ویژگی‌های استاد هاشمی شاهرودی از دید شاگردش

محمدکاظم (مقداد) شاه آبادی*: شبستان بزرگ حرم مطهر فاطمه معصومه سلام الله علی‌ها همان جایی است که سالیانی توفیق شاگردی فقیه انقلابی، مرحوم آیت الله هاشمی شاهرودی را در مباحث فقهی و اصولی داشتم.

به اختصار برخی ویژگی‌های حوزه درس ایشان را بیان می‌نمایم:

۱- حجم مطالبی که در هر جلسه بیان می‌نمود از عموم درس‌های خارج بیشتر و نسبت به برخی دروس خارج مطرح حوزه، دو یا سه برابر بود.

٢- به جهت برخورداری از قدرت ذهنی بالا، مباحث بسیار دقیق علمی را پشت سرهم و بدون وقفه بیان می‌نمود.

۳- بررسی موشکافانه و بسیار مطول و عمیق مباحث اصولی از دیگر اوصاف کم نظیر یا بی نظیر درس ایشان بود.

۴- ویژگی دیگر، استفاده از اصطلاحاتی بود که بر اساس نیاز، خود به وجود آورده بود.

۵- مجموع ویژگی‌های فوق شرایطی را به وجود می‌آورد تا تنها طلابی بتوانند از محضر علمی ایشان استفاده ببرند که از بهره هوشی نسبتا بالایی برخوردار بوده و همچنین نسبت به علم اصول و اصطلاحات مرسوم و غیر مرسوم آن تسلط لازم را داشته باشند. به همین جهت درس ایشان مجمع طلاب جوان و فاضل حوزه قم بود.

۶- به اشکالات غیر دقیق شاگردان اهمیتی نمی‌داد و اشکالات پر قوت را با اهتمام، پاسخ می‌داد.

۷- بین درس فقه و اصول حدود ۱۵ دقیقه و بعضا بیشتر از منبر درس پایین می‌آمد و به اشکالات شاگردان به تفصیل پاسخ می‌داد و فضایی را به وجود می‌آورد تا شاگردان - همانگونه که سنت حوزه‌ها از قدیم الایام بوده -، جسارت بحث و نقد و رد واثبات با استاد را داشته باشند تا حدی که گاه صدای استاد و شاگرد به اطراف شبستان می‌رسید.

۸- شروع درس، هر روز با توسل به ساحت مقدس حضرت حجت سلام الله علیه و قرائت دعا و سلام و تجدید عهد با امام عصر ارواحنا فداه توسط یکی از شاگردان همراه بود و در پایان در حلقه‌ای از شاگردان و عموم مردم به زیارت حضرت معصومه سلام الله علی‌ها می‌شتافت.

از خدای منان قبولی مجاهدات، غفران ذنوب و رفعت مقام آن استاد عالی مقام و حشر با اولیاء الهی را خواستارم.

* شاگرد آیت‌الله هاشمی شاهرودی