مهدی خورسند، کارشناس مسائل بین‌الملل: 1- ایران و روسیه در قبال تحریم‌ها و فشارهای کشورهای غربی در بسیاری از مواقع در شرایط مشابهی قرار دارند. از طرفی ایران با توجه به تنش‌های موجود در غرب آسیا با رژیم صهیونیستی و تحریم‌های چندین‌ساله ساختاری از سوی کشورهای غربی چالش‌هایی دارد. از سوی دیگر هم روسیه با شروع جنگ اول اوکراین در سال 2014 ذیل تحریم اروپایی‌ها قرار گرفت. ضمن اینکه ایران و روسیه به عنوان دو بازیگر اصلی و مستقل دوران گذار نظم بین‌الملل به حساب می‌آیند که رویکرد چند قطبی در جهان را خواهان هستند و همین موضوع موجب شده که فشارهای دلاری از سوی آمریکا این کشورها را درگیر سازد.
2-با این اوصاف بین ایران و روسیه و همچنین کشور چین، نوعی همگرایی درحال رخ دادن است که در حیطه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، نظامی، فرهنگی و اجتماعی می‌تواند هم جنبه ایجاد و تثبیت اعتماد بین دو کشور را بر قرار سازد هم از سوی دیگر جنبه تحریم‌شکن در برابر فشار غربی‌ها داشته باشد. روس‌ها بعد از سال 2014 به سمت نهادهایی نظیر اتحادیه اقتصادی اوراسیا رفتند تا از این طریق هم همکاری‌های منطقه‌ای را افزایش دهند و هم بتوانند با همگرایی و تقویت ارتباط با سایر کشورها تحریم‌های مختلف غربی‌ها را خنثی کنند.
3-ایران از سال 2019 عضو ناظر این اتحادیه شد و حدود یک سال پیش قرارداد تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا را امضا نمود. در اصل جمهوری اسلامی ایران فضای همکاری خود را در اختیار این نهاد قرار داد و رخداد چنین کاری می‌تواند یک اقتصاد مکمل مطلوب را به دور فشارهای تحریم دلاری برای هم ایران و هم روسیه برقرار سازد. همچنین از لحاظ ترانزیتی، در بعد از جنگ اوکراین، روسیه در یک انحصار ژئوپولوتیکی قرار گرفته است که در این میان یکی از مسیرهای امن، سریع و از دید اقتصادی بصرفه، مسیر ایران است و روس‌ها علاقه‌مندند که از این ظرفیت ایران استفاده لازم را ببرند. ایران می‌تواند انرژی روس‌ها را از شمال دریافت کند و آن را به کشورهایی صادر نماید که خواهان نفت و گاز کشور روسیه هستند.
4-همچنین گفتنی است، یکی از مهم‌ترین حیطه‌های همکاری ایران و روسیه مربوط به نهادها و سازمان‌های بین‌المللی است. بین ایران و روسیه در این مورد یک همگرایی قابل توجهی وجود دارد، به طور مثال از سال 2015 به این سو، روسیه تقربیا در برابر قطع‌نامه‌هایی که علیه ایران صادر شده است، از حق وتوی خود استفاده کرده و در برابر غربی‌ها ایستاده. البته با تمام این اوصاف‌هایی که رفت، یکی از موضوعاتی که می‌تواند همگرایی و همسویی ایران و روسیه را قدرت ببخشد که توان این کشورها را در برابر فشارها افزایش دهد؛ تکمیل کریدورهای ترانزیتی و تجاری و همچنین صادرات محصولات فناوری-مهندسی ایران به حوزه آسیاسی مرکزی و قفقاز است که این حوزه عمق استراتژیک روسیه محسوب می‌شود. گفتنی است حتی موضوع صادرات فناوری ایرانی به خود روسیه نیز قابل تصور و تحقق است.
