بیانیه نشست باکو؛ حمایت از برجام، اتحاد اسلامی و مخالفت با جدایی‌طلبی

وزیران خارجه ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان روز سه‌شنبه پس از پایان مذاکرات سه‌جانبه در باکو، بیانیه‌ای مشترک صادر کردند که در آن بر اتفاق نظر سه کشور در موضوعات متعدد بین‌المللی تأکید شده است.

در ابتدای این بیانیه که از سوی وزارت خارجه جمهوری آذربایجان منتشر شده، سه کشور با اشاره به عزم خود برای گسترش همکاری‌ها، تأکید کرده‌‌‌اند که «منافعی مشترک» در «تقویت صلح و ثبات منطقه» دارند.

تأکید بر لزوم حل هرچه سریع‌تر مناقشه قره‌باغ، استقبال از بیانیه پایانی نشست فوق‌العاده سازمان همکاری اسلامی درباره قدس، توافق برای تقویت همکاری‌های اقتصادی-تجاری در حوزه‌های مختلف از جمله انرژی، حمل‌ونقل، بانکداری، ارتباطات، صنایع، کشاورزی، گردشگری و محیط زیست، هوانوردی، نفت و گاز و پتروشیمی از دیگر محورهای این بیانیه است. 

سه کشور «هرگونه عدم تحمل و تبعیض بر اساس قومیت، نژاد، مذهب و باورها» را محکوم کرده و بر اهمیت «تقویت بیش از پیش همکاری‌ها در مبارزه با هرگونه تروریسم، جدایی‌طلبی و افراط‌گرایی خشن» تأکید کرده‌اند. در این بخش به لزوم مبارزه با قاچاق انسان، مواد مخدر و سلاح، جرایم سازمان‌یافته، جرایم سایبری و مهاجرت غیرقانونی هم اشاره شده است.

در بخش دیگری از این بیانیه، هر کشور متعهد شده است که اجازه ندهد از خاکش برای تهدید دو کشور دیگر استفاده شود. در این بخش آمده است: «[وزرا] تأکید کردند که مصمم هستند اجازه ندهد هر فرد یا مجموعه‌ای از افراد، تحت هر شرایطی، از اراضی این کشورها برای هرگونه تهدید یا اقدام علیه یکدیگر، استفاده کنند.»

در این بیانیه سه کشور بر مخالفت خود با جدایی‌طلبی تأکید کرده‌اند: «[وزرا] حمایت خارجی از جدایی‌طلبی را قویا محکوم می‌کنند.»

در بیانیه سه وزیر، درباره توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ میان ایران و گروه ۱+۵ هم آمده است: «[وزرا] اهمیت برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را که بازتاب‌دهنده موفقیت مذاکرات چندجانبه و دیپلماسی است، خاطرنشان کرده و گفتند که اجرای موفق برجام نیازمند اجرای کامل الزامات از سوی تمام طرف‌ها... است. با توجه به پایبندی جمهوری اسلامی ایران به تعهداتش ذیل برجام... [وزرا] تعهد تمام اعضای سازمان ملل به کمک به اجرای برجام را یادآور شدند.»

این بیانیه می‌افزاید: «[وزرا] بر اهمیت قابل توجه گسترش همبستگی اسلامی برای مقابله با چالش‌های پیش روی جهان اسلام تصریح کرده و بر قصد خود برای همکاری فعالانه‌تر و موثرتر برای تقویت برادری اسلامی، تفاهم و تحمل تأکید کردند.»

بر اساس این بیانیه، سه کشور به دیدارهای دوره‌ای خود ادامه خواهند داد. دور بعدی نشست سه‌جانبه وزرا، در ترکیه برگزار می‌شود. 

 سنگ بنای اجلاس وزرای خارجه سه کشور ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان 27 فروردین ماه 1390 در شهر ارومیه گذاشته شد.

روسای جمهور ایران اسلامی، ترکیه و آذربایجان در سال 1389 درباره برگزاری نشست 3جانبه در سطح وزرای خارجه توافق کردند و نشست مقدماتی وزرای امور خارجه ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان در سال 1389 حاشیه اجلاس اکو در استانبول برگزار شد.

در پایان نخستین اجلاس سه جانبه وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان، بیانیه‌ای در هشت بند صادر شد و به امضا طرفین رسید. در این بیانیه، وزرای امور خارجه سه کشور بر ضرورت تلاش‌های مشترک برای مبارزه موثر با تر

وریسم، جنایات سازمان یافته فراملی، قاچاق مواد مخدر و تأکید و طرفین توافق کردند کمیته سه جانبه‌ای با حضور مقامات کنسولی سه کشور برای بررسی راه‌های تسهیل و گسترش مراودات مردمی و ... تشکیل شود.

دومین نشست وزرای خارجه نیز با حضور علی‌اکبر صالحی، احمد داود اوغلو و المار محمد یاروف وزرای خارجه وقت ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان در اسفند ماه 1390 در نخجوان برگزار شد. وزرا در این اجلاس سه جانبه درباره راه‌های گسترش همکاری‌های، انرژی، حمل و نقل، تجارت، مبارزه با تروریسم، قاچاق مواد مخدر و جرایم سازمان یافته به گفت‌وگو و تبادل‌نظر پرداختند.

سومین نشست سه جانبه وزرا نیز اسفند 1392 در وان ترکیه برگزار شد.

به گزارش فارس، چهارمین نشست سه جانبه وزرای خارجه ایران، آذربایجان و ترکیه به ریاست محمدجواد ظریف، المار محمدیاروف و مولود چاووش اوغلو وزرای خارجه سه کشور 17 فروردین 1395 در شهر رامسر برگزار شد و هدف از برگزاری این نشست تقویت و گسترش مناسبات سه کشور از طریق اجرای پروژه‌های سه جانبه و بررسی تحولات منطقه‌ای بود.