی کشورهای عضو و به صورت دوجانبه یک سیاست متفاوت (با روسیه) دنبال شود، یک اتحادیه اروپای قدرتمند در برابر روسیه همچنان وجود نخواهد داشت».

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در توضیح حوزه دوم، مواضع آمریکا علیه روسیه و اتهام‌زنی‌های غربی‌ها به مسکو درباره حملات سایبری روسیه به دیگر کشورها را تکرار کرد.

بنا بر یادداشت بورل، «ما باید مصوبات اتحادیه اروپا را در همکاری نزدیک با شرکای هم فکرمان برای مقابله با جرایمی از قبیل حملات سایبری که منشا آنها روسیه است، به طور کامل اجرا کنیم. اتحادیه اروپا باید امنیت سایبری، ظرفیت دفاعی و همچنین توانمندی‌های ارتباطاتی خودش را توسعه دهد».

این مقام ارشد اتحادیه اروپا در تقسیم بندی سومین حوزه روابط اتحادیه با روسیه به موضوع توافق هسته‌ای ایران (برجام) و تعامل بروکسل و مسکو در این باره اشاره کرد.

به نوشته او، «سومین و آخرین ستون روابط ما با روسیه، تعامل است. چه دوست داشته باشیم و چه دوست نداشته باشیم، روسیه یک بازیگر بزرگ در صحنه جهانی است و حضور سیاسی خود را در بخش‌های بسیاری از جهان افزایش داده است از قبیل کشورهایی که در آنها منافع اتحادیه اروپا هم در خطر هستند. لیبی، افغانستان، ناگورنو قره باغ و سوریه مثال‌های مشخص این کشورها هستند».

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا سپس تصریح کرد: «من همچنین دارم به ایران و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) هم فکر می‌کنم، توافقی که روسیه هم عضوی از آن است و ما باید آن را به مسیر قبلی برگردانیم (به مسیر قبل از خروج آمریکا از برجام برگردانیم و این توافق را احیا کنیم)».

بورل ادامه داد: «موضوعاتی جهانی وجود دارند که منفعت ما در آنها تعامل با روسیه است چرا که حل نشدن این موضوعات روی همه ما تاثیر خواهد گذاشت. مهم‌ترین این موضوعات ، مساله تغییرات اقلیمی است و مشخص است که در این موضوع، به همکاری نیاز وجود دارد...همه‌گیری (ویروس کرونا) هم نشان داده است که در موضوع سلامت عمومی به همکاری جهانی نیاز است. این ویروس هیچ مرزی نمی‌شناسد و اتحادیه اروپا و روسیه دارای بیش از دو هزار کیلومتر مرز مشترک هستند».

وی افزود: «موضوع سرنوشت ساز این است که ما باید به تعامل با شهروندان و جامعه مدنی روسیه ادامه دهیم. دعوای ما با گزینه‌های انتخابی خط مشی ها و سیاست‌های دولت روسیه است و نه مردم روسیه بنابراین ما باید تعاملات بین مردم (اتحادیه اروپا و روسیه) را تقویت کنیم و این موضوع می‌تواند شامل تسهیل روادید سفر برای جوانان و افراد آکادمیک یا دیگر تبادلات بین مرزی بشود. ما باید به حمایت از جامعه مدنی روسیه و حامیان حقوق بشر ادامه دهیم و در انجام این اقدامات منعطف‌تر و خلاق‌تر باشیم».

یادداشت جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در حالی منتشر شده که او ۳۱ خرداد در مصاحبه‌ با «العربیه» گفت که امیدوار است انتخابات تأثیری بر روند گفت‌وگوهای وین نداشته باشد. به گفته وی اختلافات میان ایران و طرف‌های مذاکره کننده در گفت‌و‌گوها همچنان باقی است. بورل به این رسانه عربستان سعودی همچنین گفت، بازگشت به برجام از سوی همه طرف‌ها مهم‌ترین موضوع برای اتحادیه اروپا است.

وی در مصاحبه با خبرگزاری آلمان درباره سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران و پیروزی آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی اظهارنظر کرد و گفت: «ما روند انتخابات در ایران را به دقت دنبال کردیم و از پیروزی ابراهیم رئیسی مطلع هستیم.»

بورل با بیان اینکه «اتحادیه اروپا آماده همکاری با دولت جدید ایران است»، پیش‌بینی کرد که دولت جدید ایران (به ریاست جمهوری آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی)، مسیر مشابهی با دولت قبلی (دولت حسن روحانی) در حوزه مذاکرات برجام دنبال خواهد کرد