حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، در سخنرانی تلویزیونی خطاب به ملّت ایران: «اینکه میگوییم [مذاکره با آمریکا] به سود ما نیست، برای ما فایده‌ای ندارد، چون طرف آمریکایی پیشاپیش خودش نتیجه‌ی مذاکرات را معیّن کرده؛ یعنی اعلام کرده که مذاکره‌ای را قبول دارد و میخواهد مذاکره‌ای بکند که نتیجه‌ی آن مذاکره، تعطیل شدن فعّالیّتهای هسته‌ای و غنی‌سازی در کشور ایران باشد. یعنی بنشینیم پشت میز مذاکره‌ی با آمریکا و نتیجه‌ی گفتگوهایی که با آنها خواهیم کرد، حرفی باشد که او گفته «باید انجام بگیرد»! این که دیگر مذاکره نیست؛ این دیکته است، این تحمیل است.» ۱۴۰۴/۷/۱از این رو، پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب برای روایت و تحلیل کلان پیروزی جمهوری اسلامی ایران در نبرد تحمیلی ۱۲ روزه اخیر با رژیم صهیونیستی و نقش رهبر معظم انقلاب اسلامی در هدایت کشور، پرونده‌ی «روایت فتح» را مشتمل بر تحلیل کارشناسان عرصه‌های مختلف کشور در این باره، تدوین و منتشر کرده است. در این بخش از پرونده:کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، به اصول سه‌گانه‌ی «عزّت»، «حکمت» و «مصلحت» و معنای حقیقی این اصول در عرصه‌ی مذاکره، روند و فلسفه‌ی مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا، سازوکار تصمیم‌گیری در شورای عالی امنیت ملّی درباره‌ی مذاکره، مفهوم «مذاکره‌ی شرافتمندانه» در برابر «مذاکره‌ی تحمیلی»، تجربه‌ی دو دهه‌ی پرونده‌ی هسته‌ای و ثبات مواضع ایران، فتوای حرمت سلاح هسته‌ای و سیاست شفاف هسته‌ای کشور، تحلیل جنگ دوازده‌روزه و نقش رهبر معظم انقلاب در مدیریت بحران‌ها و ایجاد آرامش اجتماعی پرداخته است.
تشریح ابعاد سه اصل «عزّت»، «حکمت» و «مصلحت» در مذاکرات
سوال: رهبر انقلاب اسلامی سه اصل «عزّت»، «حکمت» و «مصلحت» را به عنوان اصول اساسی در هر گونه مذاکره‌ای مطرح کرده‌اند. نگاه و تحلیل خودتان را در مورد این سه اصل و دیدگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این زمینه را بیان بفرمایید. خرازی: بسم الله الرّحمن الرّحیم. شما می‌دانید که از مؤلّفه‌های قدرت، یکی توانایی دفاعی کشور است. مؤلّفه‌ی دیگر، دیپلماسی قوی یک کشور است. البتّه وضعیّت اقتصاد کشور و رضایت و حمایت مردم نیز از مؤلّفه‌های بسیار مهم به شمار می‌روند تا یک کشور بتواند از حقوق خودش به طور کامل دفاع کند. بنابراین، دیپلماسی یک ضرورت است و همواره در طول تاریخ، از دیپلماسی برای حلّ مسائل و مشکلات یک کشور استفاده شده است. در زمان پیامبر گرامی اسلام هم می‌بینید که با اعزام گروهی از مسلمان‌ها به حبشه و نوشتن نامه‌هایی از سوی حضرت محمّد صلّی‌الله‌علیه‌و‌آله به سران کشورهای دیگر، در واقع دیپلماسی دنبال شد. بنابراین، آنچه مهم است این است که دیپلماسی بر چه اصولی انجام بگیرد. در‌این‌باره، رهبر انقلاب اسلامی سه اصل «عزّت»، «حکمت» و «مصلحت» (۱) را بیان کرده‌اند.
ما اگر در دیپلماسی بر اساس منطق و استدلال‌های استوار تلاش کنیم طرف مقابل را قانع کنیم، در واقع، اصل «حکمت» رعایت شده است. وقتی کاری نکنیم که عزّت کشور خدشه‌دار شود یا ملّت احساس حقارت کند، اصل «عزّت» رعایت شده است. در‌عین‌حال، ایشان «مصلحت» را هم ذکر کرده‌اند؛ زیرا در گفت‌وگوهایی که با کشورهای دیگر انجام می‌گیرد، طبیعتاً ممکن است ضرورت داشته باشد انعطافی نشان داده شود تا به یک نتیجه رسید، آن هم بر اساس توافق «برد ـ برد»؛ یعنی طرفین ضمن توافق، اصل «برابری» را رعایت بکنند تا به نتیجه برسند. در قضایای اخیر هم، قبل از جنگ، این را مشاهده کردیم؛ چرا که اوّلاً پذیرش مذاکره به صورت غیرمستقیم، خودش نشان‌دهنده‌ی «حکمت» بود. سوال: قبل از اینکه رژیم صهیونیستی به ایران حمله کند، ما پنج بار به شکل غیرمستقیم با آمریکایی‌ها مذاکره داشتیم و قرار بود دُور ششم در روز یکشنبه، یعنی دو روز بعد از حمله برگزار بشود. به نظر شما این پذیرش و رفتن پای میز مذاکره‌ی غیرمستقیم با آمریکایی‌ها چه دستاوردی برای ایران داشت؟ در واقع، این چند دُور مذاکره تا حدّ زیادی بازی آمریکایی‌ها درباره‌ی «مقصّر نشان دادن ایران» در زمینه‌ی مذاکره نکردن را خنثیٰ کرد. تحلیل شما در‌این‌باره چیست؟ خرازی: به همین دلیل بود که رهبر انقلاب اسلامی با مذاکره‌ی غیرمستقیم موافقت کردند، چون از ابتدا تردید وجود داشت که واقعاً آمریکایی‌ها بخواهند مذاکره‌ای جدّی بر اساس اصول حاکم بر یک مذاکره‌ی سیاسی انجام بدهند.
