به گزارشافکارنیوز، هدف توافقى که سال گذشته توسط وزارت خارجه نروژ به امضاء رسید کاملا روشن است: شریک دولت نروژ در واشنگتن، در ازاى دریافت ٥ میلیون دلار و با هدف دو برابر کردن بودجه برنامه کمک خارجى ایالات متحد، مقامات کاخ سفید، وزارت خزانه دارى و کنگره آمریکا را به این امر ترغیب خواهد کرد.
اما موسسهاى که پول را دریافت کرده یکى از بیشمار شرکت هاى کمربندى نیست که هرساله به نمایندگى از دولت هاى خارجى در آمریکا به لابى گرى اشتغال دارند.
*** تمام موسسات مورد اعتماد در امریکا توسط تزریق پول سیاستهای خود را تغییر می دهند
این مرکز توسعه جهانى است. این سازمان تحقیقاتى غیرانتفاعى، یا اندیشکده، یکى از چندین گروه مشابه در واشنگتن است که قانونگذاران، دولتمردان، و رسانه هاى خبرى در تهیه تحلیل هاى مستقل و تحقیقات به آنها تکیه مى کنند.
یافتههاى یک تحقیق نیویورک تایمز نشان مى دهد که در سال هاى اخیر بیش از دوجین از گروه هاى تحقیقاتى برجسته واشنگتن در حالى به مقامات ایالات متحد به منظور پذیرش سیاست هایى جهت مى داده اند که ده ها میلیون دلار پول از دولت هاى خارجى دریافت کرده اند. این سیاست ها اغلب بازتاب دهنده اولویت هاى سیاسى دولت هاى اهدا کننده کمک مالى بوده است.
پول به سرعت در حال تبدیل اندیشکده هاى جهانى مستقل به بازوى قدرتمند دولت هاى خارجى براى لابى گرى در واشنگتن است. و این امر پرسشهاى غامضى را درباره آزادى هاى روشنفکرى برانگیخته است: به گفته برخى از محققان، دولت هاى سرمایه گذار آنها را بر سر رسیدن به نتیجه دلخواه تحت فشار قرار مى دهند.
براساس گزارش تایمز، اندیشکده ها مفاد توافقنامه میان خود و دولت هاى خارجى را فاش نمى سازند. و آنها موسسه خود را به عنوان نماینده دولت اهدا کننده کمک مالى مستقر در ایالات متحد ثبت نمى کنند، که بنابر نظر چند حقوقدان آشنا به مفاد توافقنامه ها، این امر ناقض قوانین فدرال آمریکا محسوب مىشود.
در نتیجه سیاست گذارانى که براى تحقیقات خود به چنین اندیشکده هایى اتکا دارند غالبا از نقش دولت هاى خارجى در سرمایه گذارى در طرح هاى تحقیقاتى بىخبرند.
*** راهکارهای ارائه شده برای اتخاذ سیاستهای خارجی با پول قابل تغییر است
بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران ساختار تصمیم گیری در آمریکا بر این عقیده اند که سیستم تصمیم گیری و قدرت در آمریکا برپایه سه ضلع قرار دارد که عبارتند از سرمایه داران بزرگ و لابی های قدرتمند، اندیشکده ها و نهادهای رسمی تصمیم گیرنده همچون دولت و کنگره. نقش این اندیشکده ها این است که مسائل مهم مرتبط با سیاست های داخلی و خارجی را مورد مطالعه و بررسی قرار داده و ضمن ارائه جمع بندی در مورد موضوعی خاص، به ارائه راهکارها و راهنمایی های عملیاتی می پردازند. این نهادها نوعاً به مدیران اجرایی و دستگاههای تصمیم گیری متصل هستند و بعضاً هم افراد عضو یک
اندیشکده در هیئت حاکمه نیز حضور داشته و عنصر تاثیرگذاری در ساختار تصمیم گیری نظام آمریکا به حساب مىآیند.
" جوزف سندلر "، حقوقدان و کارشناس اساسنامه گروه هاى لابى گرى دولت هاى خارجى، مى گوید که قرار و مدارهاى میان کشورها و اندیشکده ها پنجره اى کاملا تازه به روى جنبه خرید تاثیرگذارى در واشنگتن گشوده که تا پیش از این در معرض دید قرار نداشته است.
" سندلر " مى افزاید: این امر بویژه از این جهت وحشتناک است که از یک موسسه حقوقى و یا لابى گرى انتظار مى رود وکالت عده اى را برعهده داشته باشند اما به گمان من اندیشکده ها داراى نوعى بیطرفی و عینیت علمى هستند که حالا این جنبه آنها به خطر افتاده است.
این قرار و مدارها پاى تاثیرگذارترین اندیشکده هاى واشنگتن از جمله موسسه بروکینگز، مرکز مطالعات بین المللى و راهبردى و شوراى آتلانتیک را نیز به میان کشیده است. هرکدام از این دریافت کننده هاى کمک هاى مالى خارجى، وظیفه اش تهیه مقاله، میزبانى نشست ها، و سازماندهى جلسات توجیهى خصوصى براى مقامات ارشد دولت ایالات متحد است که هرکدام در حمایت از برنامه خاص یک دولت خارجى انجام مى پذیرد.
*** عربستان از طریق پول سیاستهای خود را در خاورمیانه توسط آمریکا پیاده میکند
بیشتر این پول ها از جانب کشورهاى اروپا، خاورمیانه و چند کشور آسیایى و کشورهاى تولیدکننده نفت مانند قطر، امارات متحد عربى و نروژ تامین مى شود. امارات متحد عربى، حامى اصلى مرکز مطالعات بین المللى و راهبردى، به صورت پنهانى بیش از یک میلیون دلار بابت احداثساختمان مرکزى شیشه اى و پولادین تازه این مرکز در نزدیکى کاخ سفید اهدا کرده است. قطر، کشور کوچک اما ثروتمند خاورمیانه، سال گذشته نسبت به پرداخت ١۴ / ٨ میلیون دلار در مدت چهار سال به منظور کمک مالى به یک موسسه وابسته به بروکینگز در قطر و پروژه اى درباره روابط ایالت متحد و جهان اسلام موافقت کرده است.
وظیفه مرکز بروکینگز دوحه در قطر انجام تحقیقات مستقل سیاست محور در مورد موضوعات اجتماعی و اقتصادی و ژئوپلیتیکی است کشورها و جوامع غالباً مسلمان با آنها روبرو هستند. این مرکز توسط شیخ حامد بن جاسم بن جبر آل ثانی، نخستوزیر و وزیر امور خارجه قطر در ۱۷ فوریه ۲۰۰۸ به صورت رسمى گشوده شد.
به گفته برخی از محققان دریافت چنین کمک های مالی نوعى توافق ضمنی است که گروه های تحقیقاتی نسبت به عملکرد دولت هاى اهدا کننده انتقاد نخواهند کرد.
" سلیم على "، که به عنوان محقق میهمان در مرکز دوحه موسسه بروکینگز در قطر فعالیت مى کرده و به گفته وى در خلال مصاحبه شغلى به او تفهیم شده بود که قادر نیست در مقام انتقاد از دولت قطر برآید، مى گوید: اگر یکى از اعضاى کنگره آمریکا از گزارش هاى بروکینگز بهره مى برد باید آگاه باشد که تمام داستان در اختیارش قرار نمى گیرد. آنها شاید اطلاعات اشتباه دریافت نکنند اما مسلما داستان کامل نیز در دسترس شان نخواهد بود.
مدیران ارشد اندیشکده ها طى یک مصاحبه قویا در مقام دفاع از قرار و مدارها برآمده و گفتند که پول هرگز استقلال و صداقت تحقیقات سازمان متبوعشان را به خطر نخواهد انداخت. به گفته ایشان تشابه دیدگاه هاى محققان و اهدا کنندگان کمک هاى مالى امرى کاملا تصادفى است.
" مارتین ایندیک " نایب رییس و مدیر برنامه سیاست خارجى در موسسه بروکینگز، یکى از با سابقه ترین و معتبرترین اندیشکده هاى واشنگتن، مى گوید: کسب و کار ما تاثیرگذاشتن بر سیاست به شیوه تحقیقات علمی و مستقل، بر اساس معیارهای عینی است و به همین منظور نیاز به تعامل با سیاست گذاران وجود دارد.
در گزارش برترین اندیشکده های جهان در سال ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ که از سوی دانشگاه پنسیلوانیا منتشر شد، بروکینگز به عنوان بانفوذترین اندیشکده جهان معرفی شد.
" فردریک کمپ " مدیر اجرایی شورای آتلانتیک مى گوید: اعتبار ما پشتوانه ما است. بیشتر دولت هایى که به سراغ ما مى آیند، متوجه لابى گر نبودن ما مى شوند. شوراى آتلانتیک یک مرکز تحقیقات به سرعت در حال رشد با تمرکز ویژه بر امور بین المللی است که از سال ٢ ٨ میلادى به این سو دستکم از ٢٥ کشور کمک مالى دریافت داشته است. ما نهادى متفاوت هستیم و آنها با مقاصدى کاملا متفاوت با ما کار مى کنند.
در قراردادها و اسناد داخلى اما دولت هاى خارجى غالبا انتظاراتشان از گروه هاى تحقیق صریح و روشن است.
یک گزارش داخلی تهیه شده توسط وزارت خارجه نروژ به منظور ارزیابى کمک مالی این کشور بیان مى دارد: در واشنگتن، دسترسى یک کشور کوچک به سیاستمداران، بوروکرات ها و کارشناسان قدرتمند بسیار دشوار است. سرمایه گذاری در اندیشکده هاى قدرتمند یکی از راه های به دست آوردن چنین امکانى است، و برخی از این اندیشکده ها در واشنگتن این امر را که آنها تنها قادر به خدمت به آن دسته از دولت های خارجی بوده که کمک های مالی ارایه مى دهند را آشکارا تفهیم مىکنند.
وابستگى اندیشکده ها به کمک هاى مالى خارجى تا حدودى به دلیل وجود رقابت شدید در این حوزه است: در سال هاى اخیر شمار این گروه ها چند برابر شده، در حالیکه کمک هاى مالى بخش پژوهش دولت ایالات متحد کاهش یافته است.
مقامات خارجی این روابط را به اهرمى برای برنده شدن بر روی صحنه آشفته واشنگتن تشبیه مى کنند، صحنه اى که در آن صدها کشور برای جلب توجه دولت ایالات متحد تقلا مى کنند. قرار و مدارها متفاوت است: برخى کشورها مستقیما با اندیشکده ها کار کرده و قراردادهایى مى بندند که حوزه و مسیر تحقیقات را مشخص مى کند. دیگران به اندیشکده ها کمک های مالی ارایه مى دهند، و سپس گروه هاى لابی گرى و مشاوران روابط عمومی را جهت فشار آوردن به اندیشکده ها برای ترویج نیات و مقاصد خود استخدام مىکنند.
" ماساتو اوساکا "، سخنگوى سفارت ژاپن، در پاسخ به این پرسش که چرا کشور متبوعش کمک هاى مالى سنگینى به گروه هاى تحقیق ارایه مى دهد، گفت: ژاپن لزوما جذابترین موضوع در سطح جهان نیست. آهنگ رشد اقتصادى ما آهسته تر شده است. به گمان من حضور ما کمتر از پیش احساس مىشود.
تعیین گستره تامین مالی خارجی اندیشکده هاى آمریکا بسیار دشوار است. براساس اطلاعات فاش شده توسط نهادها و اسناد دولتی اما از سال ٢ ١١ میلادى، دستکم ۶۴ دولت خارجی، نهاد و یا مقام دولتی به یک گروه متشکل از ٢٩سازمان تحقیقاتی بزرگ مستقر در ایالات متحده کمک مالى ارائه کرده اند. اطلاعات کمی سازمان ها به صورت داوطلبانه در مورد کمک هاى مالى خود منتشر کرده اند به همراه پرونده های عمومی و گزارش هاى لابی ها و مقامات آمریکایی نشان می دهد طى چهار سال گذشته اندیشکده ها دستکم ٩٢ میلیون دلار کمک و یا تعهد مالى دولت هاى خارجى دریافت کرده اند. مجموع این ارقام قطعا بیشتر خواهد بود.
پس از مطرح شدن پرسش هاى نشریه تایمز، برخى از گروه هاى تحقیق موافقت خود را با ارائه اطلاعات بیشتر درباره روابطشان با کشورهاى خارجى ابراز کردند. در بین این گروه ها نام مرکز مطالعات راهبردى و بین المللى نیز به چشم مى خورد. این مرکز که دستور کارش بیشتر بر سیاست خارجى متمرکز است براى انتشار فهرست ١٣ کشور ارائه دهنده کمک هاى مالى از آلمان تا چین موافقت کرد. البته این سازمان زیر بار افشاى جزئیات قراردها و میزان مبالغ اهدایى نرفت.
براساس تحقیقات نیویورک تایمز، دولت هاى و نهاد هاى وابسته به آنها در سال هاى اخیر ده ها میلیون دلار به اندیشکده هاى آمریکایى کمک کرده اند که قسمتى از آن چنین است:
*** شوراى آتلانتیک - مبلغ دریافتى: نامشخص
این اندیشکده از سال ٢ ٨ میلادى تا کنون از بیش از دو جین از کشورها کمک هاى مالى دریافت کرده است. این واقعیت در سال ٢ ١٣ میلادى پس از آنکه سناتور چاک هیگل، ریاست وقت شوراى آتلانتیک، به سمت وزارت دفاع ایالات متحد برگزیده شد توجهات زیادى را به خود جلب کرد. براساس اعلام ریاست شوراى آتلانتیک، دولت هاى خارجى اهدا کننده طى سال هاى اخیر بین ٥ تا ٢ درصد از بودجه سالیانه این شورا را تامین کرده اند.
*** موسسه بروکینگز - مبلغ دریافتى: ۴١ میلیون دلار
موسسه بروکینگز از معتبرترین اندیشکده هاى جهان حدود ١٢ درصد از بودجه سالیانه خود را از محل کمک هاى خارجى تامین مى کند. در میان کشورهاى اهدا کننده کک هاى مال ى به این موسسه نام کشورهاى سرشار از نفت مانند قطر، نروژ و امارات متحد عربى به چشم مى خورد.
*** مرکز توسعه جهانى - مبلغ دریافتى: ١٧ میلیون دلار
حوزه فعالیت این گروه تحقیق درباره چگونگى تاثیر سیاست ها و اعمال افراد ثرتمند و صاحب قدرت بر مردم فقیر کشورهاى در حال توسعه و تمرکز بر موضوعاتى همچون سیاست هاى بهداشت جهانى و چگونگى مصرف کمک هاى مالى خارجى بصورت موثرتر بوده است. اما پولى که این مرکز از نروژ دریافت کرده صرف تلاش براى فشار آوردن بر دولت ایالات متحد به منظور پذیرش سیاست هاى شده که مورد پسند دولت نروژ است.
*** مرکز مطالعات راهبردى و بین المللى
بیشتر فعالیت هاى این مرکز بر سیاست خارجى و مسایل دفاعى متمرکز بوده و شمار زیادى از اهدا کنندگان کمک هاى مالى به این مرکز را کشورهاى آسیایى از جمله چین تشکیل مى دهند. این مرکز برنامه هایى با محوریت موضوعاتى از قبیل توافق هاى بازرگانى با ایالات متحد و مسایل دفاعى برگزار مى کند که مورد علاقه بسیارى از این کشورها است، بویژه در زمانى که تنش ها میان ژاپن و چین بالا گرفته است.
*** موسسه خاورمیانه - مبلغ دریافتى: تنها بخش محدودى فاش شده است
موسسه که در سال ١٩۴۶ بنیان گذاشته شده بر موضوعات داغى همچون ظهور و سقوط اخوان المسلمین در مصر مى پردازد. این موسسه هدف خود را افزایش شناخت خاورمیانه در میان شهروندان آمریکایى عنوان کرده است. اما پول اهدایى جهت انجام این کارها از جانب همان کشورهایى تامین مى شود که این موسسه درباره شان مى نویسد؛ کشورهایى چون امارات متحد عربى، کویت، عربستان سعودى و عمان.
*** بنیاد جرمن مارشال ایالات متحد - مبلغ دریافتى: نامشخص
این بنیاد و اندیشکده بواسطه هدیه دولت آلمان که به عنوان سپاسگزارى از کمک هاى ارائه شده توسط ایالات متحد در دوران پس از جنگ دوم جهانى اهدا شده بود، تاسیس شد. این اندیشکده همچنان کمک هاى قابل ملاحظه اى از جانب کشورهاى اروپایى دریافت مى کند.
*** مرکز استیمسون - مبلغ دریافتى: نامشخص
اندیشکده استیمسون عمدتا بر روى مسایل نظامى و امنیتى متمرکز است و از طرف بسیارى از متحدان نظامى آمریکا در سراسر جهان پول دریافت مى کند، کشورهایى که از تعهدات و هزینه هاى نظامى آمریکا سود مى برند.
منابع:
http: / / www. nytimes. com / interactive / ۲۰۱۴/۰۹ / ۰۷ / us / politics / foreign - government - contributions - to - nine - think - tanks. html
http: / / inthecapital. streetwise. co / ۲۰۱۴/۰۹ / ۰۸ / how - foreign - governments - run - the - show - at - dcs - think - tanks /
http: / / www. nytimes. com / ۲۰۱۴/۰۹ / ۰۷ / us / politics / foreign - powers - buy - influence - at - think - tanks. html? _ r = ۰
https: / / nonprofitquarterly. org / policysocial - context / ۲۴۷۸۵ - foreign - gov - t - funding - threatens - independent - think - tanks - impartiality. html
http: / / www. huffingtonpost. com / till - bruckner / think - tanks - funding _ b _ ۵۷۹۷۸۳۲. html