رویکرد حزب دموکرات و جمهوریخواه در قبال ایران چه تفاوتی دارد؟

دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه در آمریکا، در جلسات گردهمایی برای معرفی نامزدهایشان برای رقابت در انتخابات ریاست‌ جمهوری سندهای رسمی سیاست‌گذاریشان را به تصویب رساندند. 

هر دو سند در بخش سیاست خارجی به تشریح خط مشی احزاب اصلی آمریکا در برابر ایران به طور کلی و «برجام»، به طور اخص می‌پردازند. 

- حزب جمهوری‌خواه

سند «سیاست اعلام‌شده حزب جمهوری‌خواه 2016» که روز 29 تیرماه تصویب شد، توافق هسته‌ای بین ایران و گروه 1+5 موسوم به «برجام» را «توافقی شخصی بین رئیس‌جمهور آمریکا و شریکان مذاکره‌کننده‌اش» خوانده و اجرای آن را برای رئیس‌جمهور بعدی این کشور غیرالزام‌آور می‌داند. 

در یکی از سرفصل‌های این سند با عنوان «چالش‌هایِ خاورمیانه در حال تغییر» آمده است: «خاورمیانه، اکنون نسبت به هر زمان دیگر از زمان جنگ جهانی دوم خطرناک‌تر است. روسای جمهور دو حزب، علی‌رغم اختلافاتشان، همواره منافع ملی آمریکا، اعتماد دولت‌های دوست و امنیت اسرائیل را در اولویت قرار داده‌اند.»

در ادامه این سند درباره «برجام» آمده است: «ما، توافق دولت با ایران برای برداشتن تحریم‌های بین‌المللی و روانه کردن صدها میلیارد دلار پول به سمت ایران را توافقی شخصی بین رئیس‌جمهور و شریکان شخصی‌اش دانسته و آن را برای رئیس‌جمهور بعدی غیرالزام‌آور می‌دانیم.

اعضای حزب جمهوری‌خواه تصریح کرده‌اند که «برجام» بدون به دست آوردن تأیید دو سوم سنا، الزامات مربوط به «معاهده را ندارد.»

در این سند بعد از بیان اینکه رئیس‌جمهور بعدی آمریکا الزامی به اجرای «برجام» نخواهد داشت، آمده است: «باید همه گزینه‌ها را برای مقابله با وضعیتی که امنیت، منافع و بقاء دوستان ما را به صورت جدی تهدید کند، زنده نگاه داریم.»

- حزب دموکرات

حزب دموکرات آمریکا، سند راهبردی سیاست‌گذاری‌اش را روز 5 مرداد در اولین جلسه گردهمایی چهار روزه برای معرفی «هیلاری کلینتون» به عنوان نامزد این حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا به تصویب رساند. 

گزارش‌ها حاکی از این است که تنظیم لحن و محتوای این سند با مشارکت 187 نفر از اعضای برجسته حزب دموکرات صورت گرفته است. 

در بخش مربوط به ایران از این سند آمده است: «ما از توافق هسته‌ای با ایران حمایت می‌کنیم، چرا که (این توافق) همان‌طور که با قدرت اجرا و اعمال می‌شود، تمامی مسیرهای ایران به سمت بمب را بدون توسل به جنگ از بین می‌برد.»

سند سیاست‌گذاری حزب دموکرات، به علاوه تصریح می‌کند با دیدگاه دونالد ترامپ، نامزد حزب جمهوری‌خواه مبنی بر ترک میز مذاکراتی که برنامه هسته‌ای ایران را برمی‌چیند، مخالف است. 

در این سند آمده است: «ما با دیدگاه دونالد ترامپ مبنی بر خروج‌مان از توافقی که برنامه هسته‌ای ایران را به صورت صلح‌آمیز برمی‌چیند، مخالف هستیم.»

سند راهبردی سیاست‌گذاری حزب دموکرات در ادامه تصریح می‌کند: «ما کار این دولت (اوباما) برای حصول اطمینان از اینکه ایران هرگز به سلاح اتمی دست پیدا نمی‌کند را ادامه می‌دهیم و در صورت انجام چنین اقدامی از سوی ایران، تردیدی برای توسل به اقدام نظامی نخواهیم کرد.»

اعضای حزب دموکرات، تصریح کرده‌اند با نقش «مخرب ایران در منطقه» نیز مقابله خواهند کرد. این سند، همچنین به استفاده از تحریم‌ها در برابر ایران اذعان کرده است. 

«دموکرات‌ها با نقش  مخرب ایران در منطقه مقابله خواهند کرد و تحریم‌های غیرهسته‌ای را با قوت اعمال و در صورت لزوم آنها را تشدید خواهند کرد.»

اعضای حزب دموکرات، با ایران را «کشور پیشرو در حمایت از تروریسم» خوانده و تهران را به نقض حقوق بشر متهم کرده‌اند. این سند همچنین تصریح می‌کند ایران هولوکاست را انکار کرده و برای نابودی اسرائیل تلاش می‌کند. دموکرات‌ها علاوه بر این ادعاکرده‌اند «رد پای ایران در تمامی درگیری‌های خاورمیانه دیده می‌شود.»

بخش دیگری از سند سیاست‌گذاری دموکرات‌ها تأکید می‌کند: «دموکرات‌ها از فعالیت‌های ثبات‌زدای ایران در منطقه از جمله پشتیبانی این کشور از گروه‌های تروریستی مانند حزب‌‌الله و حماس جلوگیری کرده، با برنامه موشکی ایران مقابله می‌کنند؛ (دموکرات‌ها) توانمندی‌های شریکان در خلیج (فارس) را تقویت و اطمینان حاصل خواهند کرد که اسرائیل همواره توانایی دفاع از خودش را خواهد داشت.»

در بخش پایانی بخش ایران از این سند آمده است: «در نهایت دموکرات‌ها این را می‌دانند که مردم ایران به دنبال آینده‌ای روشن‌تر برای کشورشان و تعامل بیشتر با جامعه بین‌المللی هستند. ما از فرصت‌های مبادلات فرهنگی، آموزشی و سایر انواع تبادلات با مردم ایران، استقبال می‌کنیم.»