به گزارش افکارنیوز، همه ما شنیده ایم که بعضی افراد می گویند: «کاش آدم سحرخیزی بودم!» و کمتر می شنویم که کسی بگوید: «کاش مجبور نبودم سحرخیز باشم». چندان مهم نیست که شما انسان سحرخیزی هستید یا دیر از خواب بیدار می شوید. مهم این است که ساعت بدن خود را بشناسید و بدانید چطور برای انجام وظایف روزانه و کاری خود می توانید این ساعت را تغییر بدهید.

ما سه نوع ساعت داریم:

ساعت اجتماعی؛ زمان شروع و خاتمه کار، صرف ناهار و شام و… را تعیین می کند.

ساعت خورشیدی: مشخص کننده نور و دمای روز است.

ساعت بیولوژیکی: باعثتولید هورمون استرس(کورتیزول) و شناخت انسان(آگاهی ذهنی، حافظه و هوش) می شود.

هر یک از ما انسان ها در این زمینه کمی با دیگری تفاوت داریم و همین تفاوت است که ما را انسانی «صبحی» یا انسانی «غروبی» می سازد. احتمالاً شما می دانید که در کدام دسته قرار دارید ولی اگر می خواهید اطلاعات دقیقی در این زمینه داشته باشید به این آزمون پاسخ دهید:

۱. اگر در روز کاملاً آزاد باشید و هیچ وظیفه ای برای انجام دادن نداشته باشید چه ساعتی از خواب بیدار می شوید؟

۵ تا ۶:۳۰ صبح(۵ امتیاز)
۶:۳۰ تا ۷:۴۵ صبح(۴ امتیاز)
۷:۴۵ تا ۹:۴۵ صبح(۳ امتیاز)
۹۴۵ تا ۱۱ صبح(۲ امتیاز)
۱۱ صبح تا ۱۲ ظهر(۱ امتیاز)

۲. در نیم ساعت اول پس از بیدار شدن چقدر احساس خستگی می کنید؟

خیلی خسته(۱ امتیاز)
نسبتاً خسته(۲ امتیاز)
نسبتاً سرحال(۳ امتیاز)
کاملاً سرحال(۴ امتیاز)

۳. شب هنگام در چه ساعتی به خاطر احساس خستگی می خوابید؟

۸ تا ۹ شب(۵ امتیاز)
۹ تا ۱۰:۱۵(۴ امتیاز)
۱۰:۱۵ تا ۱۲:۳۰ نیمه شب(۳ امتیاز)
۱۲:۳۰ تا ۱:۴۵ بامداد(۲ امتیاز)
۱:۴۵ تا ۳ بامداد(۱ امتیاز)

۴. در چه ساعتی از روز احساس می کنید در اوج سرحالی هستید؟

۵ تا ۸ صبح(۵ امتیاز)
۸ تا ۱۰ صبح(۴ امتیاز)
۱۰ صبح تا ۵ بعدازظهر(۳ امتیاز)
۵ تا ۱۰ شب(۲ امتیاز)
۱۰ شب تا ۵ صبح(۱ امتیاز)

۵. وقتی درباره دو گروه افراد صبحی و غروبی شنیدید، خود را در کدام گروه قرار دادید؟

دقیقاً یک انسان صبحی(۶ امتیاز)
بیشتر یک انسان صبحی تا یک انسان غروبی(۴ امتیاز)
بیشتر یک انسان غروبی تا یک انسان صبحی(۲ امتیاز)
دقیقاً یک انسان غروبی(صفر امتیاز)

حالا این امتیازها را جمع کنید و به خود نمره بدهید:

۲۵ ۲۲: کاملاً صبحی(DM)
۲۱ ۱۸: در حد تعادل صبحی(MM)
۱۷ ۱۲: هیچ کدام(N)
۱۱ ۸: در حد تعادل غروبی(ME)
۷ ۴: کاملاً غروبی(DE)

با انجام این آزمون می توانید ریتم شبانه روزی بدن خود را بشناسید. ریتم شبانه روزی استاندارد نوع(N) است و افرادی را شامل می شود که بین ساعات ۷ تا ۸ صبح از خواب بیدار می شوند و بین ساعت ۱۱ تا ۱۲ شب می خوابند. افراد این گروه بیشتر از دیگران در صبح و اوایل شب هوشیار هستند و در اوایل بعدازظهر در حداقل میزان هوشیاری قرار دارند. گروه های(MM) و(ME) هم در حوزه استاندارد و از نظر هوشیاری و خوابالو بودن در یک سطح هستند. البته افراد گروه(MM) اگر مجبور به کار شبانه شوند بیشتر سختی می کشند.

گروه های(DM) و(DE) در حدود دو ساعت از روز را تقریباً هدر می دهند. افراد گروه(DM) در ساعت ۸ تا ۹ صبح در اوج سرحال بودن و هوشیاری هستند ولی حداکثر تا ساعت ۹ یا ۱۰ شب می توانند سرحال باشند. بنابراین برای کارهای روزانه مناسب هستند. برعکس گروه(DE) می توانند شب هنگام به راحتی بیدار بمانند ولی ساعات صبحگاهی را هدر می دهند.

خوب است بدانید که اگر از ریتم شبانه روزی بدن خود راضی نیستید می توانید به مرور آن را تغییر دهید. بهتر ابتدا ساعت خواب و بیدار شدن خود را ۱۰ دقیقه تغییر بدهید و سپس آن را به ۲۰ دقیقه و بعد ۳۰ تا ۴۵ دقیقه برسانید. این کار را آرام آرام انجام دهید و در هر مرحله صبر کنید تا بدن تان به تغییر ساعت عادت کند که احساس کمبود خواب نکنید و در طول روز هوشیار و سرحال باشید.

این تغییر برای یک تا دو ساعت قابل انجام است. دانشمندان معتقدند بهترین زمان برای خواب به هنگام غروب آفتاب و بهترین زمان بیدار شدن، هنگام طلوع خورشید است.

آرامش/ شماره ۱۷/ نيمه اول آبان ماه ۹۲/ كيميا سلماني نور/ صفحه ۴۰