دونالد ترامپ طی روزهای اخیر در چند نوبت مدعی شده ایران پیامهایی برای او ارسال کرده که نشانگر آمادگی برای توافق است. او هفته گذشته در دیدار محمد بنسلمان، ولیعهد سعودی این ادعا را مطرح کرد و حتی گفت فرآیند مذاکره با ایران آغاز شده است. او یک روز بعد در نشست همکاریهای تجاری آمریکا و عربستان، مجددا این ادعا را مطرح کرد و این بار مدعی شد احتمال توافق وجود دارد. روز پنجشنبه نیز ترامپ یک بار دیگر ادعا کرد ایران به او برای توافق پیام فرستاده و مجددا مدعی شد احتمال اینکه این بار آمریکا و ایران به توافق برسند، زیاد است.
همزمان با این ادعاهای ترامپ، برخی رسانههای آمریکایی نیز بر مبنای ادعای ترامپ مبنی بر دریافت پیام از ایران، به گمانهزنی درباره محتوای نامه به ترامپ پرداختند و مدعی شدند طرفین در مسیر توافق قرار دارند.
مجموعه اظهارات ترامپ و رسانههای آمریکایی باعث شد طی روزهای اخیر، در رسانهها و محافل سیاسی، موضوع از سرگیری مذاکرات میان ایران و آمریکا بسیار جدی شده و حتی موضوع محتوای مذاکره و توافق احتمالی مورد ارزیابی و پیشبینی قرار گیرد.
با این حال اما بررسیهای «وطن امروز» نشان میدهد ادعاهای ترامپ از اساس واقعیت ندارد. ایران مطلقا هیچ پیامی برای ترامپ ارسال نکرده و مشخص نیست ترامپ بر چه اساسی چنین ادعاهایی را مطرح میکند. اینکه برخی رسانههای آمریکایی ادعا کردند ایران در این پیام گفته «آماده توافقی است که در آن حقوق ایرانیان به رسمیت شناخته شود» نیز یک موضوع بدیهی است که ایران آن را طی سالهای اخیر همواره به مقامات آمریکایی و واسطهها اعلام کرده. با این حال همانگونه که گفته شد، ایران پس از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه آمریکا و رژیم صهیونیستی، هیچ پیامی برای آمریکاییها ارسال نکرده است.
در این بین برخی منابع خارجی مدعی شدند ایران از طریق ولیعهد سعودی برای آمریکا پیام ارسال کرده است. این رسانهها به پیام مسعود پزشکیان به محمد بنسلمان قبل از سفر او به واشنگتن استناد کرده و مدعی شدهاند آنچه ترامپ درباره پیام ایران به او گفته، در واقع همان پیامی است که پزشکیان برای بنسلمان فرستاده است. این در حالی است که نامه پزشکیان به بنسلمان، درباره مناسبات دوجانبه ایران و عربستان بوده و در بخشی از این نامه نیز به برخی مسائل منطقهای، بویژه موضوع لبنان اشاره شده است. بنابراین مخاطب نامه پزشکیان، شخص بنسلمان بوده و هیچ پیامی خطاب به ترامپ در این نامه گنجانده نشده بود.
بر همین اساس، ادعای ترامپ مبنی بر دریافت پیام از ایران، کذب محض است. البته برخی مقامات ایرانی مانند سیدعباس عراقچی طی هفته گذشته از دریافت پیامهایی از سوی آمریکا خبر دادند که گویا با وساطت برخی کشورهای منطقه به ایران رسیده است. نکته قابل تامل این است که پس از ادعاهای اخیر ترامپ مبنی بر دریافت پیام از ایران، وزیر امور خارجه کشورمان طی اظهار نظری صریح تاکید کرد برآورد ایران در مقطع زمانی فعلی این است که دولت آمریکا عزم و اراده واقعی برای توافق عادلانه با ایران ندارد. این اظهارنظر عراقچی به وضوح نشان میدهد ایران پیامهای اخیر آمریکا را چندان جدی نگرفته و کماکان معتقد است ترامپ قصدی برای توافق عادلانه و برد - برد با ایران ندارد.
هدف ترامپ چیست؟
ایران اخیرا پس از توقف جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، هیچ پیامی برای رئیسجمهور آمریکا ارسال نکرده است. با توجه به این نکته، اکنون این سوال مطرح میشود: هدف ترامپ از طرح این ادعاهای خلاف واقع چیست؟ در این باره چند نکته قابل طرح است.
۱- ترامپ با طرح ادعای دریافت نامه از ایران برای مذاکره و توافق، به دنبال این است القا کند ایران پس از جنگ ۱۲ روزه در موضع ضعف قرار دارد و اکنون به دنبال توافق با آمریکاست.
۲- پس از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه انتقادات زیادی از ترامپ شد که او با پشت پا زدن به مذاکرات جاری با ایران و حمله به این کشور، عملا موضوع هستهای ایران را پیچیدهتر کرد. لذا ترامپ با طرح ادعای دریافت پیام از ایران، به دنبال القای موثر بودن استفاده از گزینه نظامی علیه تهران است. او میخواهد القا کند حمله نظامی به ایران باعث تغییر سیاستها و تصمیمات جمهوری اسلامی شده است.
۳- یکی دیگر از اهداف ترامپ، عملیات روانی و تشدید فشار علیه ایران است. ترامپ به دنبال آن است با ایجاد فضای روانی، ایران را متقاعد کند پای میز مذاکره حاضر شود. مذاکره با تهران از نظر ترامپ، ایجاد شرایطی برای تحمیل و به تسلیم کشاندن کشورمان است. آمریکاییها اکنون ۲ خواسته مشخص از ایران دارند: تعطیلی برنامه هستهای و تحدید برنامه دفاع موشکی.
جنگ؛ گزینه اشتباه
بررسی مجموعه سیاستها و اقدامات ایران چه در جریان جنگ تحمیلی ۱۲ روزه و چه پس از آن، نشان میدهد جمهوری اسلامی به دنبال اثبات این نکته بسیار مهم است که گزینه نظامی نه تنها یک راهحل نیست، بلکه منجر به پیچیدهتر شدن شرایط میشود. در این راستا ایران چند اقدام مهم انجام داد.