زنگ خطر بحران کم‌آبی به صدا درآمد

به گزارشافکارنیوز،حمید چیت‌چیان در سخنان پیش از خطبه‌های نماز جمعه امروز تهران اظهار کرد: آب و برق کالای خدماتی بسیار حیاتی و مهمی هستند که تأمین آنها در سراسر کشور در اختیار وزارت نیروست. آب و برق نه فقط در رفاه و آسایش مردم نقش بسیار اساسی دارد بلکه این ۲ خدمت از ارکان و زیرساختهای اساسی توسعه اقتصادی هر کشور است.

وی با بیان اینکه فعالیتهای صنعتی، کشاورزی و خدمات نیازمند این ۲ خدمت هستند، افزود: کوچکترین خدشه در تأمین این ۲ خدمت و زیرساخت ممکن است لطمات بزرگی به شئون اقتصادی و اجتماعی هر کشوری وارد کند.

وزیر نیرو با تأکید بر اینکه در سالهای پس از انقلاب پیشرفتهای بسیار بزرگ و مهمی در تأمین این ۲ خدمت برای کشور صورت گرفته است، گفت: با توجه به سرمایه‌گذاری‌های بزرگ در حوزه فناوری‌های مرتبط، کشور به پایه خودکفایی و خوداتکایی رسیده است به طوری که احداثبزرگترین سدها، نیروگاه‌ها، پستها و شبکه‌های برق و آب تماماً در مرحله طراحی، اجرا و بهره‌برداری توسط متخصصان ایرانی انجام می‌گیرد.

چیت‌چیان با اشاره به اینکه در بخش برق بیش از ۳۰ میلیون مشترک تحت پوشش شبکه سراسری برق کشور قرار دارند، اظهار کرد: همچنین ۴۶۰ واحد نیروگاهی در سراسر کشور فعالیت می‌کنند که ظرفیت نصب شده برق آنها ۷۱ هزار و ۴۰۰ مگاوات است که از این حیثایران در رتبه ۱۴ جهان قرار دارد.

وی با یادآوری اینکه در بخش آب بیش از ۳۴۰ سد توسط وزارت نیرو احداثشده است، خاطرنشان کرد: علاوه بر این ۱۲۹ سد نیز هم‌اکنون در حال ساخت است و بیش از ۳۳ میلیارد مترمکعب آب توسط سدها تنظیم و در بخش‌های شرب، صنعت و کشاورزی توزیع می‌شود.

وزیر نیرو در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه ۱۸ میلیون مشترک آب شهری و روستایی داریم، گفت: هیچ شهر و روستایی در کشور نیست که شمول خدمات آب و برق قرار نگرفته باشد.

چیت‌چیان با بیان اینکه در بخش برق و آب به ترتیب ۲۰۰ هزار میلیارد تومان و ۱۰۰ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری شده است، بیان کرد: در اکثر کشورها کشاورزی‌ها دیم است، از سوی دیگر ایران از نظر سطح زیرکشت آبی پس از چین، هند و آمریکا رتبه ۴ دنیا را در اختیار دارد؛ به لحاظ زمین آبی نیز ۸.۲ میلیون هکتار در کشور وجود دارد.

وی با تأکید بر اینکه ایران از نظر منابع انرژی فسیلی و تجدیدشونده بسیار قوی است، گفت: این در حالی است که از نظر منابع آبی فقیر هستیم اما با سرمایه‌گذاری‌های زیادی که انجام شده خدمات آب به خوبی به مردم ارائه می‌شود اما باید این سوال را پرسید که آیا با وجود ظرفیتهای خوبی که در تأمین و عرضه آب داریم آیا در مصرف آن نیز توجه کافی داریم.

وزیر نیرو با طرح این پرسش که آیا آب و برق را درست مصرف می‌کنیم، ادامه داد: آیا این امکان وجود ندارد که از این منابع بسیار گرانبها بهتر استفاده کنیم تا آنها را هدر ندهیم. در تمام دنیا این مسئله روشن شده که اگر کشوری ۴۰ درصد از منابع آب تجدیدشونده خود را مصرف کند از نظر منابع آب پایدار است؛ اما در ایران ما از این حد عبور کرده‌ایم و ۸۰ درصد منابع آب تجدیدشونده را مصرف می‌کنیم.

چیت‌چیان با بیان اینکه این میزان مصرف مشکلات بسیار حادی را برای ما ایجاد کرده است، گفت: یکی از این مشکلات خشک شدن تالابها و دریاچه‌ها از جمله دریاچه ارومیه بوده است که یکی از علائم زیاد مصرف کردن آب بوده است. علامت دوم پایین آمدن سطح آبهای زیرزمینی است به طوری که در بعضی نقاط باید ۵۰۰ متر چاه حفر شود تا به آب مختصری برسیم.

وی با بیان اینکه از ۶۰۸ دشت کشور ۲۹۸ دشت از نظر آب دارای بیلان منفی هستند، افزود: اگر میزان جریان آب سطحی در سالهای اخیر را با متوسط ۴۶ سال گذشته مقایسه کنیم متوجه می‌شویم این میزان به نصف کاهش یافته است و برخی رودخانه‌ها خشک شده به طوری که به عنوان مثال در اصفهان آبی در رودخانه‌ها جریان ندارد.

وزیر نیرو با بیان اینکه در ۳۵ سال اخیر میزان بارش سرانه آب از ۴ هزار مترمکعب به کمتر از ۱۶۰۰ مترمکعب رسیده است، گفت: مصرف آب شهری به ازای هر نفر در روز در کشورمان ۲۵۰ لیتر است اما این میزان در آلمان ۱۵۹ لیتر است.

چیت‌چیان در ادامه به بحثراندمان کشاورزی در برخی کشورها و مقایسه آن با ایران پرداخت و گفت: راندمان کشاورزی در لیبی ۶۰ درصد، هند ۵۴، مصر ۵۳، سوریه ۴۵ و ایران ۳۳ درصد است. در دنیا برای هر هکتار شالیکاری ۱۵ هزار مترمکعب آب مصرف می‌شود اما در ایران این میزان ۲۵ هزار مترمکعب است.

وی ادامه داد: متوسط آب مورد نیاز برای هر هکتار چغندرقند در دنیا ۱۰ هزار و ۶۰۰ مترمکعب است اما در ایران این میزان ۱۶ هزار مترمکعب است؛ همچنین برای غلات ۶۴۰۰ مترمکعب در دنیاست اما در ایران ۱۰ هزار مترمکعب است.

وزیر نیرو با بیان اینکه غیر از کمیت مصرف آب با کمال تأسف در حفاظت کیفی آب نیز توجه کافی نداریم، تصریح کرد: سمومات اضافه کشاورزی، فاضلاب صنعتی و شهری تماماً وارد منابع آب می‌شود و روز به روز منابع آب آلوده شده که زنگ خطری برای آینده کشور است.

چیت‌چیان با بیان اینکه مصرف انرژی و آب در ایران همراه با اسراف است، گفت: این در حالی است که در آیات قرآن احادیثو شیوه زندگی بزرگان این اسراف مذموم است و خداوند انسان را از اسراف منع کرده حتی اگر منابع در اختیار داشته باشیم.

وی با اشاره به اینکه محدودیت‌های کنونی نتیجه اعمال خودمان است که باید در شیوه مصرف تجدیدنظر کنیم، گفت: رعایت الگوی مصرف، مدیریت مصرف، افزایش تولید داخلی، افزایش قدرت مقاومت و … از جمله مواردی است که در رهنمودهای رهبر معظم انقلاب در سیاست‌های اقتصاد مقاومتی بر آنها تأکید شده است.

وزیر نیرو با بیان اینکه اگر راندمان آب کشاورزی اضافه شود روز‌ به روز از میزان واردات محصولات کشاورزی کاسته می‌شود، گفت: با این کار راندمان تمام یا نزدیک به تمام تأمین نیازهای داخلی محصولات کشاورزی را داریم.

چیت‌چیان با بیان اینکه بر اساس تعالیم دینی و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب چاره‌ای جز صرفه‌جویی در مصرف منابع آب نداریم، گفت: اصلاح الگوی آبیاری تا یک‌سوم مصرف آب را کاهش می‌دهد، همچنین اگر الگوی کشت گلخانه‌ای در کشور توسعه دهیم می‌توانیم تا ۴۰۰ تُن در هکتار تولید را بیشتر کنیم که این مسئله درآمد بیشتر و مصرف آب کمتر را به دنبال دارد.

وی با بیان اینکه برنج‌کاری در شمال خوب است اما در مرکز و جنوب کشور به دلیل کمبود منابع آبی شایسته نیست، گفت: استفاده از شیرها و سردوش‌ها، جداسازی آب شرب از آب بهداشتی، جداسازی سامانه تأمین آب مصارف شهری و صنعتی از مصارف شرب و بازچرخانی مکرر آب در مصارف صنعتی از جمله راهکارهایی است که می‌تواند مصرف آب را کاهش دهد.

وزیر نیرو همچنین با بیان اینکه سالانه ۸ درصد مصرف برق کشور افزایش مییابد، گفت: این مسئله در دنیا بیسابقه است و باید بتوانیم از ساعت ۱۱ تا ۱۵ و از ۲۰ تا ۲۳ مراقبت بیشتری از مصرف برق کنیم.