«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز پنجشنبه در دانشگاه «پلیتکنیک فدرال لوزان» EPFL درباره نقش دیپلماسی هستهای، چالشهای جهانی و فعالیتهای آژانس سخنرانی و به سوالات حاضران پاسخ داد.
گروسی در این نشست گفت که علاقه جهانی به انرژی هستهای در حال افزایش است و بهجز آلمان که بهطور کامل از انرژی هستهای خارج شده، سایر کشورها یا همچنان از این انرژی استفاده میکنند یا در حال بازنگری سیاستهای خود هستند و تردیدهایشان نسبت به آن کاهش یافته است.
مدیرکل آژانس همچنین تأکید کرد فناوری هستهای تنها به تولید انرژی محدود نمیشود و میتواند در درمان سرطان، مدیریت آب و حفاظت از محیط زیست از جمله کاهش آلودگی پلاستیکی نقش مهمی داشته باشد؛ حوزههایی که بهویژه برای کشورهای در حال توسعه اهمیت دارد.
او با اشاره به بحرانهای سیاسی و خطر گسترش سلاحهای هستهای، از جمله وضعیت نیروگاه زاپوریژیا در اوکراین، تأکید کرد نقش آژانس در چنین موقعیتهایی «حضور و نظارت فعال» بهویژه در کشورهایی مانند ایران است که به ادعای او نگرانیهایی درباره برنامه هستهای آنها وجود دارد.
بدون رژیم بازرسیهای دقیق، امکان بازگشت به اعتماد وجود ندارد!
مدیرکل آژانس در ادامه سخنرانی خود به حملات تجاوزکارانه انجامشده علیه تأسیسات هستهای ایران توسط آمریکا و رژیم صهیونیستی اشاره کرد و گفت: در ژوئن گذشته، شاهد حملاتی به تأسیسات هستهای ایران بودیم. این اتفاق به شکلی تقریباً باورنکردنی بود. توافق برجام که توسط آژانس بینالمللی انرژی اتمی نظارت میشد و محدودیتهایی بر برنامه هستهای ایران اعمال میکرد، به تدریج کنار گذاشته شد. توضیح کامل آنچه رخ داده زمان زیادی میبرد، اما به طور کلی شما از این موضوع آگاه هستید. این مسیر به تدریج رها شد و مسئولیت این موضوع بین طرفین مشترک است و میتواند موضوع بحث باشد. اما در نتیجه، یک درگیری کوتاه و خشونتآمیز رخ داد.
گروسی همچنین گفت: اکنون ما در حال تلاش برای بازسازی اعتماد با ایران هستیم، زیرا بدون اعتماد که از طریق رژیم بازرسیهای دقیق ایجاد میشود، امکان بازگشت به اعتماد وجود ندارد. باید بازرسیها انجام شود وگرنه اعتماد بازسازی نمیشود و خطر باقی ماندن مسئله به صورت نیمهباز میتواند به استفاده دوباره از زور در این درگیریها منجر شود. ما از طریق دیپلماسی آرام و پشتپرده در حال کار روی این موضوع هستیم. در دنیایی که همهچیز در معرض دید است، گفتوگوهای غیررسمی، کانالهای مخفی و مذاکرات محرمانه نقش مهمی دارند و برای جلوگیری از تشدید درگیریها و گسترش خشونت در منطقهای که همین حالا هم از خشونت رنج میبرد، ضروری هستند.