محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی امروز شنبه در آیین رونمایی از سامانه یکپارچه نظارت (سین) گفت: اصلاح نظام بانکی مدت زیادی است که در دستور بانک مرکزی قرار دارد. یکی از کارها این است که نظارت پیشینی داشته باشیم و بتوانیم قبل از اینکه تخلفی صورت بگیرد با اطلاعات تصمیم‌گیری کنیم و اگر بعداً متوجه شویم تخلفی صورت گرفته در زمان مناسب به تخلف رسیدگی کنیم.
وی در خصوص سامانه نظارت سین گفت: این سامانه از ابتدای فعالیتم در بانک مرکزی نگران نظارت بودم قانون بانک مرکزی نیز بخش زیادی به نظارت می‌پردازد پس باید بستری را فراهم می‌کردیم.
فرزین ادامه داد: ما بحث نظارت هوشمند را با استفاده از هوش مصنوعی و قوانین جدید دنبال می‌کنیم. هرچند همه نگرانی ما را پوشش نمیدهد. ما نگرانی‌های زیاد نظارتی داریم. در دهه ۹۰ بانکها تحت فشار زیادی برای تامین مالی قرار گرفتند. الان بخش زیادی از تامین مالی دولت هم روی دوش بانکها قرار گرفته است. نظام بانکی ستون اصلی تامین مالی است.
من گفته ام همان طور که بانکها تخلفی بکند اثر آن زیاد است، تاثیر مثبت زیادی هم دارند. تمام فرآیند تامین مالی و نقل و انتقال پول توسط بانکها صورت میگیرد. بنابراین تاثیر آنها مهم است اگر خطا کنند هم بزرگ است.
وی با بیان اینکه اساسنامه بانکها برای طبقه‌بندی آماده شده گفت: آوردن بانکها در لباس جدید سخت است و یک مقدار طول خواهد کشید. بعدا تکلیف بنگاه‌داری مشخص میشود. اگر بانک توسعه ای شد می‌تواند بنگاه داری کند اما اگر تجاری شد نمی‌تواند.
فرزین با اشاره به اینکه بانک‌هایی که زیاد در بنگاه‌داری هستند سریع خارج شوند، گفت: چون هزینه زیادی برای آنها ایجاد میشود. ما طبق قانون صندوق ضمانت سپرده داریم و تکلیف داریم که بنگاه را بگیریم و ممکن است مجبور شویم کمتر از قیمتی که می‌توانند بفروشند، بگیریم.
فرزین در خصوص سهام‌داران بانک نیز گفت: بانک‌های غیردولتی باید که سهامدار آنچه کسی است. آن فرد اگر قانونش باید از ما مجوز بگیرد. ما بدانیم که در بانک ایکس با چه کسی طرف به عنوان سهامدار هستیم. الان یکی از معضلات ما این است که هر بانکی برای چه کسی است. اگر کسی آمادگی داشته باشد ما می‌توانیم ۳۳ درصد سهام را به او بدهیم و باید پاسخگو هم باشد.
رئیس کل بانک مرکزی بیان کرد: قانون بانک مرکزی فرقی برای سهام دولتی و غیر دولتی نگذاشته است. باید تعیین تکلیف شود.
وی در مورد شمولیت نظام بانکی گفت: بانکها باید خدمات خود را در تمام مناطق ارائه کنند و دسترسی به منابع بانکی در تمام مناطق ایران وجود داشته ضباشد. ما در ایران در بین کشورها وضعیت خوبی داریم. ولی باید خدمات مناسب به همه افراد حقیقی و حقوقی داده شود.
وی با بیان اینکه الان ۶۰ درصد منابع در تهران است، گفت: خدمات باید در همه جای کشور به درستی ارائه شود که شرکتها نخواهند برای کار بانکی تهران بیایند. شعب باید در مناطق محروم بمانند تا محرومیت کاهش پیدا کند.
فرزین با اشاره به موضوع فرایند گزیر بانک آینده بیان کرد: مدت زیادی بود که قصد تعیین تکلیف آن را داشتیم اما امکان‌پذیر نشد.
وی با بیان اینکه ۷ کمیته در هیئت گزیر تشکل شده گفت: به کمیته‌ها گفته‌ام ماهانه باید گزارش در اختیار افکار عمومی قرار بدهید. باید شفاف باشد که چه اقداماتی انجام شده و ما هم نظارت می‌کنیم که گزارش انجام شود.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: حدود ۳۵۰ قلم دارایی شناسایی شده یک هیئت سه نفره از رئیس بانک مرکزی وزیر اقتصاد و دادستان کل کشور تشکیل شده که ما نماینده خود را معرفی کرده‌ایم. قرار کارشناسان دارایی‌ها ارزش گذاری کنند. تعدادی از دارایی‌ها مشتریانی دارد و به خوبی دنبال میشود افکار عمومی هم باید کار را دنبال کند و ما هم وظیفه داریم که گزارش بدهیم.
وی در خصوص موسسه ملل گفت: فعلا ماده ۳۰ در خصوص آن اعمال شده است. ماده ۳۰ یعنی اختیارات مجمع و هیئت مدیره گرفته میشود. سریعاً بعد از اعلام و مصوب شدن در هیئت عالی، هیئت سرپرستی بانک را منصوب کردیم که الان مشغول کار هستند.
فرزین بیان کرد: من دیدم این موسسه ۳۰۰ و خرده‌ای شعبه دارد که نمیدانم برای چه این قدر شعبه دارد که اکثر آنها هم اجاره‌ای هستند. همه اینها در حال تعیین تکلیف هستند. یک سال فرصت دادیم که اصلاح شود اگر نشد وارد فرآیند گزیر میشود.
بحث‌هایی در افکار عمومی در خصوص بانک‌های ناتراز وجود دارد. هر بانک ناترازی نه لزوماً به سمت ماده ۳۰ یعنی تعیین هیئت سرپرستی می‌رود و نه به سمت ماده ۳۳ یعنی گزیر می‌رود. خیلی از بانکها ممکن است در دوره ناتراز شوند که در دنیا هم مرسوم است. وقتی ناترازی طولانی مدت شود و بانک نتواند ناترازی خود را کنترل کند بانک ناتراز میشود. بانک‌های فعلی که ناظرات هستند در حال انجام برنامه خود هستند و خوب هم پیش می‌روند.
