دست سعودی ها از لبنان کوتاه می‌شود؟

روزنامه الکترونیکی «ایلاف» یک‌تنه در حال ایجاد تنش و چالشی جدید میان عربستان و لبنان است؛ روزنامه‌ای جنجالی که در کارنامه خود مصاحبه با مقامات صهونیستی را دارد و بتازگی نوشیدن مشروب الکلی را نیز ترویج می‌کند.

دوشنبه پانزدهم بهمن‌ماه (پنجم فوریه) روزنامه الکترونیکی «ایلاف» که از لندن بروزرسانی می‌شود و معروف است به اینکه «سعودی» است، در خبری اختصاصی به نقل از «منابع مطلع» مدعی شد که «عربستان از سعد الحریری و تحرکات اخیر او راضی نیست». سعد الحریری نخست‌وزیر لبنان و رهبر حزب المستقبل و جریان «14 مارس» از متحدان سیاسی عربستان به شمار می‌رود اما روابط او با ریاض در ماه‌های اخیر دچار تنش شده است.

ایلاف همچنین نوشت که «یک منبع مهم» با یک وزیر لبنانی تماس گرفته و به نقل از یک «مسئول سعودی» به او گفته که «نزدیک شدن شتابان سعد به سوی ترکیه، تاوان سنگینی برایش دارد؛ چرا که عربستان در حق او و لبنان چیزی کم نگذاشته است».

یک روز بعد، سه‌شنبه شانزدهم بهمن‌ماه، وبسایت روزنامه «المستقبل» وابسته به حزب المستقبل به رهبری سعد الحریری نخست‌وزیر لبنان، به این خبر واکنش نشان داد و در یادداشتی با عنوان «ایلاف که در عربستان فیلتر است چطور سخنگوی آن شده» نوشت، «ایلاف خبری را به منبعی مهم در عربستان سعودی منسوب کرده و نوشت که یک مسئول سعودی به وزیری لبنانی گفته که نزدیکی شتابان الحریری به ترکیه تاوان سنگینی دارد... این خبر در چارچوب زدن هدفمند سعد الحریری است».

المستقبل افزود: جالب‌توجه اینجاست که سایت‌های دیگر این خبر را نقل کردند به این اعتبار که سایت ایلاف که به محافل دولتی سعودی نزدیک است حال آنکه این سایت در عربستان فیلتر است چون سیاست‌های این سایت با سیاست عربستان تضاد دارد و گاهی تعالیم اسلامی را به سخره می‌گیرد.

المستقبل این یادداشت خود را بدون نام و به نام خودِ روزنامه منتشر کرده و نوشته که «نویسنده خبر ایلاف،‌مجدی الحلبی، کسی است که به ترویج سیاست‌های اسرائیل معروف است. او خبرنگار سایت در قدس اشغالی است و پیشتر هم مصاحبه‌هایی با مقامات اسرائیل گرفته...» .

المستقبل در پایان این سوال را مطرح کرد که سایتی که در عربستان فیلتر است چطور می‌تواند سخنگوی آن باشد. یا چطور می‌تواند به محافل دولتی آن نزدیک باشد یا اخبارش را به نقل از منابع رسمی سعودی منتشر کند؟

پاسخ ایلاف

یک روز بعد، یعنی امروز چهارشنبه، سایت ایلاف در یادداشتی با عنوان «منابع ایلاف قابل بحث نیست»، با عصبانیت همه اعراب را هدف انتقاد قرار داد و مقوله مشهور «اعراب [کتاب] نمی‌خوانند» را تکرار کرد و نوشت «اعراب چیزی نمی‌خوانند مگر اینکه مثل مادری که به بچه‌ش غذا می‌دهد، با قاشق، حرف را در دهانشان بگذاری.. هیچی نمی‌خوانند و صرفا گمان می‌کنند که [چیزی] می‌خوانند. اصلا آنها از روی تخیلات جوشان خود رفتار می‌کنند اما خالی از حقیقت و واقع‌نگرانه».

ایلاف برای چندمین بار طی چند روز گذشته تکرار کرد که «ما از ابتدای تولد خود اعلام کرده‌ایم که ایلاف سعودی نیست و سایتی عربی است. نه سعودی‌ست نه غیرسعودی. هیچ روزی هم ادعا نکرده که نزدیک به دولت یا نظام سعودی است اما تأکید می‌کند که به منابع خبری نزدیک است؛ حال منبع خبر هر که می‌خواهد، باشد».

این سایت که مؤسس آن سعودی است افزود: امروز ایلاف افکار عمومی لبنان را مشغول کرده به خبری که به یک منبع سعودی منسوب بود... این چیزی بود که آن منبع گفته است و منابع ایلاف هم مورد اطمینان است بر خلاف آن شناختی که آل مستقبل (حزب سعد الحریری) مدعی آن هستند، این خبر را در چارچوب «زدن هدفمند سعد الحریری» ارزیابی کرده‌اند.

ایلاف،‌ روزنامه رسمی حزب المستقبل لبنان به رهبری سعد الحریری، متحد سیاسی عربستان را «روزنامه زرد» توصیف کرد و تلویحا سعد الحریری را در مسیری خلاف مسیر واقعیت و راه پدرش توصیف کرد و نوشت «لطفا کمی خجالت بکشید»... «امروز سفسطه بیت المستقبل که از راه پدر شهیدشان بازگشته‌اند و از حقیقت قتلش فرار می‌کنند و با قاتلانش هم‌مسیر شده‌اند، اصلا عجیب نیست. ایلاف از دروغ‌گوها انتظاری جز این ندارد که بر تعصب خود بمانند و از آب گل‌آلود ماهی بگیرند».

این روزنامه در ادامه بار دیگر بر سعودی نبودن خود تأکید کرد و نوشت: ایلاف سایتی عربی است نه سعودی. در نقل خبر از منابع خود طبق اصول روزنامه‌نگاری تردیدی به خود راه نمی‌دهد؛‌ حال این منابع چه در ریاض چه در تهران چه در تل‌آویو باشد... این تفسیرها و علامات تعجب و سوال هم کار روزنامه زرد است و به ایلاف ارتباطی ندارد. اتهام زدن به ما در نقل خبر از منابع دروغ را با سندهای محکم درباره آنچه که در خصوص نخست‌وزیر سعد الحریری گفته شده را رو می‌کنیم.

روزنامه الکترونیکی ایلاف

روزنامه الکترونیکی ایلاف، در 21 ماه می 2001 آغاز به کار کرد. «عثمان العمیر» روزنامه‌نگار سعودی مؤسس آن است. او سردبیر سابق روزنامه الشرق الاوسط بود که سیاستی کاملا لیبرال را در این روزنامه در پیش گرفته است. این سایت از لندن بروزرسانی می‌شود با این حال، در عُرف، روزنامه‌ای سعودی و مروج سیاست‌های عربستان شناخته می‌شود.

ایلاف اولین روزنامه عربی است که با مقامات اسرائیلی مصاحبه کرده است. ایلاف در سال 2015 با مدیرکل وزارت خارجه وقت اسرائیل مصاحبه کرد. در سال2017 با گادی آیزنکوت رئیس ستاد مشترک ارتش اسرائیل و در جدیدترین مورد، ابتدای سال جاری میلادی (ژانویه) با رهبر معارضان اسرائیل در پارلمان مصاحبه کرد.

این اقدامات ایلاف در کنار سیاست عادی‌سازی روابط ریاض با رژیم صهیونیستی که نماد آن سفر هیأتی به ریاست «انور عشقی» به قدس اشغالی در سال 2017 بود، نشانه‌ای از تلاش رسانه‌های اقماری سعودی در عادی‌سازی روابط رسانه‌ای با اسرائیل و قبح‌شکنی در جهان عربی و اسلامی تعبیر شده است.

اقدامات جنجالی ایلاف به اینجا ختم نمی‌شود. بعد از جنجال ماه گذشته میلادی که برخی رسانه‌ها به استناد مصاحبه محمد بن سلمان ولی‌عهد سعودی با نشریه آمریکایی بلومبرگ درباره شهر «نئون» که بن سلمان قصد دارد در شمال غرب عربستان بنا کند، گفتند که به دستور بن سلمان (در آینده) ورود مشروب الکلی به عربستان آزاد خواهد شد، ایلاف دیروز سه‌شنبه در اقدامی عجیب، خبری در باب فواید نوشیدن دو جرعه مشروب الکلی در هر روز خبر منتشر کرد. این روزنامه به نقل از برخی محققان، خبری منتشر کرد با این عنوان که «نوشیدن دو جرعه مشروب برای مغز انسان مفید است».  

پس از تیره شدن روابط سعد الحریری با عربستان و بازداشت او در این کشور که در نتیجه فشار بیروت و پاریس و دیگر طرف‌ها رها شد، اکنون این جدیدترین مورد از اختلافات جدی عربستان با حزب المستقبل به عنوان متحد دیرین این کشور در بیروت است و از آنجا بسیار اهمیت دارد که این تنش‌ها در آستانه انتخابات پارلمانی لبنان رخ می‌دهد و باید منتظر نتیجه آن ماند.