بازی تیم ملی ایران و کرهجنوبی در تاسوعا این روزها به عنوان یک مشکل بزرگ مطرح میشود؛ اینکه نمیبایست در شب عزای حضرت عباس بن علی، علمدار کربلا مراسمی که موجب وهن محرم است، برگزار شود.
فدراسیون فوتبال در روزهای ابتدایی سکوت کرده بود و فکر میکرد این موجی زودگذر است اما رفتهرفته با ورود برخی از نهادهای مذهبی، نمایندگان مجلس و همچنین وزارت ورزش به ماجرا احساس تکلیف کرد که موضوع را بهنوعی حل کند. ابتدا عنوان شد که ورزشگاه صدهزار نفری را تبدیل به حسینیه خواهند کرد. اما خیلی زود فهمید که نه، این راهش نیست و به تعاملات بینالمللی روی آوردند. به گفته رئیس فدراسیون، طرحهای جانشین زیادی در گفتوگو با مقامات AFC و FIFA مطرح شده است. دوستان فدراسیونی جزئیات مذاکرات را بیان نمیکنند اما به نظر میرسد که هیچکدام از این طرحها به جایی نرسیده است؛ چه آنکه مثل همیشه آقایان فدراسیوننشین دیر دستبهکار شدهاند. از سوی دیگر ظرفیتهای دیپلماتیک وزارت امورخارجه در گفتوگو با سفیر کرهجنوبی در تهران فعال شده و دغدغههای تهران به سئول رسیده است.
اما آنچه مشخص است اینکه فدراسیون فوتبال وقتی میتوانسته جلوی این کار را بگیرد، آن را انجام نداده است. فدراسیون در ابتدا با بیتوجهی و بعد با پنهانکاری رایج خود و عادی نشان دادن ماجرا سعی میکند که خود را در این زمینه بیتقصیر نشان دهد. بله، فدراسیون فوتبال مقصر است به این دلایل:اول- شاهین رحمانی عضو ایرانی کنفدراسیون فوتبال آسیا در گفتوگو با مهر پشت پردههایی را فاش میکند که نشان میدهد رویه رایج نهادهای بینالمللی فوتبال آسیا و جهان در چنین مسائلی چیست.
او در گفتوگوی خود بیان میکند که اساسا ایرانیها نفهمیدهاند که تقویم بازیهایشان چنین مشکلی دارد: «ابتدا آقای کفاشیان در حدود 5سال پیش عضو کمیته جلسات بودند و پس از ایشان از یکسال گذشته آقای تاج در جلسات تصمیمگیری این تقویم حاضر بودند و از برنامه اطلاع داشتند.» جالب اینجاست با اینکه کفاشیان حضور داشته اما هیچگاه اعتراض نکرده و تاج هم با اینکه در یکسال اخیر در چنین جلساتی حاضر بوده، اولین نامه خود را 5ماه پیش به AFC ارسال میکند و یکماه پیش هم به دیدار شیخسلمان، رئیس AFC میرود و موضوع را مطرح میکند که مورد مخالفت قرار میگیرد. پس از آنکه در ایران از نهادهای رسمی تا نهادهای دینی دست به اعتراض زده و حتی در فضای مجازی کمپینسازی میشود، هفته پیش فدراسیوننشینان به دیدار رئیس فیفا میروند و تفاوت ماه قمری و میلادی را توضیح میدهند که خب آقای اینفانتینو با اینکه همسری لبنانی دارد، میگوید از این ماجرا سر درنمیآورد. این، همه دیپلماسی ما برای این بازی بوده است.
آیا بهتر نبود زمانی که در جلسات تقویم حضور داشتیم نقطهنظراتمان را بیان میکردیم؟ به نظر میرسد آقایانی که در چنین جلساتی حضور دارند به کارهای دیگر سرگرم هستند و اساسا بعد از آن هم زحمت مرور صورتجلسه را به خود نمیدهند. با این ندانمکاری در فدراسیون فوتبال حالا از وزارت خارجه تا دولت و مجلس فعال شدهاند تا بازی ایران و کره را به روز دیگری بیندازند؛ اما خب کسی نیست بپرسد آن زمان که هنوز این تاریخها تصویب نشده بود، آقایان کجا بودهاند؟!
دوم- رییس فدراسیون فوتبال میگوید «باید در دیدار ایران و کره مسلمان بودنمان را نشان دهیم».مساله مهم اینجاست که آیا برگزاری مسابقه در این روز تهدیدی برای اعتقادات مردم است؟ پاسخ روشن است؛ مردم ایران در بزنگاههای مهم تاریخی بارها دوستی و محبت خود را به اهلبیت علیهالسلام و مخصوصا بزرگمرد آزادگی جهان امامحسین علیهالسلام نشان دادهاند. چه چیز بالاتر از حفظ شعائر محرم برای این مردم که در فدراسیون فوتبال به دنبال آن هستند که مسلمان بودن خودشان را نشان دهند؟ این سخنان بیشتر فرار از مسئولیت اصلی است که تا همین چندوقت پیش فراموش شده بوده و حالا به یادشان آمده است.این مردم بارها نشان دادهاند که در عزاداری برای امامحسین علیهالسلام و یارانش بدون اینکه توسط نهادهای رسمی هدایت شوند، پیشگام بودهاند. اصلا نیازی به این کارها نیست و این حساسیتها هم به نظر میرسد که برای جبران کار فراموششده است. بازی چه در این روز برگزار شود چه نشود، این مردم با حساسیتهای شخصی که دارند خوب میدانند چگونه رفتار کنند. این روز میتواند فرصتی مردمی باشد برای برگزاری شعائر عاشورایی و باید به آن همانند یک فرصت نگاه کرد نه تهدیدی بزرگ.
سوم- کاش فدراسیون فوتبال تلاش خود را از روزی که چنین تقویمی در حال شکلگیری بود برای تغییر آن بهکار میبرد. گفته میشود که نهادهای بینالمللی برای آنچه انجام شعائر مذهبی در فوتبال میدانند، ایران را جریمه خواهند کرد. مهدی تاج میگوید که این جریمه را پرداخت و مراسم را برگزار میکند. این یک بحث حقوقی است؛ به نظر میرسد آنچه منع انجام امور مذهبی در فوتبال نامیده میشود، نباید نتیجهای اختلافانگیز میان دو کشور ایران و کره که این مسابقه را برگزار میکنند داشته باشد. اساسا هر گونه عمل مذهبی در فوتبال منع نشده و این تفسیر ناشی از برداشت اشتباه است. آنچه منع شده در واقع تبعیض مذهبی و ایجاد فضای اختلافی با عملی مذهبی در میادین مسابقات فوتبال است که میان ایران و کرهجنوبی چنین مسالهای مصداق ندارد. با این استدلال میتوان بهراحتی در این روز به عزاداری پرداخت و منعی برای آن نیست. پس در اینجا هم فدراسیون فوتبال دست به یک بزرگنمایی میزند و بهنوعی میخواهد تاوانی برای کاری در نظر بگیرد که از اصل موضوعیتی ندارد. شاید این کار پروژهای برای این است که بگویند ما بیتفاوت نیستیم و برای این کار جریمه هم شدهایم. به نظر میرسد این کار بیشتر برای به دست آوردن دل برخی از نهادها باشد.