نگاهی به "خرگیوش" سینمای ایران

فیلم سینمایی "خرگیوش" به نویسندگی و کارگردانی "مانی باغبانی" شانس حضور در میان هفت فیلم اکران نوروز ۹۷ را دارا بود، اما با وجود مضمون و محوریت کمدی خود نتوانست اقبال چندانی را در بهترین فصل اکران از آن خود نماید.

این فیلم پس از سه هفته اکران تنها ۱،۱۰۲،۵۳۸،۰۰۰ تومان فروخت و در جایگاه ششم از میان هفت فیلم قرار گرفت تا علناً در بهترین فصل اکران سینمای ایران شکست خورده محسوب شود. این شکست تا جایی پیش رفت که هنوز سه هفته نشده به دلیل عدم رعایت کف فروش زمزمه‌هایی مبنی بر پایان اکران اثر و جایگزینی فیلمی دیگر به راه افتاده است.

اما آنچه باعث شده فیلم "خرگیوش" جزو آثار ضعیف گیشه در سال جدید باشد را باید در کلیت اثر دانست. فیلم مشکلات فراوانی دارد که بسته به هر کدام از آنها بخشی از مخاطبان خود را از دست می دهد.

این فیلم در ابتدا به امر با استفاده از نوستالژی های سینمای هالیوود و استفاده از برخی نام ها و فیلم ها سعی در جذب مخاطب تخصصی سینما دارد اما این دسته از مخاطبان نیز از خرگیوش راضی نیستند. در این بین افرادی که چندان با سینمای هالیوود در رابطه نیستند که کاملاً قافیه را باخته اند.

فیلم خرگیوش ارجاعات فراوانی از فیلم های هالیوودی می دهد که اگر تماشاگر با آنها آشنا نباشد به هیچ وجه متوجه برخی کنایات و یا تکیه کلام ها نمی شود. استفاده بیش از حد و گاهاً دم دستی از استعارات و تصاویر باعث شده تا مخاطب با انبوهی از خرده فیلم ها مواجه شود.

باغبانی می خواهد فیلم فانتزی بسازد و به تاریخ سینما نقب بزند اما در این کار کاملاً شکست خورده و انگار تنها به فکر رنگ بخشیدن به نوستالژی های شخصی اش از سینمای جهان است. وی به هیچ وجه نمی تواند با مخاطب ارتباط برقرار کند و این را می توان در بازخورد اکثر مخاطبین دریافت.

مشکل اصلی نبود فیلمنامه جامع و متحد و نبود الگویی صحیح در درام اثر است. فیلمنامه تکه پاره است. از هر گوشه بخشی را برداشته و یک کلاژ سینمایی ساخته اما در این میان تکلیف فیلمنامه و راه داستان مشخص نیست.

بازیگران هم با همان سبقه قدیمی خود به فیلم پاگذاشته اند. ما به جای مشاهده کاراکترها دقیقاً خود شخص بازیگران را می بینیم. سیامک انصاری، جواد عزتی و بابک حمیدیان خودشان هستند و اتفاقی را در قالب حلول نقش ارائه نمی دهند. البته فراموش نکنیم که فیلمنامه به هیچ وجه چنین اجازه ای را نیز نمی دهد.

خرگیوش تلاشی ناموفق از الگوی غریب پارودی است. اما انگار نویسنده و کارگردان فراموش کرده که این نوع از پاردوی را شاید بشود در خصوص آثار ایرانی به کار برد اما مخاطب با مجموعه ای تعریف نشده از فیلم هایی روبروست که شاید حتی یکبار هم آنان را ندیده باشد.

فروش پایین خرگیوش در بهترین فصل سینما و با وجود بازیگران مطرح سینما، تئاتر و تلویزیون نشان دهنده عدم علاقه عموم مردم به جدیدترین ساخته مانی باغبانی است. اثری که به توهم سینمای فانتزی فقط سعی در خنداندن به اصلاح غیر مبتذل دارد. سبکی که هنوز تعریف درستی از آن در سینمای کمدی ارائه نشده است.